«Ideja pastavić u Biełarusi «Dziadoŭ» źjaviłasia ŭ aktora Juryja Žyhamonta — tady jašče nie było pastanoŭki Januškieviča ŭ Teatry lalek, — raskazvaje piśmieńnik Maksim Klimkovič, aŭtar sceničnaj viersii «Dziadoŭ». — Finansavać prajekt uziaŭsia pradziusar Andrej Čorny, jaki maryŭ pra svoj teatr».
«Naša Niva»: Dyk heta piłotnaja pastanoŭka novaha «Teatra Č»?
Maksim Klimkovič: Tak. Režysioram spačatku zaprasili Valeryja Mazynskaha, ale štości nie skłałasia, paśla ŭsio zaciahvałasia. Urešcie zaprasili režysiorku ź Litvy. I ŭsia pastanovačnaja hrupa taksama litoŭskaja.
«NN»: Śpiektakl rabili razam litoŭcy i biełarusy. Ci adčuvałasia roźnica ŭ pračytańniach Mickieviča?
MK: My chacieli nazvać śpiektakl «biełaruskalitoŭskim», ale Ramunie skazała, što jon vyklučna biełaruski: kab staviła ŭ Litvie, inšyja rabiła b akcenty, ucisk Maskvy dla ich užo nieaktualny.
«NN»: Čamu litoŭskaja teatralnaja škoła tak roźnicca ad biełaruskaj?
MK: Našy režysiory ŭsie vučylisia ŭ Rasii. A ŭ Litvie, u časie mižvajennaj niezaležnaści, na teatr mocna paŭpłyvała zachodniejeŭrapiejskaja tradycyja. Paśla vajny Litva ad Zachadu była izalavanaja, a tradycyja praciahvała raźvivacca. Vynik vyjšaŭ unikalny.
«NN»: Čymści niaŭłoŭnym pjesa nahadała «Tutejšych» u pastanoŭcy Pinihina: tam finalny manałoh Zdolnika, tut pramovy Konrada, tam ściah u finale, tut biełčyrvonabiełyja stužki niasuć anioły...
MK: Tak, my zhadvali pastanoŭku «Tutejšych» — ja bajaŭsia, kab padčas śpiektakla nichto ŭ zale nie kryknuŭ «Žyvie Biełaruś!» ci nie vyviesiŭ ściah z bałkona. Jak akcyja heta było b kłasna, adnak na pastanoŭcy adrazu možna było b stavić kryž.
«NN»: Sceny z Sankt-Pieciarburha nie trapili i ŭ śpiektakl Alaksandra Januškieviča, jaki staviŭ «Dziadoŭ» u Teatry lalek. Vy bačyli jaho pracu?
MK: Admysłova nie chadziŭ, bo źjavicca niejkaja padobnaja ideja, a paśla źvinavaciać, što skraŭ. I režysiorka nie chadziła taksama.
***
Maksim Klimkovič nar. u 1958. Prazaik, dramaturh. Unuk piśmieńnika Michasia Klimkoviča, aŭtara słovaŭ Dziaržaŭnaha himna BSSR.
-
U Homielskim dramatyčnym teatry — kadravyja čystki. Znoŭ praz «palityku»
-
«Budzie śmiešna i baluča»: «Kupałaŭcy» prezientujuć zaŭtra novy śpiektakl. U hałoŭnych rolach — Manajeŭ, Biełachvościk, Harcujeva
-
«Rašeńnie pryjšło zvonku». Što adbyvajecca ŭ viciebskim teatry, dzie ŭ śpiektakli prahučała «Žyvie Fłandryja!» i pačałasia čarada zvalnieńniaŭ?
Hałoŭny ideołah Biełarusi znajšoŭ u krainie «psieŭdapatryjatyčnyja jačejki» i zaklikaŭ da zmahańnia ź imi «adzinym bajavym kułakom»23
Kamientary