U škołach anieksiravanych rehijonaŭ rasijskija ŭłady spyniajuć vyvučeńnie ŭkrainskaj movy i litaratury
Ministerstva aśviety Rasii ŭ kancy minułaha tydnia apublikavała prajekt zahadu ab źmienach u fiederalnaj vučebnaj prahramie dla škoł. Dakumient całkam vyklučaje z prahramy navučalny pradmiet «Rodnaja (ukrainskaja) mova». Viedamstva taksama prapanuje spynić vyvučeńnie ŭkrainskaj litaratury z 1 pa 9 kłas, piša «Ahienctva».
U 2023—2024 hadach ukrainskuju movu jak rodnuju vyvučali ŭ Zaparožskaj i Chiersonskaj abłaściach, a raniej — pa zajavach baćkoŭ taksama ŭ tak zvanych «DNR», «ŁNR», Krymie i Baškartastanie.
Pavodle ciapierašniaj prahramy, ukrainskuju movu jak rodnuju rekamiendavałasia vyvučać 736 hadzin: 260 hadzin — u 1—4 kłasach, 340 — u 5—9 kłasach, 136 — u 10—11 kłasach.
Prajekt zahadu praduhledžvaje poŭnuju admienu kursu. Prajekt zahadu taksama vyklučaje z prahramy kurs ukrainskaj litaratury jak rodnaj z 1 pa 9 kłas.
U isnujučaj prahramie na hety pradmiet advodziłasia 282 vučebnyja hadziny: 112 — u 1—4 kłasach, 170 — u 5—9 kłasach. Ukrainskaja litaratura zastajecca tolki ŭ prahramie 10—11 kłasaŭ.
U tłumačalnaj zapiscy da dakumienta havorycca, što hetyja źmieny ŭnosiacca «ŭ suviazi sa źmienienaj hieapalityčnaj situacyjaj u śviecie».
Vyklučeńnie ŭkrainskaj movy z vučebnaj prahramy ŭ anieksiravanych ukrainskich rehijonach supiarečyć tamu, što rasijskija ŭłady zajaŭlajuć publična.
Pucin nieadnarazova zajaŭlaŭ, što Rasija z pavahaj stavicca da ŭkrainskaj kultury i movy. «Nikoli nie dapuskali ničoha padobnaha da taho, što va Ukrainie dazvalajecca ŭ dačynieńni da ruskaj kultury i movy», — kazaŭ jon u kastryčniku 2022 hoda.
U listapadzie minułaha hoda Pucin zaklikaŭ nie «paŭtarać pamyłak minułaha» ŭ śfiery vyvučeńnia ŭkrainskaj movy ŭ aneksiravanych rehijonach.
«Naša palityka ŭ dačynieńni da ruskaj movy pavinna być miakkaj, naturalnaj, zasnavanaj na patrebach žyćcia», — zajaviŭ kiraŭnik dziaržavy.
Status ruskaj movy aktyŭna vykarystoŭvaŭsia rasijskimi ŭładami dla apraŭdańnia vajny z Ukrainaj. Punkt pra ruskuju movu prysutničaje i ŭ rasijskim miemarandumie ab zakančeńni vajny, jaki Maskva pieradała Kijevu.
U dakumiencie Rasija patrabuje «nadańnia aficyjnaha statusu ruskaj movie» (zhodna z zakonam 2019 hoda, adzinaj dziaržaŭnaj movaj va Ukrainie źjaŭlajecca ŭkrainskaja).
Aryštavany dyrektar Pałaca Respubliki, adzin z arhanizataraŭ Marafona adzinstva9
Kamientary