Historyja

Archieołahi znajšli 3000-hadovuju padvodku dla vačej inavacyjnaj formuły vyrabu

Staražytnaja čornaja padvodka dla vačej, znojdzienaja ŭ mahiłach žaleznaha vieku, raskryła raniej nieviadomy recept kaśmietyki, u jakim vykarystoŭvalisia hrafit i aksid marhancu. Hetaja formuła była vynajdziena za tysiačy hadoŭ da tych, što vykarystoŭvajucca siońnia.

Fota znachodki i vizualizacyja vykarystańnia. Krynica: Arkeonews

Jak piša Arkeonews, padčas daśledavańnia mohilniku Kani Kater u harach Zahros na terytoryi paŭnočna-zachodniaha Irana mižnarodnaja hrupa daśledčykaŭ pad kiraŭnictvam doktara navuk Silvii Amikone ź Ciubinhienskaha ŭniviersiteta znajšła kieramičny posud, jaki źmiaščaŭ čorny kaśmietyčny parašok.

Hety znachodki byli vyjaŭleny ŭ pachavańniach, jakija datujucca IX—VII stahodździami da n. e. i adnosiacca da pieryjadu isnavańnia Asiryjskaj impieryi. Jany byli vyjaŭleny ŭ pachavańniach asobaŭ, što mieli vysoki sacyjalny status, siarod takich tradycyjnych pachavalnych rečaŭ, jak lusterki i inšyja pradmiety dohladu za saboju.

Kani Kater (paznačany žoŭtaj kropkaj) u harach Zahros. Fota: materyjały daśledavańnia

Analiz składu parašku, jaki vučonyja identyfikavali jak padvodka dla vačej, vielmi ich ździviŭ. Jaho asnovu składali hrafit i aksid marhancu — naturalnyja minierały, što nie ŭtrymlivajuć ni kropli śvincu ci arhaniki.

Choć arhaničnyja kampanienty mahli ź ciaham času raskłaścisia, aŭtary adznačajuć, što atrymanyja vyniki śviedčać, što formułu stvaryli śviadoma, z hłybokim razumieńniem miascovych pryrodnych materyjałaŭ i technałohii. I heta, pa ich słovach, całkam źmianiaje našy ŭjaŭleńni nie tolki pra staražytny makijaž, ale i pra supolnaści, što isnavali na ŭschodnich miežach Asiryjskaj impieryi.

Kaśmietyčny posud z mohilnika Kani Kater. Fota: materyjały artykuła

«Zamiest taho, kab karystacca śvincovymi farbami, jak było raspaŭsiudžana ŭ Miesapatamii i Jehipcie, hetaja supolnaść raspracavała ŭłasnuju formułu z łakalnych resursaŭ», — cytuje vydańnie słovy Silvii Amikone.

Pa słovach daśledčycy, danyja śviedčać, što pradstaŭniki supolnaści nie byli prosta spažyŭcami čužoj kultury, ale i sami źjaŭlalisia aktyŭnymi inavatarami z ułasnymi estetyčnymi praktykami.

Vybar składnikaŭ dla padvodki nie byŭ vypadkovym. Hrafit zabiaśpiečvaŭ lohkaje naniasieńnie i blask, a aksid marhancu — nasyčany ciomny koler.

«Takija adkryćci dapamahajuć nam daviedacca nie tolki ab tym, jak ludzi vyhladali, ale i ab ich ujaŭleńniach pra pryhažość, sacyjalny status i identyčnaść», — zaŭvažaje doktar Amikone.

Artykuł z vynikami daśledavańnia apublikavany ŭ apošnim numary časopisa Archaeometry.

Kamientary

Ciapier čytajuć

Ceny na šakaład ździŭlajuć

Ceny na šakaład ździŭlajuć

Usie naviny →
Usie naviny

Adna ź dziaržaŭ rychtujecca da pieršaj u śviecie płanavanaj mihracyi ŭsioj nacyi3

Na Minščynie zaŭvažyli dva mahčymyja tarnada

«Ja straciła sens žyćcia». Śpiavačcy Rycie Dakota zabaranili vystupać u Rasii30

U Budsłavie archieołahi adkapali staražytny padmurak kaścioła

Były biełaruski vajar sutki katavaŭ svajho siabra, a paśla zabiŭ siabie40

Sioleta klaščy kusajuć biełarusaŭ amal na 11% čaściej, čym letaś

Stolki prablem, a tut Stryžak ź jaho padletkavymi hulniami40

Katar pryhraziŭ Jeŭropie skaračeńniem pastavak hazu3

Kolkaść paćvierdžanych rasijskich vajennych strat pieravysiła 120 tysiač čałaviek12

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Ceny na šakaład ździŭlajuć

Ceny na šakaład ździŭlajuć

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić