Kultura

Pa-biełarusku vyjdzie «Biełaruski snajpier» pasła Šarepki, a Kviatkoŭski napisaŭ praciah «Frašak»

Vyjduć drukam palityčny tryler Lešaka Šarepki, pieravydańnie pieramožcy Premii Hiedrojcia «Byŭ u pana vierabiejka havaruščy…» Źmitra Bartosika i novyja fraški Sieviaryna Kviatkoŭskaha, piša «Budźma».

Lešak Šarepka «Biełaruski snajpier»

 (u pierakładzie Alesia Płotki; vokładka Arthur Vakarov)

Raman Lešaka Šarepki «Biełaruski snajpier» natchniony tvorami Toma Kłensi i Robierta Ładłuma. Jon adlustroŭvaje sučasnuju biełaruskuju realnaść, dazvalaje hłybiej zrazumieć jak sutnaść aŭtarytarnaha režymu, tak i matyvy tych, chto advažvajecca ryzykavać žyćciom, kab jaho pieramahčy. Sistema razhladaje ludziej u jakaści instrumientaŭ, zmahajecca ź ich salidarnaściu i niezaležnaściu, manapalizuje praŭdu i naviazvaje ŭłasny kodeks pavodzin.

Aleh Prybyłoŭski, vierny pretaryjaniec biełaruskaha prezidenta, pierakonvajecca ŭ tym, kali apynajecca pierad vybaram i vyrašaje zmahacca za svajo vialikaje kachańnie i zachavańnie čałaviečaj hodnaści. Na hetym šlachu jon sustrakaje Paŭła Šerata, žurnalista, jaki šmat hadoŭ imkniecca raskryć zmročnuju tajamnicu biełaruskaha eskadrona śmierci. Abodva kidajuć vyklik cyničnamu i biaźlitasnamu dyktataru. Zadača, jakuju biarecca vykanać Aleh, kab vykryć złačynnuju sistemu i vyratavać kachanuju, pryvodzić jaho na miažu pamiž žyćciom i śmierciu.

Sieviaryn Kviatkoŭski «My idziom na marš»

Słova «fraška» ŭ sučasnym značeńni — adnahodak niezaležnaj Biełarusi. U 1991 hodzie Siarhiej Dubaviec zasnavaŭ intelektualnaje vydańnie «Naša Niva» (1991—2000), jakoje na idei biełaruščyny jadnałasia z adnajmiennaj hazietaj pačatku XX st.

U redacyjnaj pracy Siarhiej Dubaviec, siarod inšaha, prapanavaŭ słovam «fraška» nazyvać karotkuju litaraturnuju formu z dyjapazonam — ad zamaloŭki da mini-apaviadańnia. Viasiołuju ci sumnuju, ale zaŭsiody iraničnuju.

«Fraška» z XVI stahodździa mieła padobnaje značeńnie — tolki ŭ vieršavanaj formie i z uchiłam u nieabaviazkovaść: štości kštałtu drabiazy, hareźlivaści, vybrykaŭ.

Sieviaryn Kviatkoŭski praz abrany, nibyta vyklučna lohki, farmat frašak raskryvaje rysy epochi stanaŭleńnia novaha biełaruskaha hramadstva, dzie staraja, savieckaha ŭzoru, archaika sutykajecca ź ludźmi novaha myśleńnia — z novymi biełarusami, jakija chočuć bolš pavietra, bolš prastory i bolš biełaruskaści dla siabie.

Źmicier Bartosik «Byŭ u haspadara vierabiejka havaruščy»

U hetaj knizie niama ahulnaviadomych faktaŭ i amal niama viadomych siužetaŭ. Źmicier Bartosik sabraŭ razam historyi, pra jakija śviedki advažylisia raspavieści tolki pry kancy žyćcia.

Tym nie mienš, fakty i siužety składajucca ŭ karcinu Biełarusi XX stahodździa, i nielha skazać, što hetaja karcina niapoŭnaja abo niepraŭdzivaja. Jana raspaviadaje pra miažu dabra i zła ŭ dušy biełaruskaha čałavieka, jakuju adnyja pierachodzili, rabujučy panskija siadziby, a inšyja nie pierachodzili, pašyrajučy aśvietu i pamnažajučy dabrabyt.

Vieršy dla dziaciej małodšaha i siaredniaha školnaha ŭzrostu hruzinskaha paeta Vasiła Huleury «Mzija i Soniejka» 

(u pierakładzie Jurja Nieściarenki)

Vasił Huleury — hruzinski dziciačy piśmieńnik, aŭtar bolš za 30 apublikavanych knih za dva dziesiacihodździ piśmieńnickaj dziejnaści. Jaho tvory byli ŭznaharodžanyja niekalkimi nacyjanalnymi litaraturnymi premijami: premijaj imia Jakaba Hohiebašvili (trojčy), premijaj Sahurama, premijaj Cera. Byŭ naminavany na premiju pamiaci Astryd Lindhren u 2018 i 2024 hadach. Jaho apaviadańni i vieršy pierakładzienyja na anhlijskuju, francuzskuju, niamieckuju, litoŭskuju i šerah inšych moŭ.

Jury Nieściarenka — piśmieńnik, pierakładčyk, paet, siabra Sajuza biełaruskich piśmieńnikaŭ, aŭtar knih prozy i publicystyki. Dla dziaciej napisaŭ knihi «Čaroŭnyja nazvy» i «Nievierahodny śviet». U 2022 hodzie, u Tbilisi, padčas praviadzieńnia mižnarodnaha litaraturnaha fiestyvala, paznajomiŭsia z Vasiłam Huleury. Vynikam tvorčaha supracoŭnictva biełaruskaha i hruzinskaha litarataraŭ stali pierakłady dziciačych vieršaŭ spadara Vasiła na biełaruskuju movu.

Knihi možna budzie nabyć na knižnych kirmašach padčas:

Festiwal TUTAKA| Fiestyval TUTAKA 11-13 lipienia 2025 va ŭročyščy Boryk niepadalok Haradka

Piknik LTCŃ w Krakowie / Piknik Letucień u Krakavie 26 lipienia 2025

U internet-kniharni Kamunikat.shop — pieradzamova ŭžo siońnia!

Kamientary

Ciapier čytajuć

Dva sakrety, dziakujučy jakim adbyłasia karjera novaha pres-sakratara MZS Rusłana Varankova

Dva sakrety, dziakujučy jakim adbyłasia karjera novaha pres-sakratara MZS Rusłana Varankova

Usie naviny →
Usie naviny

Jak razhuł pryrody viarnuŭ cieły Barbary Radzivił i vialikaha kniazia Alaksandra i čamu tajamnicu źniknieńnia ichnich rehalij zmahli raskryć tolki ciapier5

«Kali ciapier chierova, značyć, heta jašče nie kaniec». Pahutaryli z epatažnym «śviatarom XXI stahodździa», pra jakoha nie było čuvać piać hadoŭ paśla aryštu6

Maskva aficyjna pryznała Isłamski Emirat Afhanistan3

«Adnu mianie pryvodzić u šalenstva, što za miažoj ja vyklučna IrYna?» Biełaruska aburajecca tranśliteracyjaj u pašparcie ź biełaruskaj movy38

Tramp z Pucinym abmierkavali situacyju ŭ Iranie i Ukrainie

U Lidzie pamior 71-hadovy mužčyna. Jaho syn, zborščyk podpisaŭ za Capkału, kaža, što baćku zakatavali da śmierci. Ci tak heta?3

Zatrymanych u Azierbajdžanie supracoŭnikaŭ «Sputnika» adpuścili pad padpisku ab niavyjeździe3

Sud va Ukrainie ŭpieršyniu pryznaŭ šlub pamiž dvuma mužčynami15

U Biełarusi — pieršaja rekordnaja śpioka ŭ hetym hodzie3

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Dva sakrety, dziakujučy jakim adbyłasia karjera novaha pres-sakratara MZS Rusłana Varankova

Dva sakrety, dziakujučy jakim adbyłasia karjera novaha pres-sakratara MZS Rusłana Varankova

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić