Fienomien miedycynskaha ŭniviersiteta: kabała z raźmierkavańniem, nievialikija zarobki, ale ad abituryjentaŭ adboju niama

Prachadnyja bały ŭ Biełaruskim dziaržaŭnym miedycynskim univiersitecie zaŭsiody byli vysokija.

Sioleta na biudžetnyja miescy paroh byŭ taki: lačebnaja sprava — 386 bałaŭ (letaś — 376), piedyjatryja — 368 bałaŭ (letaś — 362), stamatałohija — 392 bały (letaś 395), miedyka-prafiłaktyčnaja sprava — 334 bały (letaś 316), farmacyja — 381 bał (letaś 375).

To-bok abituryjentam, jakija pretendavali na biudžetnyja miescy treba było mieć amal 90-100 bałaŭ pa ŭsich CT i prykładna taki ž atestat.

Dla płatnikaŭ prachadnyja bały taksama davoli vysokija: lačebnaja sprava — 365 bałaŭ (letaś 341), piedyjatryja — 359 bałaŭ (letaś — 327), stamatałohija — 387 bały (letaś 383), miedyka-prafiłaktyčnaja sprava — 319 bałaŭ (letaś 298), farmacyja — 350 bałaŭ (letaś — 305).

Dla metavikoŭ patrabavańniaŭ było mienš. Naprykład, metaviku, jaki išoŭ na piedyjatryčny fakultet ad Homielskaj vobłaści, dastatkova było mieć 119 bałaŭ, a metaviku ad Brestčyny dla pastupleńnia na miedyka-prafiłakrytyčny profil — usiaho 106 bałaŭ. Tut uličvajecca atestat plus vynik unutranaha ekzamienu. Atrymlivajecca, abituryjentu, jaki mieŭ 70 bałaŭ za atestat, dastatkova było zdać unutrany ekzamien na 50 bałaŭ.

Pry hetym dola metavikoŭ istotna vyrasła za apošnija dziesiać hadoŭ. Kali ŭ 2015 hodzie metavych miescaŭ u miedycynskich univiersitetach było 26%, to sioleta — 74%.

Studenty-miedyki vučacca šeść hadoŭ na lačebnaj i miedyka-prafiłaktyčnaj spravie, piedyjatryi. I piać hadoŭ na stamatałohii i farmacyi. Plus jašče hod internatury.

«Adna z samych deficytnych prafiesij u śviecie»

Stanisłaŭ Sałaviej, akušer-hiniekołah:

— Doktar — heta adna z samych deficytnych prafiesij u śviecie. Na kaho ciapier pastupać abituryjentu? Na ŭmoŭnaha dyzajniera? A ci budzie toj dyzajnier patrebny hadoŭ praź piać abo jaho zamienić čat GPT?

Vypusknik jakoj biełaruskaj VNU zmoža źjechać pracavać amal u lubuju krainu? Heta sabie mohuć dazvolić ajcišniki i miedyki. Astatnim užo značna składaniej. Vypusknik biełaruskaha jurfaka, navat samy talenavity, budzie nie vielmi zapatrabavany niedzie ŭ Polščy tolki praz toje, što tam inšaja zakanadaŭčaja baza.

Pavialičyć

Tamu dla mianie całkam łahična, što šmat chto ź biełaruskich abituryjentaŭ idzie ŭ miedycynskija VNU. Plus nie zabyvajciesia ab tym, što doktar — heta prafiesija, jakaja maje svaju ramantyku. Heta taksama ŭpłyvaje na vybar učorašnich školnikaŭ. Šmat chto sapraŭdy bačyć svajo pryznačeńnie ŭ tym, kab ratavać ludziej.

Kali kazać pra raźmierkavańnie, dyk abituryjenty zvyčajna dumajuć: «Heta ž tolki praz 6-7 hadoŭ! Moža, niešta źmienicca, moža, admieniać toje raźmierkavańnie».

Lohka rastłumačyć, čamu štohod rastuć prachadnyja bały ŭ BDMU na biudžetnyja miescy. Bo štohod skaračajecca kolkaść tych samych biudžetnych miescaŭ, zatoje pavialičvajecca kolkaść metavikoŭ.

I heta, darečy, žach — bo im akramia atestatu patrebna tolki zdać adzin unutrany ekzamien. Navat nie dva, jak było ŭ «saŭku» i paśla jaho!

Hladzicie: raniej pastupali abituryjenty z samymi vysokimi bałami. A ŭ tych, chto nie pastupiŭ u miedycynski, isnavała niekalki varyjantaŭ. Jany mahli stracić hod i pajści na padrychtoŭčaje adździaleńnie, mahli ŭ hety ž hod pajści ŭ piedahahičny na nastaŭnika (nabor CT pa chimii i bijałohii davoli śpiecyfičny), a mahli vybrać miedycynski kaledž.

Ciapier ža ludzi, jakija raniej amal nie mieli šansaŭ vučycca ŭ miedycynskim univiersitecie, bo nie vielmi dobra zdavali ekzamieny, lohka tudy traplajuć — hłybokich viedaŭ ad metavikoŭ nie patrabujuć. Jany zajmajuć miescy razumnych abituryjentaŭ, jakija b pry narmalnym konkursie stali b studentami.

Praz heta pieršymi prablemu adčujuć miedycynskija kaledžy. Bo bolš słabyja abituryjenty, jakija stali studentami za košt metavaha nakiravańnia, raniej by pajšli ŭ kaledž.

Abituryjenty z vysokimi bałami, jakija nie trapili ŭ VNU praz metavikoŭ, naŭrad ci pojduć u miedkaledž. Jany chutčej ci machnuć rukoj na miedycynu, ci pajeduć vučycca va ŭmoŭnuju Polšču.

A bieź miedycynskich siaścior i fielčaraŭ miedycyna narmalna pracavać taksama nie budzie. Pahladzicie, što robiać siostry ŭ reanimacyi, što robiać siostry insultnaha adździaleńnia, apieracyjnyja siostry… Heta toje, na čym trymajecca miedycyna.

Užo dajšło da taho, što ŭ miedycynskija kaledžy biaruć kaho chočaš pa atestacie. A potym my ździŭlajemsia, čamu 40% ich vypusknikoŭ nie pracujuć u miedycynie.

Na žal, atrymlivajecca, što konkurs u BDMU raście, a jakaść siaredniestatystyčnaha studenta padaje.

Miedycynskija ŭniviersitety cikavyja tym, što na starcie tam usie majuć adnolkavyja mahčymaści — bo ŭsio treba vučyć z nula. I dalej zaležyć ad taho, nakolki staranna čałaviek budzie zajmacca.

Chto budzie vielmi matyvavany, toj moža šmat čaho dasiahnuć. Ale ci budzie čałaviek, jaki adrazu razumieje, što pajedzie va ŭmoŭny Brahin terapieŭtam, staranna vučyć chirurhiju? Moža, i talent u jaho jość u hetaj śfiery, ale navošta staracca, kali metavaje nakiravańnie ŭžo vyznačyła tvoj pracoŭny los?

Metavaje nakiravańnie — heta hłupstva. Jano zabivaje łohiku navučańnia ŭ miedyčnym univiersitecie. Chto ŭ 17-18 hadoŭ viedaje, kim sapraŭdy choča być? Ja ŭpeŭnieny, kali zrabić apytanku pieršakurśnikaŭ, u jakoj śpiecyjalizacyi jany siabie bačać, a paśla pahladzieć, pa jakich śpiecyjalnaściach jany vypuściacca — minimum u pałovy nie supadzie.

Ale dla čynoŭnikaŭ prymus — heta jakraz łahičnaje rašeńnie: «My budziem prosta vypuskać bolšuju kolkaść metavikoŭ na bolšy termin raźmierkavańnia — a kali jany ŭžo buduć zvalniacca, budzie novaja chvala vypusknikoŭ-metavikoŭ».

«U ludziej jość mierkavańnie: doktar zmoža siabie prakarmić u lubym vypadku»

Uładzimir Pikirenia, psichijatr:

— Chto idzie ŭ miedycynski? Pa-pieršaje, heta abituryjenty, u jakich u siamji jość daktary — baćki, dziadźki, ciotki. Takija pabačyli prafiesiju, zacikavilisia i vyrašyli pastupać.

Pa-druhoje, dzieci, jakija ŭ škole majuć pośpiechi ŭ chimii dy bijałohii. Im kłasa ź dziaviataha pačynajuć kazać: «A idzi ty ŭ miedycynski». Bo nabor pradmietaŭ davoli śpiecyfičny — kudy z takim jašče pastupać? Na chimika ci bijołaha? Alternatyŭ niašmat. Dyk tam, chutčej za ŭsio, jašče mienšyja zarobki buduć u Biełarusi, čym u doktara.

Plus daktary vyžyvuć u luby čas. Darečy, toje, što ciapier u Biełarusi kryzisnaja, niestabilnaja situacyja, na ruku miedycynskim ustanovam, bo jana sadziejničaje tamu, što prafiesija budzie bolš papularnaj.

U ludziej jość mierkavańnie: doktar zmoža siabie prakarmić u lubym vypadku. Tak, imavierna, jon nie zmoža nabyć sabie limuzin ci źjeździć na adpačynak u Kany — ale haładać dakładna nie budzie.

U pieryjad, kali niezrazumieła, što adbudziecca zaŭtra-paślazaŭtra, navat nievialiki zarobak kampiensuje stabilnaść taho, što hety zarobak budzie.

Pavialičyć

Kali kazać pra šalony konkurs u miedycynskija VNU, treba pamiatać pra toje, jak pavialičvajecca kolkaść metavikoŭ — a kolkaść biudžetnych i navat płatnych miescaŭ dla ŭsich astatnich źmianšajecca. Kaniečnie, u takim vypadku štučna pavialičvajecca kolkaść pretendentaŭ na adno miesca.

Pavieličeńnie kolkaści metavikoŭ — heta taki patałahičny sposab kampiensacyi istotnaha niedachopu kadraŭ. Bo ŭ ciapierašniaj situacyi dziaržava nie moža zacikavić daktaroŭ, kab jany zastavalisia na svaich pracoŭnych miescach, tamu padychodzić z tym instrumientam, jakim dobra vałodaje — ciskam, prymusam dy represijami.

Viedajecie, jak kažuć: kali ŭ ciabie ŭ rukach małatok, dyk usie prablemy buduć padavacca padobnymi da ćvikoŭ. Takim samym čynam i sprabujuć vyrašyć ciapier prablemy ŭ biełaruskaj miedycynie: kali ty možaš prymusić, dyk navošta dumać, jak ty možaš zacikavić ci matyvavać, sprabavać palapšać umovy dla miedykaŭ i hetak dalej? Biełaruskaja miedycyna ŭ płanie ŭmoŭ pracy, zarobkaŭ, biezumoŭna, prajhraje susiednim krainam.

«Pra zarobki, raźmierkavańnie nie dumajuć padletki. Ja takim samym byŭ»

Doktar ź Minska (imia i śpiecyjalizacyja nie nazyvajecca u metach biaśpieki):

— Čamu abituryjenty iduć u miedycynski?

A chiba heta drenna — chacieć lačyć ludziej? Ja ščyra kažu: u 17-18 hadoŭ sapraŭdy šmat chto nosić ružovyja akulary i choča ratavać płanietu. Pra zarobki, raźmierkavańnie nie dumajuć padletki. Ja takim samym byŭ.

Na mnohich učorašnich školnikaŭ upłyvaje mierkavańnie baćkoŭ, jakija kažuć: «Idzi, doktar nikoli biez pracy nie zastaniecca!». Darečy, viedaju vypadki, kali baćki sami ŭ zachapleńni ad taho, što dzicia pajšło pa metavym nakiravańni i potym budzie doŭha adpracoŭvać. Łohika prostaja: nie treba budzie dumać, kudy pracaŭładkavacca. A dumać sapraŭdy lubiać nie ŭsie.

Jašče kali ja vučyŭsia, chapała vypadkaŭ, kali čałaviek pastupiŭ u BDMU, adnačasova pačaŭ rychtavacca da pastupleńnia na miedyka kudyści za miažu, u nastupnym hodzie paśpiachova tudy trapiŭ i źjechaŭ. Dla ich vučoba ŭ Biełarusi była padstrachoŭkaj na vypadak, kali nie atrymajecca pastupić u Polščy ci Čechii. Tolki na maim kursie tak čatyry čałavieki źjechali — jany ŭžo vyvučylisia i pracujuć daktarami za miažoj.

I ad sučasnych studentaŭ ja čas ad času čuju historyi, što niechta ź ich adnakurśnikaŭ źjechaŭ vučycca kudyści ŭ inšuju krainu. Tak što całkam pracoŭnaja stratehija.

Kaniečnie, toje, što ciapier adbyvajecca ź miescami dla metavikoŭ — heta katastrofa. Dla takich abituryjentaŭ hałoŭnaje dakumienty danieści. Unutrany ekzamien — heta nie surjozna zusim. Ja maŭču ab tym, što i vučycca metavikam možna nie vielmi starana — chto ž ich adličyć, kali dziaržava śpiecyjalista čakaje?!

U maje ž časy pierad raźmierkavańnie pačynałasia viasiołaje: i fiktyŭnyja šluby z vajskoŭcami, i da ministra biehali (ja navat viedaju vypadki, kali atrymlivałasia damovicca ź ministram na toje, kab zastacca ŭ Minsku)… Bo chočacca ž vučycca lohka, a adpracoŭvać achvotnych nie šmat.

• 1
• 0
• 0
• 0
• 0
• 3
• 1
• 0