Minčanka pradała mašynu za 900 rubloŭ, a praz čatyry hady daviedałasia pra doŭh 6000 rubloŭ
Nina niadaŭna apynułasia ŭ sudzie: ź jaje chočuć spahnać doŭh — bolš za 4000 rubloŭ — za zachoŭvańnie na štrafstajancy mašyny, jakaja paśpieła stać aŭtachłamam. Tam Citroen Xantia prabyŭ amal 4,5 hoda. Voś tolki jość niuans: žančyna śćviardžaje, što pradała aŭtamabil jašče ŭ 2020 hodzie, pryčym za 900 rubloŭ, jakija nijak nie akupiać doŭh, piša Onliner.by.
Pradała mašynu ŭ 2020-m, a praz try hady daviedałasia: aŭto na štrafstajancy
Havorka pra stareńki Citroen Xantia, vypuščany ŭ 1990-ch: Nina ŭžo i nie pryhadaje, jaki hod vypusku byŭ paznačany ŭ techpašparcie. Fatahrafij mašyny taksama nie zachavałasia, ale koler byŭ šery mietalik. Z aŭtamabilem minčanka raźvitałasia jašče ŭ kastryčniku 2020 hoda, pradaŭšy jaho za 900 rubloŭ.
— Pierad prodažam ja źniała Citroen z uliku, — raskazvaje Nina. — Kupiŭ mašynu syn maich susiedziaŭ (jany žyvuć praz dva padjezdy ad majho) pa imieni Jaŭhien. U mužčyny nie było času na afarmleńnie aŭtamabila, i jon napisaŭ mnie raśpisku, što abaviazvajecca pastavić jaho na ŭlik.
Voś taja samaja raśpiska: na arkušy sšytka i, viadoma, nie zavieranaja ni ŭ jakoha nataryusa.
«Abaviazujusia pieraaformić aŭto ŭ najkaraciejšyja terminy. Niasu poŭnuju materyjalnuju adkaznaść», havorycca ŭ joj.
Nina tłumačyć: pahadziłasia na raśpisku, bo pradavała mašynu nie prosta «čałavieku z vulicy» — susiedzi ŭsio ž taki. Uhoda adbyłasia, žančyna i dumać zabyłasia pra «staryčka», ale nieŭzabavie jon sam pra siabie nahadaŭ.
— U 2023 hodzie mnie pryjšło paviedamleńnie: aŭtamabil znachodzicca na štrafstajancy ŭ Barysavie.
Nižej — vyšejzhadanaje paviedamleńnie ad Barysaŭskaha haradskoha pradpryjemstva «Žyllo», u jakim paviedamlajecca, što mašyna prastojvaje na štrafstajancy z maja 2021 hoda. Vierahodna, tudy Citroen trapiŭ jak aŭtachłam. Takaja viersija padziej paćviardžajecca i paviedamleńniem, jakoje pryjšło Ninie ŭ 2025-m.
Minčanka zapeŭnivaje: da 2023 hoda ź joj nichto nie źviazvaŭsia i nie paviedamlaŭ joj pra sumny los aŭtamabila. Čamu heta važny niuans? Tut treba źviarnucca da ŭkaza Łukašenki ad 9 žniŭnia 2011 hoda №348 «Ab mierach pa arhanizacyi zboru, zachoŭvańnia nieekspłuatavanych transpartnych srodkaŭ i ich nastupnaj utylizacyi».
Pavodle punkta 7, u aŭtaŭładalnika jość try miesiacy na toje, kab dać ab sabie znać i zabrać mašynu paśla evakuacyi. Pry hetym daviadziecca apłacić vydatki, źviazanyja z buksiroŭkaj i zachoŭvańniem. U advarotnym vypadku praz sud aŭtamabil mohuć utylizavać.
Kali b Citroen paśla troch miesiacaŭ prastoju byŭ pryznany biezhaspadarnym praz sud — zdajecca, hetaj publikacyi i nie było b. Jak i vialikaha doŭhu ŭ Niny. Adnak praktyka pakazvaje: heta nie adzinkavy vypadak, kali aŭtamabil hadami prastojvaje na štrafstajancy i nichto nie zajmajecca jaho ŭtylizacyjaj.
«Doŭh za štrafstajanku pieravaliŭ za 6000 rubloŭ»
Jakoha pamieru dasiahnuŭ doŭh, pry zhadvańni jakoha ŭ razmovie ŭ žančyny navaročvajucca ślozy? U dakumientach, pradstaŭlenych hierainiaj u redakcyju, suma nie paznačana. Adnak Nina ŭspaminaje: u 2023 hodzie doŭh składaŭ bolš za 4000 rubloŭ (takuju sumu, pa słovach minčanki, joj ahučyli pa telefonie). Zaraz, miarkuje žančyna, jon pieravaliŭ za 6000.
— Tady, u 2023 hodzie, ja spytała: ci pravilna ja razumieju, što pavinna pradastavić dakumienty na mašynu, kab zabrać jaje? Mnie adkazali — tak. Ja ździviłasia: u mianie ni dakumientaŭ, ni klučoŭ — jak ja jaje zabiaru?
Nina pačała šukać Jaŭhiena, pakupnika svajoj mašyny. Heta atrymałasia zrabić praź jaho baćkoŭ, jakija žyli ŭ tym ža domie, što i žančyna. Adnak mužčyna adkazaŭ, što aŭtamabil daŭno pradaŭ i nie viedaje pra jaho dalejšy los.
Žurnalisty taksama źviazalisia ź Jaŭhienam pa telefonie. Jon raspavioŭ, što pra nialohkuju situacyju, u jakuju trapiła Nina, viedaje. I navat sprabavaŭ znajści čałavieka, jakomu pierapradaŭ mašynu. Adnak užo nie pamiataje ni jaho imia, ni proźvišča, ni jakich-niebudź inšych padrabiaznaściej.
— Ja jeździŭ na Citroen usiaho dva miesiacy (da śniežnia 2020 hoda), a paźniej pierapradaŭ jaho pa rachunku-daviedcy, — śćviardžaje Jaŭhien. — Zdymak rachunku-daviedki ja skidaŭ Ninie, adnak ni ŭ mianie, ni ŭ jaje jon nie zachavaŭsia.
— Chto byŭ paznačany ŭ rachunku-daviedcy?
— Pakupnik (imia nie pamiataju) i pradaviec — Nina.
— Pakupnik byŭ ź Minska?
— Nie, jon nie minčuk.
Nina raskazvaje: z razmovy ź Jaŭhienam jašče ŭ 2023 hodzie jana vyrašyła, što pytańnie zakryta.
— Jon, vidać, znajšoŭ toj rachunak-daviedku, jaki ŭ jaho byŭ. Ja zrazumieła, što jon jaho pradastaviŭ štrafstajancy — nu i ŭsio na hetym. Rassłabiłasia.
Adnak 5 lutaha 2025 hoda Ninie znoŭ pryjšło paviedamleńnie: mašyna ŭsio jašče na štrafstajancy! A ŭ vypadku admovy ad dobraachvotnaha pakryćcia vydatkaŭ na zachoŭvańnie aŭtamabila suma budzie spahnana z žančyny praz sud. Darečy, mašyna ŭsio jašče z tymi ž «tranzitami», što i ŭ 2020 hodzie.
Da paviedamleńnia prykładajecca akt ahladu Citroen ad 4 lutaha 2025 hoda. Aŭtamabil biez akumulatara i mahnitoły. Taksama ŭ dakumiencie paznačana: «Transpartny srodak nie ekspłuatujecca bolš za 6 miesiacaŭ z momantu pastanoŭki». Mašyna, nahadajem, trapiła na štrafstajanku ŭ mai 2021 hoda. A była pierapradadziena, jak miarkujecca, u śniežni 2020-ha. Atrymlivajecca, apošni ŭładalnik paśla ździełki tak na aŭto i nie jeździŭ? Heta pytańnie zastaniecca biez adkazu.
U kancy žniŭnia 2025 hoda Ninie pryjšoŭ jašče adzin list: Barysaŭski rajvykankam paviedamiŭ pra toje, što była padadziena zajava ŭ sud ab pryznańni Citroen biezhaspadarnym i pieradačy jaho va ŭłasnaść Barysaŭskaha rajona.
Zdaryłasia heta, nahadajem, amal praz 4,5 hoda paśla trapleńnia aŭtamabila na štrafstajanku, choć utylizavać jaho mahli praz sud praz try miesiacy.
«Nina — pieršy i apošni ŭładalnik aŭto z punktu hledžańnia zakona». Kamientaryj jurysta
Napiaredadni vychadu hetaj publikacyi Nina raskazała: znajomyja dapamahli joj vyśvietlić, što toj samy «apošni» pakupnik za karotki čas vałodańnia mašynaj paśpieŭ aformić «aŭtahramadzianku» i narvacca na štraf za pieravyšeńnie chutkaści (pry hetym «list ščaścia», pa słovach Niny, joj nie prychodziŭ).
Žančynie viadoma jaho imia: Alaksandr Anatolevič K., adnak jana pakul što nie viedaje, jak jaho znajści. Dy i ci pahodzicca mužčyna dobraachvotna pahasić doŭh za štrafstajanku? A tym časam asnoŭnaje sudovaje pasiadžeńnie pryznačana na 8 kastryčnika (papiaredniaje ŭžo prajšło).
Jak situacyju prakamientuje juryst? Žurnalisty źviarnulisia da Taćciany Ravinskaj.
— Fizičnaja pieradača aŭtamabila inšaj asobie i atrymańnie ad jaje hrašovych srodkaŭ biez afarmleńnia adpaviednaj damovy nie źjaŭlajecca kuplaj-prodažam. I pra heta varta pamiatać, pakolki mohuć nastupić niehatyŭnyja nastupstvy dla abodvuch bakoŭ takoj «chutkaj» ździełki, — nahadvaje juryst. — Kali da 22.01.2023 była mahčymaść pradać aŭto pa rachunku-daviedcy, to zaraz z ustupleńniem u siłu ŭkaza Łukašenki ad 15.10.2007 №504 u redakcyi ad 18.07.2022 «Ab mierach pa ŭparadkavańni ździełak pa adčužeńni transpartnych srodkaŭ» adzinym zakonnym sposabam afarmleńnia ździełki pamiž fizičnymi asobami źjaŭlajecca składańnie dahavora kupli-prodažu, jaki nieabchodna zarehistravać u rehistracyjnym padraździaleńni DAI abo zaśviedčyć u nataryjalnaj kantory (biuro) z abaviazkovaj prysutnaściu pradaŭca i pakupnika. Damova składajecca ŭ troch ekzemplarach: dla pradaŭca, pakupnika i rehistracyjnaha padraździaleńnia DAI albo nataryusa.
Adnym ź istotnych momantaŭ, pa jakim uźnikaje niamała sprečak, kali havorka zachodzić pra pieraafarmleńnie aŭto, źjaŭlajecca pierachod prava ŭłasnaści na aŭtamabil. U adpaviednaści z zakanadaŭstvam prava ŭłasnaści na aŭtamabil ad pradaŭca da pakupnika pierachodzić z momantu rehistracyi dahavora ŭ rehistracyjnym padraździaleńni DAI albo paśla śviedčańnia ŭ nataryusa.
Takim čynam, usie sposaby kupli-prodažu aŭto, pry jakich nie adbyvajecca rehistracyja dahavora ŭ rehistracyjnym padraździaleńni DAI albo śviedčańnie ŭ nataryusa, pryniasuć niamała prablem.
Jašče raz varta rastłumačyć: kali ŭładalnik aŭtamabila prosta pieradaŭ jaho inšamu čałavieku abo vydaŭ jamu davieranaść i ŭziaŭ hrošy — heta nie prodaž. Bo ŭłaśnik u aŭtamabila nie mianiajecca. Faktyčna pakupnik nabyvaje nie aŭtamabil, a prava jaho vykarystoŭvać i rasparadžacca im peŭny čas.
Dla pakupnika pry takoj situacyi mohuć uźniknuć nastupnyja prablemy, naprykład:
- adklikańnie davieranaści abo spynieńnie terminu jaje dziejańnia;
- padzieł majomaści ŭ sudovym paradku pry skasavańni šlubu pradaŭca: kali aŭtamabil uvachodzić u skład ahulnaj ułasnaści muža i žonki — jaho pryjdziecca viarnuć;
- na aŭtamabil mohuć nakłaści spahnańnie abo aryšt pa daŭhach pradaŭca;
- adsutnaść davieranaści — uźnikajuć prablemy pa afarmleńni strachoŭki na aŭtamabil;
- niemahčymaść zabrać aŭtamabil sa štrafstajanki i h. d.
Siarod niehatyŭnych nastupstvaŭ dla pradaŭca:
- ryzyka pakryćcia škody, naniesienaj jaho aŭtamabilem, u vypadku ździajśnieńnia pakupnikom DTZ;
- abaviazak apłacić štraf pa ŭsich viadomych «listach ščaścia» pry parušeńni pakupnikom PDR;
- vypłata adpaviednych padatkaŭ, bo aŭtamabil usio jašče naležyć pradaŭcu z pryčyny adsutnaści pierachodu prava ŭłasnaści.
Kožnaja situacyja indyvidualnaja i jaje rašeńnie zaležyć ad kankretnych dziejańniaŭ, raspačatych pa afarmleńni ździełki: ci majecca dahavor, ci zarehistravany jon u DAI, kali aŭtamabil byŭ źniaty ŭładalnikam z uliku.
Samy prosty sposab vyrašyć kanflikt, jaki skłaŭsia z pakupnikom, — heta pravieści pieramovy i ŭsio ž taki aformić ździełku naležnym čynam. Varyjant vyrašeńnia sprečki dapuščalny ŭ sudzie ŭ ramkach hramadzianskich pravaadnosin, u pryvatnaści, pry padačy pazovu ab vymańni majomaści z čužoha niezakonnaha vałodańnia. Sudom buduć ustanoŭleny faktyčnyja abstaviny spravy i z ulikam hetaha pryniata adpaviednaje rašeńnie. Sudovaja praktyka śviedčyć, što takija sprečki vyrašalisia stanoŭča — na karyść tytulnaha ŭłaśnika transpartnaha srodku.
Taćciana padkreślivaje: Nina — pieršy i apošni ŭładalnik aŭto z punktu hledžańnia zakona. Viadoma, jość šaniec, što niechta z ulikam ich vusnych damoŭlenaściej pryjdzie i zapłacić za jaje doŭh za štrafstajanku, adnak heta amal fantastyčnaje raźvićcio padziej.
Kamientary
Heta ž niejki čysta saviecki absurd, nie?