Грамадства99

Кшыштаф Занусі пра Курапаты: Беларусь пагадзілася на варварства

Польскі рэжысэр, сцэнарыст, філёзаф і пісьменьнік Кшыштаф Занусі для Радыё Свабода выказаўся наконт рэстарану каля месца масавых расстрэлаў ахвяраў сталінскіх рэпрэсій у Курапатах.

— Спадар Занусі, як вы ацэньваеце існаваньне такога рэстарану побач зь месцам расстрэлаў дзясяткаў тысяч людзей? Ці варта супраць такога пратэставаць?

— Гэта вельмі прынцыповая справа. Разьвіцьцё чалавецтва пачалося ад таго моманту, калі людзі пачалі хаваць памерлых. Жывёлы мёртвых не хаваюць. Прымітыўны чалавек пачаў быць чалавекам пасьля таго, як пачаў адчуваць сувязь з тым, што мінула. Адносіны да гэтага месца — гэта паказьнік культуры краіны і народу. Мне вельмі сумна, што ў цэнтры Эўропы разуменьне гэтага важнага пытаньня такое слабое. Я веру, што просты чалавек у Беларусі разумее, што нельга таптацца па могілках і будаваць там рэстаран. Гэта нягодны ўчынак. Мне вельмі прыкра, што знайшліся людзі, якія ў такім месцы хочуць зарабляць грошы. Гэта доказ нізкага ўзроўню культуры і вельмі кепска паказвае Беларусь у сьвеце. Думаю, што ўлады Беларусі задумаюцца, ці добрай ідэяй было даць згоду на такую ўстанову.

— Ці ўяўляеце вы, каб нешта такое адбылося ў Польшчы? І якая была б рэакцыя польскага грамадзтва?

— У Польшчы такое ўявіць немагчыма. Палякі вельмі прывязаныя да месцаў памяці. Барбарства здараецца паўсюль, але важная рэакцыя на яго. Я веру, што годная рэакцыя будзе і ў Беларусі.

— Чыноўнікі, супрацоўнікі і прыхільнікі рэстарану кажуць: так, тут побач Курапаты, але шмат дзе ў краіне пахаваныя людзі, а жыцьцё ўсё ж працягваецца і, маўляў, давайце думаць пра жывых.

— Жывыя людзі, якія вяртаюцца ў часы барбарства, — гэта кепская ідэя. Думаючы пра жывых, яны дэградуюць і цягнуць за сабою беларускае грамадзтва. Гэта вельмі прыкра, бо і для жывых людзей у Беларусі дастаткова месца для рэстарану. Я быў ня раз у Курапатах. Да іх і так ужо прыклееная аўтастрада. Гэта проста адсутнасьць далікатнасьці ў важных пытаньнях.

— Вы кажаце, што былі ў Курапатах. Што вы адчувалі ў гэтым месцы? З аднаго боку — гэта месца вялізарнай трагедыі, а зь іншага — проста непатрэбны дзяржаве галаўны боль, ад якога яна ня можа пазбавіцца гадамі.

— Я адчуваў там вялікі сум, як і ў многіх іншых забытых месцах чалавечых пакут. Усё гэта адбылося так нядаўна. І гэтая кароткая памяць — гэта кепскі знак пра жыхароў Менску. Хачу верыць, што шмат хто мае ўсё ж пачуцьцё, што спакой гэтага месца парушаны. Гэтае барбарства — кепскі знак на будучыню. Шкада, што многія гэтага не разумеюць. Непавага да памерлых адгукнецца ў будучыні. Дзеці і ўнукі потым будуць гэтага саромецца.

— У Беларусі кажуць, што мёртвым не баліць. Але і жывым ня вельмі баліць, бо бараніць Курапаты прыходзіць жменька людзей.

— Мёртвым можа не балець. Але чалавецтва пачалося ад культуры. А мы назіраем у Курапатах адварот ад культуры. І на гэта балюча глядзець. Беларусь пагадзілася на барбарства. Пра такое нават дыскусіі быць не павінна, бо гэта відавочныя рэчы.

— Вы ў адным інтэрвію сказалі, што «на хлусьні можна пабудаваць толькі прапаганду, якая хутка міне, бо сапраўдныя толькі праўда, прыгажосьць і дабро». Чаму з Курапатамі тады ваююць 80 гадоў і гэта ніяк ня скончыцца?

— Праўда адна: сыстэма, пабудаваная на хлусьні, можа жыць, але яе лёс відавочны. Адна такая сыстэма ўжо рассыпалася 30 гадоў таму. І гэта якраз пацьвярджае, што на хлусьні доўга нічога не існуе. І гэта паўторыцца таксама ў выпадку з Курапатамі.

* * *

Кшыштаф Занусі (нар. 17 чэрвеня 1939 году ў Варшаве) — польскі кінарэжысэр, сцэнарыст, пісьменьнік. Ляўрэат нацыянальных прэміяў Польшчы, Італіі, Францыі і Ўкраіны. Ганаровы прафэсар Горадзенскага дзяржаўнага ўнівэрсытэту імя Янкі Купалы.

Каментары9

Цяпер чытаюць

Наталля Пяткевіч стала віцэ-прэм'ерам, а Каранік узначаліў Акадэмію навук9

Наталля Пяткевіч стала віцэ-прэм'ерам, а Каранік узначаліў Акадэмію навук

Усе навіны →
Усе навіны

Кіраўнік раёна Курскай вобласці папрасіў Пуціна захапіць украінскія Сумы1

Дарадца Пуціна лічыць, што СССР «юрыдычна недзе існуе». Але што тады ў Крамлі робіць Пуцін?6

Расію асабліва раздражняе Кая Калас4

«Мамкін пястун». У Мінску адкрылася скандальная расійская дастаўка сушы — назвы страў эпатуюць7

Мінадукацыі рэкамендуе круціць на школьных выпускных песні нявесткі Лукашэнкі6

Эрдаган запусціў праграму па масавай праверцы вагі грамадзян на вуліцах5

Працягваецца збор грошай на вакацыі для дзяцей палітвязняў. Але сабрана толькі палова сумы4

Беларуска стамілася чакаць вяртання грошай за тур і пайшла ў суд. Турфірма: Усё навалілася, як снежны ком

Лукашэнка абавязаў наймальнікаў цалкам кантраляваць жыццё работнікаў-замежнікаў — аж да таго, ці парадак у кватэры8

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Наталля Пяткевіч стала віцэ-прэм'ерам, а Каранік узначаліў Акадэмію навук9

Наталля Пяткевіч стала віцэ-прэм'ерам, а Каранік узначаліў Акадэмію навук

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць