Čamu ciapier usia ŭvaha nakiravana na Armuzski praliŭ — 150-kiłamietrovuju pałasu, jakaja ŭpłyvaje na suśvietnyja ceny na naftu

Jak piša Business Insider, napružanaść u rehijonie rezka ŭzrasła paśla taho, jak u niadzielu ZŠA nanieśli ŭdar pa jadziernych abjektach Irana, vyklikaŭšy aściarohi mahčymaha adkazu z boku Tehierana:

«Błakada Armuzskaha praliva Iranam mieła b katastrafičnyja nastupstvy. Pry najhoršym scenary heta pryviało b da rezkaha rostu cen na paliva, pavyšeńnia inflacyi, zapavoleńnia ekanamičnaha rostu i bolš vysokich pracentnych stavak».

Što takoje Armuzski praliŭ?

Armuzski praliŭ — adzin z samych hieapalityčna adčuvalnych marskich šlachoŭ na płaniecie. Jon maje pryblizna 33 kiłamietry ŭ šyryniu ŭ samym vuzkim miescy i złučaje Piersidski zaliŭ ź Indyjskim akijanam. Na poŭnačy da jaho prymykaje Iran, na poŭdni — Abjadnanyja Arabskija Emiraty i Aman.

Pavodle danych Upraŭleńnia enierhietyčnaj infarmacyi ZŠA (EIA), praz praliŭ štodnia prachodzić kala 3,2 miljona kubamietraŭ nafty (heta pryblizna 20 miljonaŭ barelaŭ za sutki).

Pavialičyć

Bolšaść pastavak nafty, što iduć ź Piersidskaha zaliva (u tym liku z Saudaŭskaj Aravii), nie majuć alternatyŭnych maršrutaŭ dla vyvazu.

Praz Armuzski praliŭ idzie kala čverci suśvietnaj marskoj nafty i piataja častka handlu zvadkavanym pryrodnym hazam. Luboje parušeńnie sudnachodstva mocna paŭpłyvaje na enierhietyčnyja rynki.

Ci sapraŭdy Iran zdolny pierakryć praliŭ?

Iran nie maje jurydyčnych paŭnamoctvaŭ dla zakryćcia marskoha ruchu ŭ pralivie. Adnak Tehieran moža parušyć ruch sudnaŭ inšymi mietadami, naprykład, paškodziŭšy naftavuju abo sudnachodnuju infrastrukturu.

U niadzielu iranski parłamient prahałasavaŭ za zakryćcio pralivu ŭ adkaz na dziejańni ZŠA, adnak kančatkovaje rašeńnie zastajecca za Radaj nacyjanalnaj biaśpieki.

Niekatoryja analityki ličać, što heta chutčej palityčny sihnał, čym realny krok.

«Choć zahałoŭki hučać dramatyčna, (…) Iran razumieje, što luboje parušeńnie hłabalnych pastavak nafty praz praliŭ moža vyklikać surjozny vajenny i ekanamičny adkaz, što pahražaje eskałacyjaj kanfliktu», — adznačaje strateh-analityk kampanii Pepperstone Dylin Vu (Dilin Wu).

Jak heta adabjecca na ZŠA?

ZŠA z 2019 hoda źjaŭlajucca čystym eksparcioram enierharesursaŭ, tamu niepasredna nie zaležać ad Armuzskaha praliva.

Adnak finansavyja nastupstvy mohuć być istotnymi. Jak adnačajuć analityki Deutsche Bank, «niehatyŭny efiekt prajavicca praz paharšeńnie finansavych umovaŭ abo praz vysokija pracentnyja staŭki, pakolki Fiederalnaja reziervovaja sistema atrymaje dadatkovyja padstavy dla zatrymki ich źnižeńnia».

Upłyŭ na inšyja krainy?

Jak adznačaje vydańnie, najbolš paciarpiać ad błakady praliva azijackija krainy. Pavodle EIA, u 2024 hodzie zvyš 80% nafty i hazu, što prachodzili praz praliŭ, nakiroŭvalisia ŭ krainy Azii — Kitaj, Indyju, Japoniju, Paŭdniovuju Kareju.

«Azija jak hałoŭny spažyviec nafty ź Blizkaha Uschodu apyniecca pad najbolšym udaram. Asnoŭnyja prablemy — łahistyčnyja pieraboi i darahija abchodnyja maršruty», — tłumačyć starejšy analityk Phillip Nova Pryjanka Sačdeva (Priyanka Sachdeva).

Pavodle Bloomberg, u 2023 hodzie treciaja častka nafty, što prachodziła praz praliŭ, nakiroŭvałasia zatym u Kitaj.

Krainy Paŭdniovaj Jeŭropy, jakija taksama zaležnyja ad nafty ź Piersidskaha zaliva, sutyknucca z rostam vydatkaŭ na impart. Chacia Saudaŭskaja Aravija i AAE mohuć častkova abyści praliŭ praz naftapravody i port Fudžajra, mahutnaści hetych maršrutaŭ abmiežavanyja.

Upłyŭ na košt paliva i inflacyju

Enierhija — adzin z hałoŭnych składnikaŭ sabiekoštu va ŭsich halinach ekanomiki. Tamu rost cen na naftu aŭtamatyčna razhaniaje inflacyju.

Paśla avijaŭdaru ZŠA ŭ niadzielu ceny na naftu dasiahnuli piacimiesiačnaha maksimumu. Z pačatku červienia — kali Izrail taksama nanios udary pa Iranie — nafta padaražeła ŭžo na 10%.

Situacyja raźvivajecca na fonie letniaha aŭtamabilnaha siezonu ŭ ZŠA, kali popyt na paliva tradycyjna vysoki. Pavodle EIA, kožny $1 rostu nafty dadaje ŭ siarednim 2,4 centa (≈0,6 jeŭracenta) za 3,8 litra bienzinu. Heta značyć, što pry ciapierašnich tendencyjach amierykancy mohuć ubačyć rost cen na ≈20 centaŭ za hałon (≈5,3 jeŭracenta za litr) u najbližejšyja tydni.

• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0