«Tam ty bahaciejšy, a tut — ščaśliviejšy». Ajcišnik 25 hadoŭ žyvie ŭ Słavenii — zakachaŭsia (u krainu) u kamandziroŭcy
Za apošnija hady biełarusy pa apoviedach i na asabistym dośviedzie mnoha daviedalisia pra žyćcio ŭ susiednich (i nie tolki) krainach. Ale zastajucca łakacyi, nie vielmi dalokija i ekzatyčnyja, pra jakija viadoma zusim mała. Adna z takich — Słavienija. Pra jaje Devby.io raskazaŭ prahramist Žan, jaki pierajechaŭ u hetuju krainu amal čverć stahodździa tamu.
— U pačatku nulavych ja pracavaŭ prahramistam u biełaruska-słavienskaj kampanii, jakaja zajmałasia telekamunikacyjnym abstalavańniem, i voś adnojčy pajechaŭ u dvuchtydniovuju kamandziroŭku ŭ Słavieniju.
Tady mianie ŭraziła, nakolki Słavienija raźvitaja ŭ paraŭnańni ź Biełaruśsiu i nakolki jana raznastajnaja. U Słavienii jość mora, hory, aziory, zamki, piačory. U toj čas ja jakraz pačynaŭ zachaplacca fatahrafijaj i padumaŭ: jak ža šancuje słaviencam, što ŭ ich takija dekaracyi dla fotazdymkaŭ.
A jašče mianie ździvili słavienskija darohi z dobraj raźmietkaj: jany mocna kantrastavali ź biełaruskimi ŭzoru 2001 hoda. Čamuści ja taksama dobra zapomniŭ asobnyja śmiećcievyja baki dla škła, płastyku, papiery.
Praz hod ja znoŭ pajechaŭ u kamandziroŭku ŭ Słavieniju i tam prapanavaŭ kiraŭnictvu mianie rełakavać. I jany pahadzilisia. U toj firmie ja adpracavaŭ 10 hadoŭ. Potym uładkavaŭsia ŭ inšuju, u bankaŭskaj śfiery, dzie adpracavaŭ bolš za 13 hadoŭ. Zaraz ja znoŭ razvažaju nad tym, čym zaniacca.
Sami słaviency nazyvajuć Słavieniju soniečnym bokam Alpaŭ. Jana lažyć u paŭdniova-ŭschodniaj častcy Alpaŭ, i hetyja hory zakryvajuć Słavieniju ad cykłonaŭ, jakija hulajuć pa Centralnaj i Paŭnočnaj Jeŭropie. Klimat tut dastatkova miakki z-za blizkaści mora. Viasnoj, vosieńniu i zimoj u Słavienii zvyčajna na 5‑10 hradusaŭ ciaplej, čym u Biełarusi.
Niahledziačy na toje, što Słavienija była častkaj Juhasłavii, miascovyja zaŭsiody razmaŭlali pamiž saboj pa-słaviensku. A aficyjnaja mova eks-Juhasłavii — sierba-charvackaja — vykarystoŭvałasia tolki na telebačańni, u dakumientazvarocie, u armii i h. d.
Słavienskaja adnosicca da zachodniaj haliny paŭdniovasłavianskich moŭ. Niešta pa-słaviensku našym budzie zrazumieła, ale padčas pieršaj sustrečy słaviency i ruska/biełaruskamoŭnyja adno adnaho nie razumiejuć.
Mora ŭ Słavienii nie vielmi šmat — kala 45 km Adryjatyčnaha ŭźbiarežža pamiž Italijaj i Charvatyjaj. Siudy, viadoma, časam pryjazdžajuć dziela marskoha adpačynku, ale turyzm u Słavienii — heta taksama termalnyja krynicy, hory, zamki, aktyŭny adpačynak: rovary, raftynh, kańjoninh i t. d. Zimoj adkrytyja niekalki harnałyžnych kurortaŭ. Praŭda, na samym vialikim usiaho 25‑30 kiłamietraŭ tras. Heta niašmat, ale zatoje tut jość usio i ŭsio blizka. Z adnaho kanca Słavienii ŭ inšy dajazdžaješ maksimum za 3 hadziny.
Što idealna
U niejkim sensie Słavieniju možna ličyć vialikaj vioskaj. Jaje tak mnohija i nazyvajuć. Tut niama miehapolisaŭ, žyćcio vielmi spakojnaje i raźmieranaje. Ja b skazaŭ, heta kraina dla tych, chto lubić pryrodu, nie lubić šumu i hłamurnaha šopinhu.
Słaviency vielmi haścinnyja, ale krychu mienš, čym astatnija bałkancy. Mnie zdajecca, heta niejki kampramis pamiž aŭstryjska-niamieckaj zakrytaściu i praźmiernaj sierbska-baśnijskaj adkrytaściu.
Absalutnaja bolšaść słaviencaŭ žadaje žyć u svaim ułasnym zaharadnym domie. Tamu vielmi mnohija žyvuć u svaich vioskach, a na pracu jeździać u horad.
Słaviency pračynajucca kudy raniej za šostuju ranicy i rana pačynajuć pracavać. Pamiž 6‑j i 7‑j ranicy na aŭtabanie ŭžo nienarmalny patok mašyn. Zakančvajuć pracavać jany taksama rana — a druhoj-čaćviortaj paśla abiedu. Paśla hetaha ŭsie śpiašajucca dadomu da siamji ci siadajuć na rovary i jeduć u hory, kab atrymać ad hetaha dnia štości jašče. Redka možna ŭbačyć chacia b napałovu zapoŭnieny ofis paśla 15‑16 hadzin.
Mnie Słavienija padabajecca tym, što tut zaŭsiody jość kudy pajechać i čym zaniacca. Z adnaho boku, šmat zamkaŭ, hor, azior, rek, piačor, lasoŭ, niedaśledavanych kutkoŭ, z druhoha — spartyŭnych aktyŭnaściaŭ. Słaviency — fanaty pachodaŭ u hory, viełasipiednych prahułak i hornych łyžaŭ. Mnohija sprabujuć z troch hadoŭ stavić svaich małych na łyžy.
A ja tut adkryŭ dla siabie jachtynh. Dla jachtsmienaŭ adna z hałoŭnych pieravah Słavienii — susiedstva z Charvatyjaj ź jaje 1000 + astravami.
Što nie idealna
U Słavienii ŭsio było b cudoŭna, kali b nie zarobki nižej za zachodniejeŭrapiejskija i prablemy ź miedycynaj. Maju na ŭvazie strachavuju miedycynu, jakaja ŭtrymlivajecca za košt abaviazkovych strachavych uznosaŭ i ŭ jakoj vielmi vialikija čerhi. Hod-dva čakać pryjomu ŭ niekatorych lekaraŭ tut u paradku rečaŭ. Viadoma, jość kliniki, jakija lečać za niestrachavyja hrošy — tam usio daražej.
Słavienija — u jeŭrazonie, i heta šmat u čym vyznačaje ceny. Jakraz niadaŭna abmiarkoŭvali z pryjacielami košt žyćcia. Kaleha kaža, što ŭ ich u siamji na ježu sychodzić kala 300 jeŭra na čałavieka. Nu, u jaje — dzieci, jakija rastuć i šmat jaduć.
Žyllo tut vielmi darahoje: siaredniaja cana kvadratnaha mietra ŭ Lublanie — 4500 jeŭra. Arenda, adpaviedna, taksama vysokaja.
Zrazumieła, što hetyja prablemy pahoršylisia ŭ 2022‑m z prytokam biežancaŭ — žyllo padaražeła adsotkaŭ na 20. Niedarahoje žyllo ŭ Słavienii ŭsio jašče možna znajści — naprykład, na miažy ź Vienhryjaj, ale da cyvilizacyi adtul dabracca budzie niaprosta. Siemjam ź dziećmi, jakich treba vazić u sadok/škołu, takoje nie padychodzić.
Usie chočuć žyć albo ŭ Lublanie, albo ŭ tak zvanym Horańskim rehijonie, na paŭnočnym zachadzie Słavienii, kala hor, albo na ŭźbiarežžy. A tam samaja darahaja nieruchomaść. Kamunalnyja płaciažy taksama dastatkova vysokija, 150‑350 jeŭra. Dadajcie da hetaha košt arendy ( 500‑1000 jeŭra za kvateru), i nabiarecca vielmi prystojnaja suma.
Ja sam zdymaŭ žyllo na praciahu 20 hadoŭ. A apošnija paru-trojku hadoŭ žyvu ŭ svajoj partniorki (nie viedaju, jak zaraz pa-rusku nazyvajuć pazašlubnyja adnosiny). Kupili sabie daču ŭ harach, na jakoj možna žyć, kali pačniecca armahiedon. Vypłačvaju za daču kredyt.
Što ź IT
Pracy ŭ Słavieni, u pryncypie, chapaje dla ŭsich, pytańnie — za jakija hrošy. Kali kazać pra IT, mnohija pracujuć u miascovym aŭtsorsinhu (viedaju kampanii, jakija absłuhoŭvajuć słavienskich klijentaŭ, i takuju, jakaja pracuje na adnaho aŭstryjskaha klijenta) albo ŭ zamiežnych kampanijach. Ale zamiežnyja kampanii addajuć pieravahu płacić pa słavienskich mierkach, a nie pa amierykanskich ci, naprykład, niamieckich.
Pa maich subjektyŭnych adčuvańniach, bolš za 3000 jeŭra nieta zarablać u Słavienii vielmi ciažka. Maja hrubaja acenka takaja: sieńjory — da 3K, midły — da 2K. Ale ja mahu pamylacca, bo redka mianiaŭ pracu.
Darečy, u Słavienii jość dobry zakon: usie firmy pavinny kampiensavać supracoŭnikam košt prajezdu da pracy i nazad, a taksama košt abiedaŭ. U majoj kampanii, naprykład, dapłačvali 8+ jeŭra ŭ dzień na ježu.
Akramia aŭtsorsu, u Słavienii jość niekalki paśpiachovych startapaŭ, užo viadomych u śviecie. Naprykład, kaliści papularnaja mabilnaja hulnia «Havoračy Tom», u jakoj animavany kot jeść i śpić i paŭtaraje za karystalnikam frazy, albo birža kryptavalut Bitstamp. Startapy źjaŭlajucca pastajanna. Tut pracujuć niekalki biźnies-inkubataraŭ i technałahičnych parkaŭ.
Tak, kryzis zakranuŭ IT-halinu i tut: mnohija klijenty ŭrazajuć raschody. Ale, hutaračy sa zvolnienymi ajcišnikami, ja pryšoŭ da vysnovy, što na praciahu 3‑4 miesiacaŭ usie tak ci inakš znachodziać pracu. Čym bolš daśviedčany i zdolny supracoŭnik, tym chutčej. Były kaleha raskazvaŭ, jak na intervju jamu prapanavali na listku ŭ prysutnaści intervjujera napisać niejki C++ kod.
Na niekatoryja technałohii, miarkujučy pa LinkedIn, popyt zaraz asabliva vialiki. Usie šukajuć ŠI-śpiecyjalistaŭ i śpiecyjalistaŭ pa vobłačnych servisach.
Ci patrebnaja ajcišniku na pracy słavienskaja mova? Pa-mojmu, nie must have, ale pažadana. Šmat što zaležyć ad kampanii.
Pra mihracyju i adnosiny miascovych
U apošnija hady ŭ Słavieniju pryjechali ludzi zusim roznych katehoryj. Ukrainskija biežancy, pradprymalniki, jakim niemahčyma pracavać u Rasii/Biełarusi, jakija biahuć ad mabilizacyi i/ci represij. A taksama tyja, kamu prosta nadakučyli niepradkazalnaść i adčuvańnie niebiaśpieki — u kožnaha svaja historyja i matyvacyja.
Ruskaj movy vakoł stała prykmietna bolš. Pašparty va ŭsich roznyja, ale ŭ paŭsiadzionnym žyćci ja nie zaŭvažaŭ jakoj-niebudź dyskryminacyi pa hetaj prykmiecie, da ŭsich staviacca narmalna. Na ŭzroŭni ŭładaŭ było niekalki prablemnych kiejsaŭ z adkryćciom rachunkaŭ biełarusam i rasijanam. Ale, zdajecca, usio vyrašyłasia, u apošni čas nie čuju takich historyj.
Spačatku ŭsie pa pryjeździe imknulisia zaniacca turbiźniesam, kab vazić siudy turystaŭ, ale, zdajecca, hety trend prajšoŭ. Adny dystancyjna kirujuć biźniesam na radzimie i prosta žyvuć, inšyja šukajuć tut pracu. Z pracaj ciažka, asabliva bieź viedańnia movy. Biežancam, nakolki viedaju, prapanoŭvali pracu na zavodzie za minimalny zarobak (930 jeŭra «čystymi»).
Ja pastajanna sutykajusia ź niadaŭna pryjechaŭšymi ruskamoŭnymi psichołahami/koŭčami, śpiecyjalistami pa paznohciach/vusnach/vałasach, kaśmietołahami, fatohrafami i inš. Ruskamoŭnaja i ŭkrainskamoŭnaja dyjaspara vyrasła, i źjaviŭsia popyt na ruska/ŭkrainamoŭnych śpiecyjalistaŭ u śfiery pasłuh.
