Pavyšeńnie ŭzroŭniu Suśvietnaha akijana mocna paskoryłasia za apošnija 25 hadoŭ
Amierykanskija klimatołahi vyznačyli, što pavyšeńnie siaredniaha ŭzroŭniu Suśvietnaha akijana na Ziamli praz hłabalnaje paciapleńnie pavolna paskarajecca. Pavodle źviestak, atrymanych z dapamohaj spadarožnikavych vymiareńniaŭ za apošnija 25 hadoŭ, chutkaść rostu ŭzroŭniu akijana kožny hod pavialičvajecca ŭ siarednim na 0,084 milimietra, pišuć navukoŭcy ŭ Proceedings of the National Academy of Sciences.
Adzin ź vidavočnych dokazaŭ hłabalnaha paciapleńnia na Ziamli — pavyšeńnie siaredniaha ŭzroŭniu Suśvietnaha akijana, jakoje nazirajecca ź siaredziny XIX stahodździa. Jano adbyvajecca z-za ciepłavoha pašyreńnia akijanskaj vady, a taksama ŭ vyniku tajańnia palarnych ledzianych ščytoŭ ŭ Arktycy, Antarktycy i Hrenłandyi, a taksama hornych lednikoŭ. Tolki za XX stahodździe siaredni ŭzrovień mora padniaŭsia na 17 santymietraŭ i praciahvaje raści. Pavodle prahnozaŭ, niekatoryja astraŭnyja dziaržavy ŭ Cichim akijanie mohuć apynucca całkam zatoplenymi ŭžo ŭ siaredzinie ciapierašniaha stahodździa.
Dla stvareńnia dakładnaj madeli, jakaja apisvaje dynamiku ŭzroŭniu mora na płaniecie, amierykanskija klimatołahi pad kiraŭnictvam Robierta Nierema z Kałaradskaha ŭniviersiteta praanalizavali apošnija spadarožnikavyja dadzienyja ab dynamicy siaredniaha ŭzroŭniu Suśvietnaha akijana i vyjavili, što jaho źmianieńnie za apošnija 25 hadoŭ možna apisać, ličačy, što rost adbyvajecca z pastajannym paskareńniem.
Pry hetym, kab vyznačyć upłyŭ na ŭzrovień mora tolki hłabalnych klimatyčnych źmianieńniaŭ i paźbiehnuć upłyvu na vynik łakalnych adzinočnych padziej, jakija pryvodziać da prykmietnych adchileńniaŭ, ale nie adlustroŭvajuć ahulnych kolkasnych tendencyj, navukoŭcy pasprabavali adniać ad ahulnaj zaležnaści dźvie najbujniejšyja padziei, što adbylisia za hety pieryjad.
Pieršaj ź ich była sieryja mahutnych vyviaržeńniaŭ filipinskaha vułkana Pinatuba, što adbyłasia ŭ pačatku 90-ch hadoŭ minułaha stahodździa i mieła vialiki ŭpłyŭ na klimat Ziamli (u pryvatnaści, heta pryviało da pavieličeńnia siaredniaj tempieratury i płoščy azonavaj dziry nad Antarktydaj).
Druhim važnym faktaram, jaki taksama pryvioŭ da łakalnaha paskareńnia rostu ŭzroŭniu akijana, byŭ El-Nińjo — aktyŭnaja faza cykličnych cichaakijanskich pavierchnievych płyniaŭ, jakaja pryvodzić da značnaha pavyšeńnia tempieratury na Ziamli. Apošniaja takaja faza nazirałasia ŭ 2015-2016 hadach.
U vyniku analizu atrymanych dadzienych klimatołahi vyznačyli siaredniuju chutkaść pavyšeńnia ŭzroŭniu mora na płaniecie, jakaja skłała 2,9 milimietra ŭ hod, z paskareńniem 0,089 štohod.
Zychodziačy ź siaredniaj chutkaści pavyšeńnia ŭzroŭniu mora, navukoŭcy prapanavali ličyć praces raŭnapaskoranym i zrabili na padstavie hetaj madeli acenku ŭzroŭniu mora u 2100 hodzie. Akazałasia, što jon maje pavialičycca na 65 santymietraŭ u paraŭnańni z 2005 hodam.
Kamientary