Беларускі рынак пакідае адзін з найстарэйшых нямецкіх інвестараў
Robert Bosch, які ўваходзіць у топ-10 найбуйнейшых прамысловых кангламератаў Германіі і з’яўляецца адным з найстарэйшых і найбольш лаяльных да нядаўняга часу замежных інвестараў, закрывае свой бізнэс у Беларусі. У лепшыя гады беларускі рынак штогод прыносіў яму да 100 млн долараў выручкі. Лепшыя гады для Robert Bosch у Беларусі скончыліся з вайной ва Украіне і санкцыямі. І вось, як даведаўся Plan B., беларуская дачка Robert Bosch, якая называецца «Роберт Бош», падала на ліквідацыю. Працэс стартаваў у канцы лета гэтага года, падводзячы рысу пад больш чым 30‑гадовай гісторыяй працы германскай групы ў Беларусі.
Са шрубакрутамі і любоўю да дзяржсектара
Прамысловы кангламерат Robert Bosch, які ўваходзіць у Германіі ў топ-10 найбуйнейшых па абаротах і колькасці супрацоўнікаў бізнэсаў, з'явіўся на беларускім рынку ў першай хвалі замежных інвестараў. Практычна адначасова з «землякамі» з Commerzbank, Carl Zeiss, Fielmann. Яшчэ да Лукашэнкі — у 1993 годзе.
Спектр інтарэсаў мясцовай «Роберт Бош» у Беларусі ахопліваў некалькі кірункаў шматпрофільнай групы. За трыццаць гадоў «Роберт Бош» стварыў сетку з прыкладна 80 франчайзінгавых сервісных цэнтраў па абслугоўванні аўтамабіляў і продажы запчастак. Праз дылераў кампанія наладзіла рэалізацыю электраінструментаў, ацяпляльных катлоў і бытавой тэхнікі. Спрабавала лакалізаваць вытворчасць фірмовых пыласосаў на заводзе «Мідэа-Гарызонт».
Істотную частку ў сукупнай выручцы германскай групы на беларускім рынку заўсёды фармаваў дзяржсектар.
Robert Bosch выйшаў на канвееры Мінскага маторнага завода, МАЗ, БелАЗ, МТЗ, «Гомсельмаша», «Амкадора» і іншых вядучых машынабудаўнічых прадпрыемстваў з паліўнай, гідраўлічнай і іншай камплектацыяй. Па дзяржкантрактах кампанія паставіла сістэму відэаназірання на чыгуначны вакзал «Мінск-Пасажырскі» і сістэму пакрыцця арэны для Белдзяржцырка, а таксама аснашчала хакейныя стадыёны да мінскага чэмпіянату свету — 2014.
Без перспектыў?
У 2022‑м кіраўніцтва Robert Bosch абвясціла, што спыняе пастаўкі не толькі ў Расію, але і ў Беларусь. Пазней немцы таксама запатрабавалі ад мясцовых франчайзі дэмантаваць фірмовыя вывескі і лагатыпы, пагражаючы фінансавымі прэтэнзіямі.
Дачка Robert Bosch, як адной з валаўтваральных вытворчасцяў недружалюбнай краіны, лагічна патрапіла ў беларускі чорны спіс, які забараняе такім уласнікам продаж мясцовых актываў.
Туды ж увайшлі яшчэ звыш 1,8 тыс. юрыдычных асоб. Але з першай далукашэнкаўскай хвалі інвестараў Robert Bosch, уласна, адзін з апошніх, які вырашыў паставіць кропку ў афіцыйных камунікацыях з мясцовымі кліентамі. Рынак Беларусі да гэтага часу ўжо пакінулі і Carl Zeiss, і Fielmann, і Commerzbank.
Афіцыйных заяў па сыходзе Robert Bosch з Беларусі не прагучала. Наўрад ці яны прагучаць. І наўрад ці, калі ўсё ж прагучаць, будуць дарэчныя адсылкі да вайны ва Украіне праз чатыры гады.
Хутчэй, сыход — гэта ацэнка экспертамі кампаніі перспектыў беларускага рынку.
А яны такія, што месца на ім для Robert Bosch і іншых заходніх бізнэсаў ужо няма. Усё — ад пральных машын да перфаратараў — занята кітайскімі карпарацыямі. Усюды адбываецца тое ж, што і, напрыклад, на аўтамабільным рынку.
Адзін з найважнейшых кліентаў Robert Bosch (як на канвееры, так і па другасным рынку) Volkswagen Group амаль дваццаць гадоў быў лідарам па пастаўках у Беларусь новых аўтамабіляў. Па выніках 2024 года VW выбыў нават з топ-10.
З «заходнікаў» у мінулым годзе ў ім (на 7‑м месцы) заставалася толькі Audi — яшчэ адзін кліент Robert Bosch. І вельмі вялікая імавернасць, што і гэтага вытворцу па выніках года, які мінае, мы там больш не ўбачым.
Каментары