Mierkavańni5454

«Svoj nos ź Biełastoka jany nie vysoŭvajuć». Biełarusy Padlašša skardziacca, što biełarusy novaj chvali emihracyi nie zacikaŭlenyja supolnymi spravami

Z 2020 hoda sotni tysiač biełarusaŭ nie pa svajoj voli apynulisia ŭ Polščy. Ci niasie hetaja situacyja niejki pazityŭ i ci daje jana novyja šancy etničnym biełarusam u Polščy i biełaruskaj dyjaspary? Jurka Kalina, pradstaŭnik biełaruskaj nacmienšaści ŭ Polščy, havoryć Biełaruskaj słužbie Polskaha radyjo, što tearetyčna tak pavinna być, ale na praktycy atrymlivajecca pa-roznamu.

Suprasl na Padlaššy

Dyjaspara, jakaja pryjechała ź Biełarusi paśla 2020 hoda, nie adnarodnaja.

Surazmoŭca nie ździŭlajecca, što tolki nievialikaja častka z tych ludziej, jaki pryjechali ŭ Polšču, zacikaŭlenaja biełaruskaj nacyjanalnaj idejaj, dziejnaściu ŭ biełaruskim asiarodździ ci na karyść biełaruskaj kultury abo adukacyjaj svaich dziaciej na biełaruskaj movie. Jurka Kalina adznačaje, što šmat chto paprostu zajmajecca vyžyvańniem.

Jurka Kalina. Fota: fejsbuk, akaŭnt Jurki Kaliny

Najpierš im patrebna žytło, praca, patrebna zapisać dziaciej u škoły i zarablać na žyćcio.

«Ja čytaju mnoha vykazvańniaŭ u sacsietkach mienavita biełarusaŭ ź Biełarusi. I, pa-pieršaje, ja baču, što 90% ź ix pišuć pa-rasijsku, jany nie karystajucca biełaruskaj movy. Kali być vielmi cyničnym, to možna skazać, što «čarka i skvarka» tut hałoŭnaje», — zaŭvažyŭ surazmoŭca.

Pavodle jaho mierkavańnia, tolki 10-20% biełarusaŭ, jakija raniej byli aktyŭnymi ŭ biełaruskim asiarodździ ŭ Biełarusi, ciapier namahajucca niešta rabić dziela biełaruskaj spravy ŭ Polščy.

Jurka Kalina škaduje, što niama imknieńnia rabić heta razam ź biełarusami Padlašša.

«Takoje zdarajecca, ale najpierš pa inicyjatyvie biełarusaŭ Padlašša — takich, jak ja, jakija žyvuć tut spakon viakoŭ, našyja baćki, dziady, pradziedy tut žyli — na Padlaššy. Mienavita našyja arhanizacyi, jak fond «TUTAKA», «Centr biełaruskaj kultury» ci fond «Kamunikat», praciahvajuć ruku i prapanujuć supolna ładzić niejkija mierapryjemstvy, stvarać prajekty, razam šukać dla ich finansavańnie».

Kalina čakaŭ, što supolnych spraŭ budzie namnoha bolš, što intehracyja biełarusaŭ na terytoryi Polščy budzie bolš ciesnaj i šmatviektarnaj. Toje, što spadziavańni nie zbyvajucca, vyklikana častkova stanoviščam etničnych biełarusaŭ u Polščy.

«Biełaruskaja nacyjanalnaja mienšaść u Polščy, jaje aktyŭnaja častka, nievialikaja, słabaja. Nas tut mała. Nie spryjaje i małaja padtrymka biełaruskich arhanizacyj, naprykład, finansavańnie ź dziaržaŭnaha biudžetu tydniovika «Niva» spyniłasia na takim ža ŭzroŭni, jak było 10 hadoŭ tamu».

Jurka Kalina taksama škaduje, što biełarusy, jakija pryjechali ŭ Polšču, nie prajaŭlajuć nadta vialikaj cikavaści da etničnych biełarusaŭ, jakija žyvuć na hetaj ziamli spakon viakoŭ.

«Biełarusy, jakija pryjechali ź Biełarusi, nie viedajuć i, mahčyma, nie chočuć viedać, što tut na Padlaššy žyvuć etničnyja biełarusy, jakija źjaŭlajucca hramadzianami Polščy. U Biełastoku jość biełarusy ź Biełarusi, jakija pišuć teksty pa-biełarusku, jany aktyŭnyja ŭ sacyjalnych sietkach, robiać pieradačy dla «Radyjo Racyja», ale svoj nos ź Biełastoka jany nie vysoŭvajuć. Im nie cikava pabyvać u Dubičach Carkoŭnych, u Naraŭcy pabačyć muziej Tamary Sałanievič ci naviedać «Biełaruski muziej» u Hajnaŭcy».

Jurka Kalina pracuje na tielekanale «Biełsat» i pa jaho inicyjatyvie kanał zapuściŭ letniuju prahramu «Padlašskija vakacyi». Ideja hetaj prahramy ŭ tym, što para viadoŭcaŭ — adzin biełarus z Padlašša, a druhi ź Biełarusi — vandrujuć pa ŭschodnich rajonach Polščy. Padlašski biełarus pakazvaje biełarusu ź Biełarusi ŭsio, što źviazanaje ź biełaruskaj etničnaj supolnaściu ŭ Polščy.

Kamientary54

  • Dziakuj vialiki
    26.06.2025
    Vialiki dziakuj «Radyjo Racyja» za aśviatleńnia mierapryjemstvaŭ biełarusaŭ Biełastoččyny. Było pryjemnaje ździŭleńnie ad taho, jak šmat čaho cikavaha adbyvajecca. Tolki pra heta nichto nie piša akramia vašaha sajta.
  • vyživalŝik
    26.06.2025
    [Red. vydalena]
  • Najpierš nie hałasi!
    26.06.2025
    Toje, pra što kaža sp. Kalina raniej adbyłosia ŭ Biełarusi, maju na ŭvpzie BSSR.
    U 30-ch hadach, nie pamiataju dakładna za jaki hod, viaskovaha nasielnictva było ~70%, haradskoha ~30%. U 1970-ych ŭžo roŭnieńka naadvarot: 70% haradskich, 30 viaskoŭcaŭ.
    Mihracyja? Kaniečnie! Pierasialeńnie narodu, katastrafičnaja źmiena ładu žyćcia. Adpaviedna na pieršym miescy prablema vyžyvańnia, toje pra što i kaža sp. Kalina. Inšymi słovami "čarka i škvarka", "dzieci ŭ škołu"..
    Mihranty prynosiać mała, mihranty prystasoŭvacca, inačaj bo nie vyžyvuć.

Ciapier čytajuć

Pad Minskam adbyŭsia mahutny vybuch na hazavym trubapravodzie

Pad Minskam adbyŭsia mahutny vybuch na hazavym trubapravodzie

Usie naviny →
Usie naviny

«Pakul nie čuŭ, kab biełarusaŭ departavali». Amierykanski advakat pra mihracyjnuju palityku ZŠA pry Trampie2

Kupałaŭski teatr prapanoŭvaje novuju pasłuhu: ciapier tam možna pabracca šlubam13

Krutoha ajcišnika, jaki viarnuŭsia z Hruzii, asudzili pa čatyroch palityčnych artykułach10

U Amurskaj vobłaści Rasii raźbiŭsia samalot z 49 čałaviekami na borcie

Dva małyja braty atrymali mocnyja apioki pry raspalvańni łaźni

Chodzić lehienda, što Ozi Osbarn adkusiŭ hałavu žyvomu kažanu. A što ž adbyłosia nasamreč?2

Chto taki Džejsan Deruła, jakoha premjer Turčyn vadziŭ pa Domie ŭrada8

Olivier z ZŠA vyvučyŭ biełaruskuju movu, bo daviedaŭsia, što jaho prodki z Mahilova59

«Vyjšaŭ z balnicy ź dźviuma adkrytymi ranami». Biełarusu ŭ Polščy zrabili apieracyju, a praz dva dni vypisali12

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Pad Minskam adbyŭsia mahutny vybuch na hazavym trubapravodzie

Pad Minskam adbyŭsia mahutny vybuch na hazavym trubapravodzie

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić