У беларускіх радзільнях бяруць у закладнікі немаўлят, якіх нарадзілі мігранткі, каб спагнаць з бацькоў грошы? Разбіраемся
Памятаеце гісторыю дзяўчынкі з Гвінеі, якая нарадзілася ў Мінску і важыла ўсяго 600 грам, а беларускія дактары яе выратавалі? Польскія актывісты сцвярджаюць, што з яе маці беларускія ўлады цяпер патрабуюць больш за 30 тысяч даляраў.
Польскае медыя oko.press апублікавала тэкст, прысвечаны цяжкаму становішчу мігрантак у Беларусі. У ім сцвярджаецца, што беларускія бальніцы забіраюць дзяцей у маці-мігрантак з Афрыкі, калі тыя не могуць аплаціць роды ці лячэнне дзіцяці.
Галоўнай крыніцай інфармацыі для артыкула стала польская дабрачынная арганізацыя «Надзея і чалавечнасць», якая працуе з мігрантамі, якія захраслі ў Беларусі.
Гэтая арганізацыя паведамляе, што сёлета 23 красавіка завяршыла збор грошай для адзінокай маці з Дэмакратычнай Рэспублікі Конга і яе дзіцяці, народжанага за тыдзень да таго ў беларускай бальніцы.
Сцвярджаецца, што ў радзільні спачатку ўвогуле адмовіліся прымаць жанчыну, якая ўжо нараджала, бо ў парадзіхі не было візы. У выніку той усё ж зрабілі кесарава, а праз тры дні пасля родаў выставілі рахунак. «Надзея і чалавечнасць» агучвае суму — больш за 3000 беларускіх рублёў (у тэксце пазначана больш за 4000 злотых).
Бальніца нібыта пагражала выклікаць міліцыю, калі маці не зможа заплаціць. Актывісты ў Польшчы за суткі сабралі нават больш. «Збор быў жыццёва неабходны, бо наступным крокам магло стаць адабранне дзіцяці. Гэты спосаб прымусовага вымагання грошай за роды і знаходжанне ў бальніцы становіцца ў Беларусі ўсё больш распаўсюджаным», — піша журналіст Кшыштаф Бачак.
Ёсць у артыкуле і іншы прыклад: жанчына з Конга нарадзіла ў Беларусі ў пачатку красавіка. Там рахунак быў меншы, бо натуральныя роды каштуюць танней. «Але маці выгналі з палаты і сказалі, што пакуль не заплаціць — яе не ўпусцяць», — цытуе выданне актывістку арганізацыі Зосю Краснавольскую. Яна таксама дадала, што ў хуткім часе тату дзіцяці арыштавалі, а над усёй сям’ёй навісла пагроза дэпартацыі на радзіму.
Але ж самай драматычнай лічаць кейс дзяўчыны, гісторыя якой абляцела амаль усе беларускія СМІ. Напрыканцы лістапада 2024 года ў жанчыны з Гвінеі, якая ў той момант знаходзілася ў Мінску, пачаліся роды на 23-24 тыдні цяжарнасці. У РНПЦ «Маці і дзіця» ёй зрабілі экстраннае кесарава сячэнне, стан дзяўчынкі быў вельмі цяжкі. Важыла немаўля ўсяго 600 грам.
У сярэдзіне снежня дзяўчынка, якую назвалі Сабінай, важыла ўжо каля кілаграма. Яе перавялі ў 3-я гарадскую дзіцячую клінічную бальніцу. Сёлета ў сакавіку бальніца пахвалілася ў сваім тэлеграм-канале, што дзяўчынка важыць 3300 грам і яе нарэшце змаглі перавесці з рэанімацыі ў педыятрычнае аддзяленне для нованароджаных і неданошаных дзяцей.
«Для нас гэтая гісторыя — жывы сімвал таго, што нават у самых складаных сітуацыях знойдзецца месца цуду. А цуд, як вядома, здараецца там, дзе яго паважаюць», — пісала тады бальніца.
Гэты допіс у тэлеграме быў апублікаваны 10 красавіка 2025 года. Падаецца хэпі-эндам складанай сітуацыі, але ж «Надзея і чалавечнасць» сцвярджае, што да шчаслівага завяршэння гісторыі яшчэ далёка. Арганізацыя дадае дэталяў: парадзіха мела пратэрмінаваную беларускую візу і нібыта праз гэта жанчыне, у якой пачаліся заўчасныя роды, спачатку адмаўлялі ў аказанні экстраннай медыцынскай дапамогі.
Актывісты кажуць, што пасля таго, як хваля хвалебных публікацый пракацілася па беларускім СМІ, сітуацыя маці Сабіны значна пагоршылася. Беларускія ўлады адмовілі ёй у статусе ўцякачкі, а бальніца выставіла рахунак — каля 100 тысяч рублёў.
Такіх шалёных грошай у маці-мігранткі няма, актывісты аператыўна сабраць столькі таксама не могуць. Але ж арганізацыя «Надзея і чалавечнасць» сцвярджае, што кіраўніцтва бальніцы адмаўляецца аддаваць жанчыне дачку — і нават забараніла з 24 красавіка наведваць дзяўчынку. Быццам бы галоўны доктар сказаў маці не прыходзіць у бальніцу, пакуль яна не аплаціць рахунак — а раней угаворваў адмовіцца ад дзіцяці.
Але ж ці сапраўды сітуацыя настолькі жудасная і лукашэнкаўцы пачалі браць у закладнікі немаўлят, каб выбіваць грошы?
«Наша Ніва» пагутарыла з супрацоўнікамі беларускіх радзільных дамоў. Яны пацвярджаюць, што перыядычна прымаюць роды ў мігрантак. Складанасці ўзнікаюць часцей за ўсё праз тое, што медыцынскі персанал і парадзіха не могуць знайсці агульную мову — у літаральным сэнсе.
У тое, што кагосьці падчас родаў маглі не прыняць праз пратэрмінаваную візу, суразмоўцы не вераць.
— Хутчэй за ўсё, пытанні маглі ўзнікнуць праз тое, што гаворка ішла пра 23-24 тыдзень цяжарнасці. Але ж большасць мінскіх бальніц адмовілася б прымаць і беларуску на такім тэрміне. Рэч жа не ў пашпарце, а ў тым, што на такім тэрміне дзіця — патэнцыйны смяротнік. Калі час дазваляе, то цалкам лагічна адправіць парадзіху менавіта ў «Маці і дзіця», бо там вельмі добра абсталявана дзіцячая рэанімацыя, а супрацоўнікі ўмеюць працаваць са складанымі выпадкамі, — кажа адзін з суразмоўцаў.
Гісторыю пра тое, што немаўлят могуць браць у закладнікі, каб прымусіць бацькоў аплаціць медыцынскія паслугі, называюць жудаснымі казкамі. Такому дактары шчыра абураюцца.
У польскім артыкуле «Беларусь. Бальніцы бяруць у закладнікі немаўлят: мігрантка атрымае дзіця назад, калі заплаціць за роды» адзначаецца, што з кейсам маці і дзіця з Гвінеі працуюць беларускія праваабаронцы з арганізацыі Human Constanta.
«Наша Ніва» звярнулася ў праваабарончую арганізацыю, каб высветліць падрабязнасці гэтай гісторыі. У Human Constanta пацвердзілі: яны ведаюць пра кейс Сабіны і рабілі запыты па гэтай сітуацыі.
З іх боку сітуацыя выглядае ўсё ж інакш. Эніра Браніцкая з Human Constanta пацвердзіла, што бальніца сапраўды налічыла маці Сабіны вялікую суму — па стане на 18 красавіка гаворка ішла пра 104 тысячы рублёў.
Але ж праваабаронца запэўнівае: бальніца са свайго боку ніяк не перашкаджала выпісцы дзіцяці. Тое, што дзяўчынку трымалі ў бальніцы, не звязана з доўгам. Пытанні ўзніклі ва ўпраўлення адукацыі, а таксама ў аддзела па грамадзянстве і міграцыі. Праблема была ў тым, што маці Сабіны фактычна не было куды ісці з немаўлём, якое да таго ж нарадзілася неданошаным. Пакуль у жанчыны было не вырашаным пытанне з жытлом, маленькую дзяўчынку вырашылі трымаць у бальніцы.
— У нас яшчэ не было ніводнага выпадку, каб кагосьці не выпускалі з бальніцы праз адсутнасць аплаты. Дактары добра ведаюць, што вырашэннем пытання з грошамі зоймецца міліцыя. Бо немагчыма атрымаць выязную візу з Беларусі, калі маеш нейкія запазычанасці. Маці Сабіны таксама не зможа афіцыйна пакінуць Беларусь, пакуль не выплаціць неабходную суму — гэта факт.
Каментары
Усе прызнакі ёсць - масавая міграцыя насельніцтва, адсутнасць законаў, карупцыя, чыноўнікі ў шмотках за 2-6 сярэдніх зарплат, крыпта-махлярства, прастытуцыя, гандаль людзьмі.
Колькі яшчэ беларусы будуць гэта цярпець?