Siońnia marskija lilei ŭ vyhladzie skamianiełych reštkaŭ možna sustreć tolki ŭ muziejach, ale tysiačy hadoŭ tamu našyja prodki bačyli ŭ hetych staražytnych artefaktach vydatny materyjał dla stvareńnia ŭpryhažeńniaŭ.
Pra ŭpryhažeńni ź niezvyčajnaha materyjału raspaviadaje telehram-kanał «Pieršabytnaja archieałohija ŭ kantekście», jaki viadzie archieołah Alaksandr Vašanaŭ ź Instytuta historyi NAN Biełarusi.
Estetyčnyja akamianiełaści
Marskija lilei (Crinoidea) — heta staražytnyja marskija žyvioły, jakija žyli na terytoryi sučasnaj Biełarusi jašče ŭ paleazojskuju eru, sotni miljonaŭ hadoŭ tamu. Marskija lilei nie vymierli, jany dahetul žyvuć u marach pa ŭsim śviecie. Ich najbližejšyja svajaki — marskija zorki i marskija vožyki.
Pareštki staražytnych marskich lilej dajšli da nas tolki ŭ vyhladzie akamianiełaściej, niezvyčajny vyhlad jakich zdaŭna rabiŭ ich pryvabnymi dla ludziej.
Na terytoryi Biełarusi znachodki akamianiełaściej marskich lilej prymierkavany da krajavych ledavikovych utvareńniaŭ i azior. Našy prodki pabačyli ŭ ich vydatny materyjał dla ramiastva.
Vykarystańnie pacierak z marskich lilej na Biełarusi achoplivaje nievierahodna doŭhi časavy adrezak — z kanca palealitu da rańniaha žaleznaha vieku. Heta značyć, što roznyja supolnaści na našych ziemlach praciahvali vykarystoŭvać adzin i toj ža materyjał na praciahu dziasiatkaŭ stahodździaŭ. Asabliva ŭražvaje, što ŭ rukach staražytnych majstroŭ akazvalisia skamianiełaści, jakim užo byli sotni miljonaŭ hadoŭ.
Staražytnyja ŭpryhažeńni sa staražytnaha materyjału
Najčaściej archieołahi znachodziać asobnyja členiki ściabła z charakternaj skraznoj adtulinaj u centry. Hetyja pacierki mohuć mieć roznyja formy: ad prostych akruhłych da składanych zorkapadobnych.
Adzin z najbolš značnych prykładaŭ na Biełarusi pachodzić z pomnika Kavalcy 4. Tut znojdzieny pacierki z Crinoidea, jakija datujucca biolinhskim paciapleńniem (intestadzijałam) — prykładna 12 420 hadoŭ tamu. Heta aznačaje, što tradycyja vykarystańnia takich upryhažeńniaŭ viadomaja jašče z poźniaha palealitu.
U apošnija hady archieołahi ŭsio čaściej znachodziać padobnyja artefakty. Hieahrafija znachodak achoplivaje roznyja kutki Biełarusi: Asaviec 2 (Biešankovicki rajon), Biarešča 1 (Lepielski rajon), Zadzieŭskaje 1 (Pastaŭski rajon), Klišyna 3 (Krupski rajon) i navat małoje haradzišča na Miency epochi rańniaha žaleznaha vieku.
Anałohii biełaruskich znachodak viadomy z šerahu pomnikaŭ z terytoryi Jeŭropy, dzie jany byli vyjaŭleny jak u kulturnych napłastavańniach, tak i ŭ pachavańniach.
Kožnaje takoje adkryćcio dadaje novyja štrychi da razumieńnia taho, jak staražytnyja ludzi ŭsprymali pryrodnyja materyjały i vykarystoŭvali ich u svaim pobycie i abradach.
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆSakrety pabudovy pieršaha Mienska: polskija technałohii i śviatyja drevy dla ścien
U biełaruskaj vioscy na Smalenščynie znajšli žudasnuju šaścipalcuju ruku, jakoj kala 7 tysiač hadoŭ
Ad klinapisu da vitražoŭ Sien-Deni. Telehram-kanały biełaruskich historykaŭ, na jakija varta padpisacca
U Biełarusi znajšli kaścianyja karali ŭzrostam 5 tysiač hadoŭ
Cichanoŭski prapanavaŭ radykalna pierahledzieć stratehiju dla Biełarusi36
Cichanoŭski prapanavaŭ radykalna pierahledzieć stratehiju dla Biełarusi
Pamiatajecie ŭkrainku, jakuju rasijanie pryviazali da słupa? Tyja, chto jaje katavaŭ, za hady vajny amal usie zahinuli. A voś što robić ciapier jana2525
Kamientary
- kolki?
pradaviec (pryhožy, baradaty, u švedry hrubaj viazcy - usio, jak ja lublu) robić mnie maleniečkuju lekcyju, chto heta i adkul. pram na kavałačku pierhamienta piša, kolki hetamu amanitu młn hod i pytaje:
- a vy tolki starych lubicie?
pytańnie i adkaz
ja lublu sapraŭdnych
śmierć Ozika
čałaviek syšoŭ dastojna. daŭ apošni kancert i pamior