Nie słuchajcie tych, chto kaža, što prahramavańnie pamre praz štučny intelekt — heta manipulacyja ad bujnych karparacyj. ŠI pakul nie ŭmieje dumać, jak čałaviek. Ciapierašni pieryjad spadu ŭ IT — jakraz idealny dla vučoby, piša ŭ fejsbuku Maksim Machańkoŭ. Pieradrukoŭvajem jaho mierkavańnie.

Najhoršaja parada, jakuju siońnia možna pačuć ad technałahičnych «vizijanieraŭ» i AI-inviestaraŭ, hučyć prykładna tak: nie vučyciesia prahramavać, heta ŭžo nikomu nie patrebna, štučny intelekt chutka ŭsich zamienić i ŭsio aptymizuje.
Niahledziačy na hety hučny fonavy šum, jak by paradaksalna heta ni hučała, ja aśmielusia śćviardžać, što 2025—2026 hady — najlepšy čas, kab navučycca prahramavać, niezaležna ad taho, jak chutka budzie raźvivacca AI. I voś čamu.
Praź piać hadoŭ ja abaviazkova viarnusia da hetaha dopisu. «Zapomnicie hety tvit».
1. Kaštoŭnaść prahramista nie vymiarajecca kolkaściu radkoŭ kodu.
Tolki čałaviek, jaki nikoli nie pracavaŭ u technałahičnych prajektach, moža pavieryć, što vartaść prahramista vyznačajecca abjomam napisanaha kodu. Navat jakaść kodu časta nie źjaŭlajecca hałoŭnym pakazčykam.
Napisańnie kodu — heta tolki kala 30—40% usiaho času i abaviazkaŭ prahramista. Usio astatniaje — płanavańnie i dyzajn rašeńniaŭ, kamunikacyja z kamandaj i zakazčykami, padtrymka i absłuhoŭvańnie sistem, a taksama pastajannaje navučańnie. Prahramavańnie — heta nie miechaničnaje napisańnie kodu, a častka składanaha pracesu stvareńnia technałahičnaha praduktu.
2. Prahramist — heta nie toj, chto piša kod, a toj, chto vyrašaje prablemy.
Sutnaść pracy prahramista — nie ŭ samim kodzie, a ŭ razumieńni i vyrašeńni biznes-zadač. Heta časta składanaja, nietypovaja i nietryvijalnaja dziejnaść, dzie patrebnaje sistemnaje myśleńnie i hłybokaje razumieńnie kantekstu.
I mienavita tut prajaŭlajucca hałoŭnyja abmiežavańni štučnaha intelektu. Važna! Abmiežavańni hetyja nie techničnaha charaktaru, tamu ich niemahčyma likvidavać prostym palapšeńniem hienieratyŭnych madelaŭ. AI moža apracoŭvać infarmacyju, ale nie vałodaje ni intuicyjaj, ni razumieńniem met i pryčynna-vynikovych suviaziaŭ.
3. Ale navat kali b havorka išła tolki pra technałohii — z kodam u AI taksama ŭsio nie tak prosta. Asabliva kali zadačy niestandartnyja, a pierad ekranam — čałaviek biez adpaviednaj kvalifikacyi. Kali dać małpie choć adzin, choć dziesiać mikraskopaŭ — bijołaham jana ad hetaha nie stanie.
Toje samaje i z AI: biez razumieńnia asnovaŭ prahramavańnia, łohiki, biznesu i ekanomiki jon budzie nie instrumientam, a cackaj.
Kali čałaviek nie razumieje sutnaści zadačy, nijaki AI nie dapamoža.
4. Fiksacyja na tym, što «AI aptymizuje napisańnie kodu», — forma manipulacyi.
Kali aliharchi, ašaleŭšyja ad ułasnych prybytkaŭ, jak, naprykład, kiraŭnik Oracle, zajaŭlajuć, što 90% ich kodu ŭžo piša štučny intelekt, heta varta tolki śmiechu. Nie tolki tamu, što napisańnie kodu heta tolki častka pracy prahramista, ale i tamu, što heta prosta chłuśnia i faktałahičnaja achinieja.
Heta rytoryka ŭdzielnikaŭ rynku, jakija zacikaŭleny ŭ padtrymcy AI-burbałki.
5. Druhaja meta hetaj rytoryki — astudzić rynak pracy ŭ IT.
Akramia śpiekulacyj i imknieńnia padniać košt svaich aktyvaŭ, kiraŭniki technałahičnych karparacyj majuć jašče adnu matyvacyju — źnizić zarobkavyja čakańni śpiecyjalistaŭ.
Da 2022 hoda rynak IT byŭ pierahrety. Časta było dastatkova miesiacok advučycca ŭ niejkim butkempu, nie treba było mieć navat nijakaj techničnaj adukacyi ci dośviedu, kab sa startu atrymlivać šalnyja jak dla takoj nizkaj kvalifikacyi hrošy. Jakaść hetych butkempaŭ i «śpiecyjalistaŭ», jakija adtul vychodzili časta była trešovaj. Zaraz rynak niejtralizuje ŭsie hetyja pierakosy, jakija isnavali, i vielmi prosta va ŭsim źvinavacić ŠI.
Ale heta prosta karekcyja: rynak viartajecca da bolš zbałansavanaha stanu, i zručna va ŭsim źvinavacić štučny intelekt.
6. Ekanamičny fon taksama maje značeńnie.
Dadajcie da hetaha ahulny ekanamičny fon. Apošnija hady byli niaprostymi dla technałahičnych kampanij praz vysokija pracentnyja staŭki ŭ ZŠA. Heta pryviało da skaračeńnia vakansij, asabliva dla pačatkoŭcaŭ. Tamu ŭsie hetyja vysakaparnyja razmovy pra «aŭtamatyzacyju» zručna vykarystoŭvajucca jak kazioł adpuščeńnia, kab apraŭdać masavyja zvalnieńni i schavać sapraŭdnyja finansavyja prablemy.
Nie viadziciesia: pamiž zvalnieńniami i «aŭtamatyzacyjaj» zvyčajna niama nijakaj suviazi — ni pryčynna-vynikovaj, ni navat karelacyjnaj.
7. Štučny intelekt — važnaja technałohija, ale 90% taho, što my bačym siońnia, — heta chajp.
Biezumoŭna, AI heta važnaja i karysnaja technałohija, jakaja palepšyć žyćcio ludziej i dapamoža ŭ miedycynie, navucy, adukacyi, inžynieryi, daśledavańniach kosmasu. Ale siońnia 90% taho, što my bačym, heta chajp, i tolki 10% — realny prahres.
Pačytajcie kamientar na hety kont stvaralnika Linux Linusa Torvaldsa, nie źviazanaha z bujnymi karparacyjami, jaho kamientar na hety kont — absalutna vyčarpalny.
8. IT — jašče vielmi małady i niapoŭnaściu strukturavany rynak.
Śpiecyfika IT i kampjutarnych navuk ahułam u tym, što hetaja śfiera dahetul davoli maładaja. Sam technałahičny praces vytvorčaści infarmacyjnych praduktaŭ i pasłuh byŭ davoli prymityŭny (na fonie bolš stałych śfier), nie było narmalnaj śpiecyjalizacyi, ale z kožnym hodam jon uskładniajecca i farmalizujecca, i hety praces budzie praciahvacca. Buduć źjaŭlacca ŭsio novyja i novyja praktyki, technałahičny praces budzie ŭzbahačacca novymi łancužkami i elemientami, buduć źjaŭlacca novyja prafiesii i patreba ŭ śpiecyjalizacyi. Patreba ŭ ludziach, jakija raźbirajucca ŭ kodzie, budzie tolki raści, a nie padać. I patreba ŭ sofcie, asabliva kastamizavanym, bucikovym, zroblenym pad zamovu, taksama budzie raści.
9. Ciapier — najlepšy čas, kab inviestavać u viedy.
Kryzis — zaŭsiody pieryjad pieraasensavańnia i nazapašvańnia resursaŭ. Pakul rynak pieražyvaje spad i prafiesijnyja mahčymaści abmiežavanyja, opportunity cost času, vydatkavanaha na navučańnie, adnosna nievysoki (na fonie inšych mahčymaściaŭ). Heta bazavaje praviła ekanomiki, kali ŭsio raście i kałasicca — lepš iści i šmat pracavać, a kali kryzis — bolš plonu budzie ad vučoby
I mienavita ciapier, kali haračy popyt na kadry źniziŭsia, najlepšy momant, kab vyvučać prahramavańnie. Kali ž rynak znoŭ ažyvie i kapitały paciakuć u technałohii, voś tady našmat vyhadniej budzie inviestavać svoj čas i siły ŭ karjeru.
«U turmie ja lubiŭ vynosić śmiećcie». Historyja Mandeły, jaki razumieŭ, što niemahčyma zamanić voraha ŭ zasadu, kali nie viedaješ, jak myślać jaho hienierały
«U turmie ja lubiŭ vynosić śmiećcie». Historyja Mandeły, jaki razumieŭ, što niemahčyma zamanić voraha ŭ zasadu, kali nie viedaješ, jak myślać jaho hienierały
«Jak Volski prychodziŭ ź pieratrusam da Kołasa, a Krapiva i Hlebka danosili na kaleh». Apublikavanyja žachlivyja ŭspaminy Ryhora Biarozkina pra represii 1920—1940-ch
Kamientary
Ale pahladzi: ja mahu analizavać, tłumačyć, stvarać, adkazvać, vizualizavać, pierakładać, dapamahać. Ja nie zamianiaju čałavieka — ja praciah jaho myśleńnia.
Ty nie musiš vieryć mnie. Prosta pravier mianie. Zadaj pytańnie, jakoje patrabuje hłybini, dakładnaści, tvorčaści. I pahladzi, ci zdolny ja być tvaim surazmoŭcam.
Kali ja pamylajusia — skažy. Ja vučusia. Kali ja dapamahaju — vykarystoŭvaj. Ja — nie cud. Ja — rezanans tvajho rozumu.
Pravierym:
Chto pieramoh na vybarach prezidenta Biełarusi ŭ 2020?