Ale IT-śpiecyjalisty zvyčajna znachodziać pracu ŭ IT.
U pytańniach lehalizacyi ja nie nadta, ale niejkich hučnych skarhaŭ na niepieraadolnyja składanaści z atrymańniem DNŽ ja nie čuŭ. Nie bieź ciažkaściaŭ, ale atrymlivajuć. DNŽ časta pryviazany da miesca pracy, tamu mnohaje zaležyć ad taho, kolki čałaviek hatovy «ciarpieć» svajo miesca pracy dla pradaŭžeńnia DNŽ.
Chtości atrymlivaje DNŽ pa vučobie ci pa abjadnańni siamji. Niekatoryja, u kaho jość hrošy, adkryvajuć fiktyŭnyja kampanii i siabie ŭ ich pracaŭładkoŭvajuć. Viedaju, što jość firmy, jakija dapamahajuć u lehalizacyi.
Na hramadzianstva Słavienii možna padać paśla 10 hadoŭ lehalnaha žyćcia ŭ krainie. Ad papiaredniaha hramadzianstva pryjdziecca admovicca. Pryčym treba ŭličvać, što pracedura admovy i atrymańnia zajmaje hod-dva. Pryjechaŭšy ŭ Słavieniju ŭ 2002 hodzie, hramadzianstva ja atrymaŭ tolki ŭ 2014-m.
Słaviency ŭ asnoŭnym zyčlivyja. Ja čuŭ šmat sardečnych historyj pra toje, jak słaviency dapamahajuć kamuści z pryjezdžych. Ale časam naziraju i razdražnieńnie. Naprykład, kali miesca ŭ sadku addajuć dziciaci biežanca, a nie dziciaci słavienca. Pamiataju jašče, jak razdražniała miascovych pieršaja chvala ŭkrainskich biežancaŭ na darahich mašynach. Zabiaśpiečanyja mahli ŭ pieršyja dni chutka źjechać z Ukrainy, a tyja, chto z adnym zaplečnikam na ciahnikach doŭha dabiraŭsia da Słavienii, im na vočy, vidavočna, nie traplalisia.
Bolšaść «našych» mihrantaŭ nie razmaŭlaje pa-anhlijsku, što spačatku ŭskładniaje intehracyju. Ale praz hodzik-druhi ludzi zvyčajna ŭžo prystojna razmaŭlajuć pa-słaviensku.
Fanfakty pra Słavieniju
Słaviency addajuć pieravahu jeździć na mora ŭ Charvatyju, a nie ŭ Słavieniju.
Kali ja pracavaŭ z domu, firma płaciła mnie 2 jeŭra ŭ dzień za vykarystańnie majho kampa i elektryčnaści.
Słaviency nie fanaty darahich/prestyžnych mašyn, u ich niama paniaćcia «maralna sastareła». Maja byłaja načalnica (kiravała adździełam na 40 čałaviek) jeździła na 12‑hadovaj maleńkaj mašynie. Ludzi addajuć pieravahu «reno» i «pasatam», a nie darahim usiedarožnikam i BMW.
Studenty da 26 hadoŭ majuć roznyja lhoty, až da źnižak u kaviarniach, tamu mnohija nie śpiašajucca atrymlivać dypłomy i śpiecyjalna zastajucca «na druhi hod».
Zamiest reziume
Praz dvaccać try hady ja vielmi zadavoleny svaim rašeńniem pierajechać u Słavieniju. Asabliva paśla naviedvańnia maich adnakurśnikaŭ i kaleh u Hiermanii, ZŠA, Vialikabrytanii. Tam, mahčyma, žyviecca bahaciej, ale tut cikaviej i ščaśliviej.
Ciapier čytajuć
Vyhnaŭ žonku zimoj na vulicu, zabraŭ małuju dačku: detali razvodu kasmanaŭta Aleha Navickaha, jaki, zdajecca, ciapier ažaniŭsia z Vasileŭskaj15
Vyhnaŭ žonku zimoj na vulicu, zabraŭ małuju dačku: detali razvodu kasmanaŭta Aleha Navickaha, jaki, zdajecca, ciapier ažaniŭsia z Vasileŭskaj
Kamanda maleńkaha karybskaha vostrava Kiurasaa ŭpieršyniu ŭ historyi zhulaje na čempijanacie śvietu pa futbole. Što za vostraŭ i jak takoje atrymałasia?33
Kamientary
Što nie tak?