U Mahilovie nadumali pierajmienavać płošču Ardžanikidze, prosiać prapanoŭvać nazvy
Ryhor Ardžanikidze byŭ siabram Stalina i adnym ź lidaraŭ partyi balšavikoŭ. Ideja harvykankama — pieranazvać płošču ŭ honar pravasłaŭnaha jepiskapa Hieorhija Kaniskaha, jaki byŭ ahientam upłyvu Rasii ŭ XVIII stahodździ. Ale ŭłada zajaŭlaje hatoŭnaść abmiarkoŭvać varyjanty.
Mahiloŭski harvykankam vyrašyŭ pravieści hramadskaje abmierkavańnie ab pierajmienavańni płoščy. Jano pačynajecca 13 vieraśnia i budzie doŭžycca miesiac. Haradžanam prapanujecca abo pakinuć ciapierašniuju nazvu, abo prydumać svaju, abo padtrymać pieranazvańnie ŭ «Płošču Śviaciciela Hieorhija Kaniskaha».
Płošča Ardžanikidze — histaryčny centr horadu. Nazvany ŭ honar siabra Stalina plac utvaryŭsia, kali ŭ 1950-ch hadach tut zasypali jar. Starejšaje pakaleńnie mahiloŭcaŭ hetuju miaścinu dahetul nazyvaje Kaściernia.
Niepadalok ad płoščy — Ratuša i zamčyšča. Za niekalki socień mietraŭ ad jaje na Archirejskim vale imia Kaniskaha staić kryž u pamiać ab Kaniskim, a na budynku byłoha archirejskaha pałaca ŭstalavanaja šylda sa źviestkami pra jaho žyćcio. Hod tamu pobač z płoščaj Ardžanikidze Kaniskamu pastavili pomnik.
U 2016 hodzie ź inicyjatyvaj ab nadańni płoščy imia Kaniskaha ŭžo vystupali, jak zajaŭlałasia, pravasłaŭnyja vierniki. Namiery źmianić nazvu płoščy jany arhumientavali tym, što Ardžanikidze nikoli nie byŭ u Mahilovie i ŭdzielničaŭ u represijach.
Siem hadoŭ tamu prapanova vyklikała palemiku. Jana vyjaviła nieadnaznačnaje staŭleńnie da Kaniskaha jak carkoŭnaha dziejača i histaryčnaj asoby.
Pravasłaŭnyja ijerarchi Hieorhija Kaniskaha nazyvajuć abaroncam pravasłaŭnaj viery dy ŭvažajuć za śviatoha abaroncu ziamli Biełaruskaj. Jahonuju postać bačać u adnym šerahu ź Jeŭfrasińniaj Połackaj i Kiryłam Turaŭskim.
Siarod zasłuh Kaniskaha nazyvajuć viartańnie ŭ pravasłaŭnuju vieru tych, chto «źbiŭsia z pravasłaŭnaha šlachu». Na adnym z chrosnych chadoŭ u jaho honar było zajaŭlena, što za čas biskupstva Kaniskaha ŭ pravasłaŭje z katalictva było pierachryščana 120 tysiač biełarusaŭ.
Hieorhija Kaniskaha zaprasili kiravać Mahiloŭskaj jeparchijaj u 1755 hodzie z Ukrainy, bo svaich śviataroŭ było mała. Heta byŭ čas złomu epoch, jaki pryvioŭ da źniknieńnia z palityčnaj karty Jeŭropy Rečy Paspalitaj.
Kaniski byŭ nie tolki śviatarom, ale i palitykam. Jon łabiravaŭ intaresy pravasłaŭnych pry dvary karala Rečy Paspalitaj, u jakuju ŭvachodzili tady biełaruskija ziemli. Jon taksama zaklikaŭ Rasiju ŭmiešvacca ŭ spravy Rečy Paspalitaj dziela «abarony pravasłaŭnych». Za heta niekalki razoŭ jaho chacieli zabić. U 1768 hodzie Kaniski vyjechaŭ u Rasiju, dzie zastavaŭsia Mahiloŭskim jepiskapam u vyhnańni.
Hladzicie taksama:
Čamu ŭ patryjarcha i jepiskapaŭ bieł-čyrvona-biełyja stužki na mantyjach i hierbach?
U rasijskim Arle znajšli plitu z uzarvanaha ŭ Mahilovie sabora
Vučonyja: sučasnyja ludzi atrymali vialikija nasy ŭ spadčynu ad nieandertalcaŭ
Ciapier čytajuć
«Ab biełaruskich aŭtaraŭ vycierli nohi». Kurejčyk i Marynič sudziacca za sieryjał «Akreścina»3
«Ab biełaruskich aŭtaraŭ vycierli nohi». Kurejčyk i Marynič sudziacca za sieryjał «Akreścina»
Navukoviec raspavioŭ pra hieałahičnyja zahadki Biełarusi: irtuć ź ziamli i kratar ad padzieńnia mietearyta, jaki źniščyŭ usio žyvoje ŭ radyusie tysiač kiłamietraŭ99
Kamientary