«Kali zatopić, adrazu i nie zrazumieješ, adkul mienavita». U Minsku jość unikalny šmatpaviarchovik, dzie ŭsie kvatery — trochuzroŭnievyja.
«Heta što, internat?» — ź niedavieram hladzić na cahlany šmatpaviarchovik taksist pad numaram 9 na vulicy Dzianisaŭskaj. Mabyć, zdalok i praŭda nie tak prosta raspaznać u hetym zvyčajnym domie elitku kanca 90-ch. Ale, padyšoŭšy bližej, pačynaješ razumieć: tut jaŭna niešta nie tak.
Na pieršym paviersie — mnostva dźviarej samych roznych formaŭ i koleraŭ. Heta asobnyja ŭvachody ŭ kvatery. A jany tut zusim nie prostyja — trochuzroŭnievyja. Pryčym absalutna ŭsie, piša Onliner.by.
U adzinym ahulnym padjeździe sustrakaje Mikita — jaho baćki nabyli kvateru tut amal 25 hadoŭ tamu. I sustrakaje jon nie prosta ź vietlivaści. Biez pravadnika nie razabracca. Bo lifty ŭ domie (ich tut dva) — heta asobny kvest. Zamiest zvykłaj numaracyi — knopki 1, 3, 5, 7, 9, 11… Jak byccam niechta vykraśliŭ usie cotnyja ličby, bajučysia staradaŭniaha praklonu. Na samoj spravie ličby abaznačajuć uzroŭni, a nie pavierchi.
— Pavodle techpašparta kvatery składajucca z dvuch uzroŭniaŭ, ale pa fakcie ich try. Ja z padjezda traplaju ŭ piaredni pakoj i ŭ asnoŭnuju častku kvatery padymajusia pa leśvicy ŭvierch. A voś susiedzi, naadvarot, spuskajucca ŭniz. Navat kali našy dźviery pobač, my možam žyć zusim na roznych pavierchach. I płaniroŭki z-za hetaha va ŭsich roznyja, choć kolkaść pakojaŭ adnolkavaja — try. Kali raptam chto z susiedziaŭ zatopić, navat adrazu nie zrazumieješ, adkul mienavita pryjšła vada.
Uładalnik upeŭniena naciskaje trojku. Raz — i voś užo liftavy choł. Ad jaho adychodziać dva kryły pa 10 kvater. Kožnaja začyniena jašče adnymi toŭstymi mietaličnymi dźviaryma z damafonam — staronnija tak prosta nie zajduć.
Samu kvateru abaraniaje ad praniknieńnia «razumny» zamok. Jaho možna adkryć pa-roznamu: praz dadatak na telefonie, pa kodzie ci adbitku palca. Kali niechta zvonić u dźviery, apaviaščeńnie adrazu prychodzić na smartfon — razam ź videa z kamiery. Jość tut i zvyčajny zamok, jaki adkryvajecca takim ža zvyčajnym klučom, kali raptam «razumny» razradzicca: jaho možna viarnuć da žyćcia z dapamohaj paŭerbanka praz USB-port.
— Ja chacieŭ takija dźviery, kab klučy z saboj nie ciahać. A to ŭ dziacinstvie — biažyš na futboł, źviazka ŭ kišeni hrymić ci naohuł dzieści zhubicca. Tamu adrazu heta praduhledzieŭ — i dla siabie, i dla budučych pakaleńniaŭ.
Voś i vitalnia — heta pieršy ŭzrovień. Na druhim raźmiaščajucca dźvie spalni. Na trecim chavajucca kuchnia-haścioŭnia, sumieščany sanvuzieł i bałkon na 9 kv. m, dzie možna arhanizavać paŭnavartasnuju zonu adpačynku. Pieramiaščacca pamiž imi dazvalaje dubovaja leśvica z borcikami z zahartavanaha taniravanaha škła. Usio žyllo zajmaje amal 80 «kvadrataŭ».
— Pra historyju hetaha doma viedaju niašmat: jaho pačali budavać u 1990-ch, a ŭ ekspłuatacyju ŭviali ŭ 2000 hodzie. Nad prajektam pracavali picierskija architektary — u Minsku ŭsiaho adna takaja budynina, jašče niekalki jość u Sankt-Pieciarburhu, — raspavioŭ Mikita.
— Baćki kuplali tut žytło jašče na starcie, z hołymi ścienami. Jak znajšli — nie viedaju. Moža, hazietu pračytali, moža, znajomyja paraili… Tady heta zdavałasia niečym kłasnym, niezvyčajnym.
U hetym miescy chłopiec pravioŭ dziacinstva. Jon uspaminaje, jak nasiŭsia pa leśvicach, skakaŭ praz prystupki, padymaŭsia na parenčach.
Dziakujučy šmatuzroŭnievaj prastory žyllo ŭsprymałasia inakš: u baćkoŭ — svaja zona, u jaho — svaja.
Mikitu padabałasia, što baćki pieravažna byli naviersie, u haścioŭni, a jon byŭ unizie, u svaim pakoi. Nichto nie zaminaŭ, nichto nie zahladaŭ lišni raz — byccam heta byli dva roznyja śviety ŭ miežach adnoj kvatery.
— Ciapier maci z baćkam bližej da 60, i chadzić pa leśvicy tudy-siudy dla ich užo stamlaje. Tamu žyllo pierajšło da mianie ŭ spadčynu. I ja vyrašyŭ jaho całkam pierarabić.
Ad baćkoŭ minčaninu dastalisia ramont u styli «sytych 2000-ch»: hlancavyja stoli, arki z hipsakardonu, dyvany i šafy-kupe — tut było ŭsio. Ciapier usio heta schavana za maskaj sučasnaha minimalizmu.
Ad šyku nulavych zastalisia tolki ŭspaminy i niekalki fotazdymkaŭ, jakija Mikita zrabiŭ pierad tym, jak «prysudzić» kvateru da poŭnaj źmieny imidžu.
Novaje azdableńnie atrymałasia bolš niejtralnym i strymanym. Na padłozie — parkiet «pad dub», pakładzieny adnym pałatnom pa ŭsioj kvatery. Ścieny pakryty špalerami z efiektam afarboŭki — adzin z adcieńniaŭ, vybrany ŭładalnikam, paźniej navat staŭ koleram hoda. Stoli — naciažnyja, ź cienievym profilem, bieź lišnich ramak i pierachodaŭ.
— Vyšynia stolaŭ tut, zdajecca, standartnaja. Ale kali ličyć razam ź leśvičnymi pralotami, ad pieršaha da treciaha ŭzroŭniu, to vychodzić bolej. Z-za hetaha i materyjały vychodzili daražej, i pracy — za špalery, tynkoŭku atrymałasia ŭdvaja bolš. Nu i sami stoli z-za niezvyčajnaj formy było niaprosta vyraŭnoŭvać.
Unutranyja dźviery, nasupierak standartnaj łohicy, adčyniajucca ŭnutr, kab nie pierakryvać prachody, asabliva ŭ leśvičnych zonach. Tak ahulnaja prastora nie «źjadajecca», i pieramiaščacca pamiž uzroŭniami praściej. A haścioŭniu i ŭvohule prykryvajuć rassoŭnyja stvorki — taksama z zahartavanaha škła.
Korpusnaja mebla ŭ kvatery pieravažna vykananaja z MDF pa indyvidualnych eskizach — usio rabili pad pamiery i z ulikam niestandartnaj płaniroŭki.
Mikita — inžynier pa adukacyi. Tamu da «načynki» kvatery padyšoŭ asabliva piedantyčna. Minčanin całkam pierarabiŭ elektryku ŭ kvatery. Staruju pravodku demantavaŭ, usio sprajektavaŭ nanova — z ulikam nahruzki, raźmiaščeńnia abstalavańnia i asablivaściaŭ płaniroŭki.
Usie błoki siłkavańnia vyviedzieny ŭ adnym miescy, a nie schavanyja za stolami, jak heta zvyčajna byvaje.
— Tut ustanoŭleny datčyki tempieratury. Kali niešta mocna nahravajecca — uklučajecca vientylatar. Zvyčajna, kali ŭ ludziej harać błoki, jany pačynajuć zdymać naciažnyja stoli. A ja takoje adrazu vyklučyŭ.
Asablivuju ŭvahu ŭładalnik udzialiŭ aśviatleńniu.
— Na leśvicy, naprykład, zrabiŭ asobnyja śviatłodyjodnyja pałosy na kožnym uzroŭni, imi možna kiravać niezaležna adna ad adnoj, z dapamohaj prachodnych vyklučalnikaŭ. Kali śviatło ŭklučajecca adrazu na ŭsich pavierchach, heta nie vielmi zručna: možna razbudzić inšych členaŭ siamji. A voś datčyki ruchu vyrašyŭ nie stavić — ujaŭlajecie, kolki mahło być łžyvaha spracoŭvańnia?
Aśviatleńnie, jak i ruch štor, praca televizara i aŭdyjasistemy, kirujucca hałasavym pamočnikam. Pry žadańni da sistemy razumnaha doma možna padklučyć jašče i bytavuju techniku.
Ciapier projdziemsia pa kankretnych zonach. U piarednim pakoi raźmiaściłasia asnoŭnaja sistema zachoŭvańnia. Na dźviarach visić vialikaje lusterka — takoje rašeńnie ekanomić prastoru i nie zahruvaščvaje ścieny. Tut ža adziny ŭ kvatery datčyk ruchu — jon adkazvaje za «vitalnaje» śviatło: uklučajecca aŭtamatyčna, kali niechta zachodzić.
Spalnia. Pamiaškańnie nie samaje vialikaje, ale jaho vykarystali pa maksimumie. Nad łožkam — padviesnyja šafki, pobač — tumbački, nasuprać — kamoda z televizaram, u jakoha jość ubudavanaja padśvietka, šafa. Usio vytrymana ŭ śvietłych tanach, a ŭ jakaści akcentu — fota-špalery z raślinnym arnamientam.
— Łožak vybraŭ funkcyjanalny: z masažnaj funkcyjaj i mahčymaściu transfarmacyi. Pry nieabchodnaści adna ź siekcyj padymajecca — možna vykarystoŭvać jak śpinku, zručna pracavać abo hladzieć televizar. Amal jak na zvyčajnaj kanapie.
Pobač — jašče adzin pakoj. Kaliści jon byŭ dziciačym pakojem Mikity, ciapier — prosta pustoje pamiaškańnie ź niejtralnym azdableńniem. Prastora hatovaja da abstalavańnia: možna zrabić kabiniet abo novuju dziciačuju, ale, pa słovach uładalnika, ruki pakul nie dajšli, chacia prajekt majecca.
Na trecim uzroŭni — prastornaja kuchnia-haścioŭnia. Centr kampazicyi — jarkaja aranžavaja kanapa, padzielenaja na dźvie častki, kab možna było svabodna prajści da kuchni.
Asobny honar Mikity — miedyja-zona. Tut staić televizar z dyjahanallu 75 calaŭ. Kab schavać draty, zrabili nišu z DSP, u jakuju vyviedzieny ŭsie padklučeńni. Sam televizar moža pavaročvacca ŭ luby bok. Padśvietka za ekranam rehulujecca pa jarkaści i moža sinchranizavacca z muzykaj.
Kuchnia atrymałasia davoli abjomnaj. Šafki vykanany z MDF, rabočaja pavierchnia i stoł — z kamieniu. Kresły tut vysokija, barnyja, jašče i kruciacca — pahadziciesia, zručna.
