Historyja

Archieołahi znajšli 3000-hadovuju padvodku dla vačej inavacyjnaj formuły vyrabu

Staražytnaja čornaja padvodka dla vačej, znojdzienaja ŭ mahiłach žaleznaha vieku, raskryła raniej nieviadomy recept kaśmietyki, u jakim vykarystoŭvalisia hrafit i aksid marhancu. Hetaja formuła była vynajdziena za tysiačy hadoŭ da tych, što vykarystoŭvajucca siońnia.

Fota znachodki i vizualizacyja vykarystańnia. Krynica: Arkeonews

Jak piša Arkeonews, padčas daśledavańnia mohilniku Kani Kater u harach Zahros na terytoryi paŭnočna-zachodniaha Irana mižnarodnaja hrupa daśledčykaŭ pad kiraŭnictvam doktara navuk Silvii Amikone ź Ciubinhienskaha ŭniviersiteta znajšła kieramičny posud, jaki źmiaščaŭ čorny kaśmietyčny parašok.

Hety znachodki byli vyjaŭleny ŭ pachavańniach, jakija datujucca IX—VII stahodździami da n. e. i adnosiacca da pieryjadu isnavańnia Asiryjskaj impieryi. Jany byli vyjaŭleny ŭ pachavańniach asobaŭ, što mieli vysoki sacyjalny status, siarod takich tradycyjnych pachavalnych rečaŭ, jak lusterki i inšyja pradmiety dohladu za saboju.

Kani Kater (paznačany žoŭtaj kropkaj) u harach Zahros. Fota: materyjały daśledavańnia

Analiz składu parašku, jaki vučonyja identyfikavali jak padvodka dla vačej, vielmi ich ździviŭ. Jaho asnovu składali hrafit i aksid marhancu — naturalnyja minierały, što nie ŭtrymlivajuć ni kropli śvincu ci arhaniki.

Choć arhaničnyja kampanienty mahli ź ciaham času raskłaścisia, aŭtary adznačajuć, što atrymanyja vyniki śviedčać, što formułu stvaryli śviadoma, z hłybokim razumieńniem miascovych pryrodnych materyjałaŭ i technałohii. I heta, pa ich słovach, całkam źmianiaje našy ŭjaŭleńni nie tolki pra staražytny makijaž, ale i pra supolnaści, što isnavali na ŭschodnich miežach Asiryjskaj impieryi.

Kaśmietyčny posud z mohilnika Kani Kater. Fota: materyjały artykuła

«Zamiest taho, kab karystacca śvincovymi farbami, jak było raspaŭsiudžana ŭ Miesapatamii i Jehipcie, hetaja supolnaść raspracavała ŭłasnuju formułu z łakalnych resursaŭ», — cytuje vydańnie słovy Silvii Amikone.

Pa słovach daśledčycy, danyja śviedčać, što pradstaŭniki supolnaści nie byli prosta spažyŭcami čužoj kultury, ale i sami źjaŭlalisia aktyŭnymi inavatarami z ułasnymi estetyčnymi praktykami.

Vybar składnikaŭ dla padvodki nie byŭ vypadkovym. Hrafit zabiaśpiečvaŭ lohkaje naniasieńnie i blask, a aksid marhancu — nasyčany ciomny koler.

«Takija adkryćci dapamahajuć nam daviedacca nie tolki ab tym, jak ludzi vyhladali, ale i ab ich ujaŭleńniach pra pryhažość, sacyjalny status i identyčnaść», — zaŭvažaje doktar Amikone.

Artykuł z vynikami daśledavańnia apublikavany ŭ apošnim numary časopisa Archaeometry.

Kamientary

Ciapier čytajuć

«Zabić jaho ci adrezać jamu jajcy ja nie rašyŭsia». Padrabiaznaści trahiedyi ŭ Hdańsku, dzie vajar katavaŭ bojfrenda, a paśla zabiŭ siabie36

«Zabić jaho ci adrezać jamu jajcy ja nie rašyŭsia». Padrabiaznaści trahiedyi ŭ Hdańsku, dzie vajar katavaŭ bojfrenda, a paśla zabiŭ siabie

Usie naviny →
Usie naviny

Bum na matču pa ŭsim śviecie: popyt raście, zapasy źmianšajucca5

Piać parad, jak prosta pazbavicca ad pachu i plam potu na adzieńni3

Rasijanie try hadziny bili pa Charkavie KABami, balistykaj i šachiedami. Ździejśniena kambinavanaja ataka na Dniapro2

«Kupałaŭcy» anansavali pačatak novaha teatralnaha siezona1

Pasažyrka «nie ŭkłałasia ŭ tajminh» padčas sanitarnaha prypynku — mižnarodny aŭtobus pajechaŭ bieź jaje5

Staŭ viadomy los źbiehłych dzikabrazaŭ u Rečyckim rajonie2

Bieraściejec uvoziŭ u Polšču biarozavaje palena. Akazałasia, heta kostka mamanta2

Vydaliŭ akaŭnt, pačyściŭ techniku — i ŭsio adno pryjšli. Mikita Łosik raskazaŭ, jak jaho vyličyli siłaviki25

«Biełfarmacyja» nazvała fejkam infarmacyju pra nibyta niedachop lekaŭ u krainie

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

«Zabić jaho ci adrezać jamu jajcy ja nie rašyŭsia». Padrabiaznaści trahiedyi ŭ Hdańsku, dzie vajar katavaŭ bojfrenda, a paśla zabiŭ siabie36

«Zabić jaho ci adrezać jamu jajcy ja nie rašyŭsia». Padrabiaznaści trahiedyi ŭ Hdańsku, dzie vajar katavaŭ bojfrenda, a paśla zabiŭ siabie

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić