Вывяржэнне вулкана каля 1345 года магло даць ход ланцужку падзей, якая прывяла да самай смяротнай пандэміі ў Еўропе — «Чорнай смерці», мяркуюць навукоўцы. Вулканічная актыўнасць выклікала кліматычную катастрофу, якая, у сваю чаргу, прывяла да дрэннага ўраджаю, піша Бі-бі-сі.
Каб пазбегнуць голаду, італьянскія гарады-дзяржавы былі вымушаныя імпартаваць збожжа з Чарнаморскага рэгіёну. Разам са збожжам яны завезлі ў Еўропу блох — носьбітаў хваробы.
«Ідэальны шторм», які выклікалі кліматычныя ўзрушэнні, голад і міжнародны гандаль у Сярэднявеччы, служыць напамінам аб тым, як хваробы могуць зараджацца і распаўсюджвацца ў глабалізаваным (і больш цёплым) свеце, кажуць эксперты.
«Вядома, спалучэнне фактараў, якія прывялі да эпідэміі чумы, здаецца рэдкім. Але ва ўмовах кліматычных змяненняў, у глабалізаваным свеце верагоднасць з'яўлення новых заанозных (якія перадаюцца чалавеку ад жывёл) захворванняў, якія потым могуць развіцца ў пандэмію, павялічваецца», — кажа доктар Улф Бюнтген з Універсітэта Кэмбрыджа.
«Гэта асабліва актуальна зараз, улічваючы наш нядаўні вопыт з COVID-19», — дадае ён.
«Чорная смерць» — эпідэмія бубоннай чумы — прывяла да гібелі, паводле некаторых ацэнак, аж да паловы насельніцтва Еўропы ў 1348—1349 гадах.
Захворванне выклікае бактэрыя Yersinia pestis, якую пераносяць грызуны (напрыклад, пацукі) і блохі.
Навукоўцы мяркуюць, што эпідэмія пачалася ў Цэнтральнай Азіі, і дзякуючы гандлю распаўсюдзілася і на Еўропу.
Дакладная паслядоўнасць падзей, зрэшты, была недаступная навукоўцам.
Цяпер даследчыкі з Універсітэта Кэмбрыджа і Інстытута Лейбніца па гісторыі і культуры Усходняй Еўропы ў Лейпцыгу запоўнілі прабелы ў гэтай карціне.
Яны вывучылі драўняныя кольцы і ледзяныя керны (узоры лёду, якія часта выкарыстоўваюцца для вывучэння зменаў клімату) з мэтай зразумець, якімі былі кліматычныя ўмовы падчас эпідэміі чумы.
Дадзеныя сведчаць аб тым, што прыкладна ў 1345 годзе вулканічная актыўнасць прывяла да значнага падзення тэмпературы на некалькі гадоў наперад з-за таго, што попел і газы заблакавалі сонечнае святло.
Гэта, у сваю чаргу, прывяло да дрэннага ўраджаю ў Міжземнаморскім рэгіёне. Каб пазбегнуць голаду, італьянскія гарады-дзяржавы сталі закупляць збожжа ў гандляроў з Чарнаморскага рэгіёну, тым самым дазволіўшы смяротнай бактэрыі замацавацца ў Еўропе.
Як Чорная смерць распаўсюдзілася па Еўропе
Гісторык Марцін Баух, спецыяліст па сярэднявечным клімаце і эпідэміялогіі з Інстытута Лейбніца, кажа, што спалучэнне кліматычных падзей і складанай сістэмы забеспячэння харчаваннем прывяло да «ідэальнага шторму».
«На працягу больш чым ста гадоў уплывовыя італьянскія гарады вялі гандаль паміж Міжземнаморскім і Чарнаморскім рэгіёнамі, што дазволіла ім хутка прывесці ў дзеянне меры, калі навісла пагроза голаду», — кажа ён.
«Але ў выніку гэта меры прывялі да куды больш страшнай катастрофы», — заключае навуковец.
Цяпер чытаюць
Фізік з Акадэміі навук пераехаў на працу ў Польшчу. Падчас візіту ў Беларусь яго арыштавалі за палітыку і кінулі ў калонію3
Каментары
Tamu nie durycie hałavy, ni sabie, ni liudziam.
Мы знаем ,что ничего не знаем (с)