— Śpiecyjalna rabiŭ abiedziennuju zonu vyšej, kab možna było i papracavać, i ź siabrami patusavacca. Kuchnia zroblena tak, kab usio było pad rukoj — i ničoha lišniaha navidavoku. U stalešnicu ŭbudavana adtulina dla śmiećcia: kroški možna prosta źmieści, nie adkryvajučy viadro. Jość asobnaja myjka dla šklanak, pobač — kran dla filtravanaj vady, a zvyčajny źmiašalnik pakazvaje tempieraturu patoku. Jość i sensarny dazatar z myjnym srodkam, jaki spracoŭvaje pry padniasieńni ruki abo hubki.
Sanvuzieł taksama znachodzicca na trecim uzroŭni. Usio vykładziena kieramahranitam. Abstalavańnie — na luby hust i zapyt: tut i vanna, i duš, i bide, i ŭnitaz z hihijeničnym dušam. Zdajecca, tolki džakuzi z saunaj nie chapaje.
Ramont u haspadara zaniaŭ prykładna hod. Jon asabliva nie śpiašaŭsia, bo było dzie žyć. Ale i rassłabicca nie atrymałasia. Sumu, vydatkavanuju na abnaŭleńnie kvatery, minčanin nie ahučvaje. Ale bolš za ŭsio vydatkaŭ, akramia koštu samich rabot, pryjšłosia na kuchniu, leśvicu i elektryku.
— Elektryka i santechnika — heta naohuł pieršyja i adny z samych darahich etapaŭ, jakija jašče na starcie zabirajuć ilvinuju dolu biudžetu. Kali paličyć vydatki na roznyja «drobiazi», atrymajecca dźvie kuchni. Razietki, vyklučalniki, błoki, śviatłodyjodnyja stužki… Naprykład, zvyčajny filtr dla vady abydziecca ŭ $100. Adna razietka abo vyklučalnik — ad $30. Ale ž na hetym nie kaniec — da ŭsich vyklučalnikaŭ patrebny ramki, i čym bolš razietak u hrupie, tym daražejšaja hetaja ramka, — pieraličvaje surazmoŭca.
— Tolki na błoki siłkavańnia dla aśviatleńnia syšło kala $1000. Vybiraŭ darahija madeli, kab padtrymlivali kiravańnie napruhaj praz dymiery, rehulavańnie jarkaści. I hałoŭnaje — kab u pracesie pracy ničoha nie hudzieła i nie śvistała, jak u tannych anałahaŭ.
— U nas vielizarnaja prablema z kadrami, — upeŭnieny Mikita. — Ciažka znajści ludziej, jakija robiać svaju pracu dobra ad pačatku da kanca. Usie, chto choć raz prachodziŭ praz ramont, razumiejuć, kolki sił sychodzić na kantrol, na toje, kab prosta biehać za budaŭnikami i čaho-niebudź ad ich damahčysia.
Choć ramont Mikita rabiŭ dla siabie i pieršapačatkova płanavaŭ žyć tut doŭha, niečakana płany źmianilisia. Jon nabyŭ učastak i ciapier buduje dom. A pakolki ŭ jaho rasparadžeńni jość jašče adna kvatera, nieabchodnaść u hetaj adpała, tamu jana vystaŭlena na prodaž. Cana — $210 000 pa kursie.
Pry hetym usia mebla i technika, až da robata-pyłasosa, dastanucca novamu ŭładalniku.
— Dumaju, jana padydzie tym, chto šukaje niešta niestandartnaje i nie baicca leśvicy ŭ kvatery, — śmiajecca minčuk. — Ale nasamreč joj nie tak časta i karystaješsia. Bolšuju častku času pravodziš naviersie — u haścinaj abo na kuchni. A ŭniz spuskaješsia, pa sutnaści, tolki kab lehčy spać.
Ciapier čytajuć
«A zmožacie vylecieć zaŭtra?» Džon Koŭł raskazaŭ, jak piŭ z Łukašenkam harełku, kab damovicca pra vyzvaleńnie palitviaźniaŭ9
Kamientary
Siejčas nabiehut Šarikovy i načnut plevaťsia žiełċju 😁