Pad ciskam muža Śviatłana Cichanoŭskaja admianiła intervju CNN i praciahnuła razmovu ź biełarusami ŭ Ńju-Jorku
Śviatłana i Siarhiej Cichanoŭskija praviali sustreču ź biełaruskaj dyjasparaj u Ńju-Jorku. Razmova atrymałasia ščyraj, časam napružanaj, i zakranuła samyja balučyja pytańni: vyzvaleńnie palitviaźniaŭ, stratehiju pieramien i rolu samich biełarusaŭ zamiežža.
«My ź ciažkaściu dabralisia da hetaha punktu», — adznačyŭ Siarhiej Cichanoŭski ŭ svaim strymie z sustrečy ź biełarusami ŭ Ńju-Jorku. Jon raskazaŭ, što praz ruch šmatlikich kartežaŭ suśvietnych lidaraŭ centralnyja vulicy horada byli pierakrytyja. Heta pryviało da značnych zatrymak.
Važna adznačyć, što sama sustreča, pavodle słoŭ Siarhieja Cichanoŭskaha, pieranosiłasia try razy ź inicyjatyvy Ofisa, što stvarała peŭnaje napružańnie. Niekatoryja ŭdzielniki prylacieli na sustreču ź inšych štataŭ, u pryvatnaści, z Majami.
Pierad pačatkam sustrečy Cichanoŭski paprasiŭ Śviatłanu raskazać pra jaje sustrečy z palitykami na palach Hienieralnaj Asamblei AAN. Śviatłana Cichanoŭskaja raskazała, što sustrełasia ź ministram zamiežnych spraŭ Polščy Radasłavam Sikorskim, a taksama ź ministrami zamiežnych spraŭ Hiermanii i Ukrainy.
Zaŭvažyŭšy, što muzyka spaźniłasia praz zatory, Siarhiej Cichanoŭcki ŭklučyŭ na telefonie himn «Krainy dla žyćcia» i razam sa Śviatłanaj padyšoŭ da hrupy ź niekalkich dziasiatkaŭ biełarusaŭ, jakaja čakała ich u skviery.
Hałoŭnaja tema — palitviaźni
Centralnaj temaj razmovy stała vyzvaleńnie palitviaźniaŭ. Siarhiej Cichanoŭski ŭźniaŭ pytańnie ab pieramovach nakont vyzvaleńnia 1300 biełarusaŭ, jakija viadzie administracyja Donalda Trampa. Śviatłana Cichanoŭskaja paćvierdziła, što heta pryjarytet numar adzin, i vykazała ŭdziačnaść amierykanskamu boku za namahańni.
«Naša zadača, kaniečnie, kab byli vyzvalenyja ŭsie. I ličba nie 1300 ludziej, a našmat-našmat bolš», — padkreśliła jana.
Cichanoŭskaja dadała, što jaje Ofis znachodzicca ŭ pastajannym kantakcie ź Dziarždepartamientam ZŠA, na palach kanfierencyi jana mieła sustreču z hienierałam Kitam Kiełaham. Pry hetym Cichanoŭskaja adznačyła, što detali pieramovaŭ nie mohuć być ahučany, bo «peŭnaja infarmacyja patrabuje cišyni, kab nie sarvać ździełku».
Siarhiej Cichanoŭski ŭ svajoj maniery zadavaŭ pramyja i vostryja pytańni žoncy ab stratehii viartańnia biełarusaŭ dadomu. Adkazvajučy, Śviatłana Cichanoŭskaja akreśliła dva asnoŭnyja napramki: cisk na režym z boku mižnarodnaj supolnaści i ŭzmacnieńnie hramadstva i biełaruskaj nacyjanalnaj identyčnaści.
Sustreča ci intervju SNN?
Kulminacyjaj sustrečy staŭ napružany momant, kali pamočniki pasprabavali zabrać Śviatłanu na terminovaje intervju dla telekanała CNN. Siarhiej rezka vystupiŭ suprać, zajaviŭšy, što sustreča ź ludźmi, jakuju niekalki razoŭ pieranosili, važniejšaja.
«Ja dumaju, što nam treba parazmaŭlać ź biełarusami, jak zapłanavana, na praciahu hadziny, i nie sychodzić adsiul na intervju na CNN. Heta nie toj kanał, jaki patrebny. Heta ž nie Fox News. Fox News — voś heta kanał, jaki hladzić Donald Tramp, i jamu budzie pryjemna ŭbačyć Śviatłanu Hieorhijeŭnu na Fox News i vyzvalić našych chłopcaŭ. A kali jon ubačyć jaje na CNN, to mnie zdajecca, što budzie advarotny efiekt. Akramia taho, u nas hetaja sustreča zadoŭha była zapłanavanaja, i ja liču, što brydka, niapravilna budzie kinuć biełarusaŭ tut i pajści na CNN, siabry. Heta majo mierkavańnie.
Sustreča pa inicyjatyvie Ofisa Śviatłany Cichanoŭskaj pieranosiłasia try razy, čas pieranosiŭsia nieadnarazova. I siońnia jany havorać: «Voś my chočam na CNN iści, heta vielmi važny efir. (…) Kali jana sychodzić, nu tady daviadziecca zharnuć našaje mierapryjemstva i razyścisia.
Heta robić usio voś hramadzianin Franak (Cichanoŭski pakazaŭ pa daradcu Śviatłany Franaka Viačorku — NN). Jamu treba pabolš intervju, pabolš iventaŭ i hetak dalej. (…) Ja nastojvaju, kab vy zastalisia tut, i my praviali ivent pavodle płanu».
Paśla karotkaj, ale napružanaj dyskusii, intervju CNN było admieniena, i Śviatłana Cichanoŭskaja zastałasia ź ludźmi.
«Vielmi pryjemna, što siońnia naša sustreča ź biełarusami akazałasia važniejšaj za intervju na CNN», — padsumavaŭ Siarhiej.
Rola dyjaspary
Padčas sustrečy byli ŭźniatyja nadzionnyja prablemy, ź jakimi sutykajucca biełarusy ŭ ZŠA, u pryvatnaści, pahroza departacyi. Adzin z udzielnikaŭ spytaŭ, ci možna damovicca z amierykanskimi ŭładami, kab u vypadku departacyi biełarusaŭ nakiroŭvali nie ŭ Biełaruś, dzie ich čakaje turma, a ŭ biaśpiečnyja trecija krainy, takija jak Polšča ci Litva.
Śviatłana Cichanoŭskaja adkazała, što jaje Ofis akazvaje jurydyčnuju i palityčnuju dapamohu ludziam, jakija znachodziacca na miažy departacyi. Jana patłumačyła, što jany prahavorvajuć hetuju prablemu na palityčnym uzroŭni, ale situacyja ŭskładniajecca źmienami ŭ mihracyjnym zakanadaŭstvie ZŠA. Tamu vyrašyć takija spravy kropkava, nasupierak zakonu, niemahčyma. Asnoŭnyja namahańni nakiravany na toje, kab znajści dla čałavieka jurydyčnyja padstavy zastacca ŭ krainie.
Dalej dyskusija pierajšła da pytańnia ab roli i aktyŭnaści samoj dyjaspary. U adkaz na pytańnie, što mohuć zrabić biełarusy zamiežža padčas Hienasamblei AAN, Śviatłana Cichanoŭskaja zaŭvažyła:
«Kožny raz, kali ja pryjazdžaju na AAN, ja baču ci Palestynu, ci inšyja krainy, jakija stajać ź ściahami. Ja jašče ni razu nie bačyła tam biełarusaŭ.(…) Da hetych ludziej padychodziać usie ŚMI, pytajucca: «U čym prablema? Čamu vy staicie? Za što vy advakatujecie?» I voś tady vaš hołas byŭ by vielmi hučny».
Siarhiej Cichanoŭski emacyjna padtrymaŭ hetuju dumku, pieravioŭšy adkaznaść na samich prysutnych. Jon adznačyŭ, što dyjaspara časta vykazvaje niezadavolenaść pracaj Ofisa, ale sama nie prajaŭlaje dastatkovaj inicyjatyvy. Jon raskrytykavaŭ pasiŭnaść biełarusaŭ u ZŠA i prapanavaŭ kankretny płan dziejańniaŭ: arhanizavacca, sabrać srodki i naniać prafiesijnaha amierykanskaha jurysta, jaki b centralizavana zajmaŭsia spravami biełarusaŭ, jakim pahražaje departacyja, i pradstaŭlaŭ by ich intaresy.
«Siabry, kali vy budziecie vychodzić, budziecie pryciahvać uvahu, to budzie i vynik. Kali vy ŭžo ŭsio vyrašyli, što vy žyviacie ŭ hetych krainach, dzie vy znachodziciesia, užo nie vierycie ŭ pieramieny, nu čaho vy pradjaŭlajecie hetyja pretenzii da Ofisa? Ich niekalki čałaviek usiaho, jany robiać vielizarnuju pracu. (…) Pytańnie nie da jaje i nie da jaje kamandy, a pytańnie da nas, da biełarusaŭ. Davajcie zadumajemsia i davajcie rabić.
A biełarusam u ZŠA ja rekamienduju: znajdzicie sabie pradstaŭnika, jaki budzie vyrašać vašyja pytańni. Va ŭsich krain, va ŭsich dyjaspar, navat u kožnym štacie jość. A vy nie možacie na ŭsio ZŠA adnaho takoha čałavieka znajści, skinucca, kab jon vyrašaŭ pytańni z kiejsami, voś jak u Artura Siańko, ź inšymi [kiejsami], jaki byŭ by ŭ temie, uzajemadziejničaŭ by z Ofisam»
Jon taksama adznačyŭ, što fokus uvahi dyjaspary ŭsio bolš zrušvajecca z ahulnaj mety — viartańnia dadomu — na vyrašeńnie asabistych prablem, takich jak lehalizacyja i pahroza departacyi:
«Biełaruskuju dyjasparu ŭ Ńju-Jorku bolš cikavić pytańnie samim nie patrapić u detenšen zamiest taho, kab hałoŭnaje pytańnie cikaviła, jak nam usim viarnucca dadomu. (…)
Pry hetym vy nijak nie možacie znajści sabie pradstaŭnika tut, jaki budzie łabiravać vašyja intaresy, jaki budzie vyrašać hetyja kiejsy i hetak dalej. I ŭrešcie rešt, uzajemadziejničać z tym ža Ofisam Śviatłany Cichanoŭskaj. U ich niama na jaho hrošaj, niama. A vy možacie hetaha čałavieka znajści, i jon budzie pradstaŭlać vašyja intaresy. Što vam zaminaje? Nu ja nie mahu zrazumieć. Što?»
Sustreča zaviaršyłasia tradycyjna: ahulnymi i piersanalnymi fotazdymkami, aŭtohrafami i šmatrazovym skandavańniem «Žyvie Biełaruś!».
Ciapier čytajuć
Pad ciskam muža Śviatłana Cichanoŭskaja admianiła intervju CNN i praciahnuła razmovu ź biełarusami ŭ Ńju-Jorku30
Kamientary