Mova3636

«Daščentu». A što takoje ščent?

Navat biełarusy, jakija nie havorać pa-biełarusku, razumiejuć słova «daščentu». Ale navat nie ŭsie fiłołahi viedajuć, što takoje «ščent».

Ilustracyjnaje fota z sacsietak: nadpis na biełaruskaj movie

Hetaje jomistaje słova niezrazumiełaje rasijanam, ale kožny biełarus, ukrainiec i palak jaho viedajuć i ŭžyvajuć. Jano mocnaje, vyraznaje, trapnaje.

Baročnuju carkvu pad Žyrovičami razabrali daščentu. Kamandny punkt zhareŭ daščentu. 

Daščentu značyć «kančatkova, poŭnaściu (pieravažna ź dziejasłovami zhareć, razburyć, zrujnavać)». Tak tłumačyć jaho Tłumačalny słoŭnik biełaruskaj movy.

Jakoje pachodžańnie vyrazu «daščentu»?

Słova «ščent» u sučasnaj movie niama. Ale movaznaŭcy zaŭvažyli jaho suviaź ź vielmi starym słavianskim koraniem. Ad jaho ž pachodziać słova naŠČADak (=patomak) i ciapier redka ŭžyvanaje słova «čada» (=dzicia).

Ź ciaham času «č» pierajšło ŭ «šč» (niešta padobnaje adbyłosia i ŭ słovie «ščaście».

U słova «ščent» hetaje «en» zachoŭvaje śled starasłavianskaha słova čędo — čada, dzie «e» było nasavym. Nasavyja huki byli ŭłaścivyja daŭnim słavianskim movam, jak i bałckim. 

«Čend» z časam stali vymaŭlać jak «ščend», a paśla i jak «ščent». I značyła hetaje słova «apošni naščadak».

«Da ščendu», «daščentu» — heta značyć, da apošniaha naščadka, da korania, da padmurka, da ziamli, kali «ni čaladzina, ni skaciny» nie zastavalisia.

Darečy, u słovach «paČaĆ», «paČaTak» — vodhulle taho samaha pradaŭniaha korania.

«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny

PADTRYMAĆ

Kamientary36

  • Žvir
    10.05.2025
    Josc`slova "jašce", i slova "aščadzic`", "aščadny". Taksama daje asensavanuju padkazku, što značyc` slova "ščent"... Ja sam daūmieūsia, biez taho "čada".

    "Jašče" / "ašče", to bok, nia ūsio, niejki astatak, niešta pakinuli, "aščadzili". A daščentu - biez astatku, calkam, da rešty, da kanca...

    Ci nie ? :)
  • Žvir
    10.05.2025
    Kali karaciej - daščēntu - biez aščadu. Heta, kab vam boļš ciamna bylo. :)

    U ruskich slova "poščada", "biezpoščadno" josc`, pavinna b i im hetaje slova byc` zrazumiela...
  • nie ščent
    10.05.2025
    Vy sami sabie supiarečycie
    Kali carkvu "raźbirajuć daščentu", to heta aznačie JAJE POŬNAJE ŹNIKNIEŃNIE. Kali ž jaje adnoviać, to ŭžo nijaki nie budzie "ščent"
    --
    połnosťju = (narieč.) poŭnaściu (cielikom) pałkam
    ----
    daščentu = do osnovanija, dotła, vdriebiezhi, dočista, vkoniec, v puch i prach

Ciapier čytajuć

«Razmaŭlaŭ uvieś čas pa-biełarusku». Pavieł Sieviaryniec zapisaŭ svoj pieršy zvarot paśla vyzvaleńnia16

«Razmaŭlaŭ uvieś čas pa-biełarusku». Pavieł Sieviaryniec zapisaŭ svoj pieršy zvarot paśla vyzvaleńnia

Usie naviny →
Usie naviny

Fudkort, majstar-kłasy, paravoz. U «Novaj Baravoj» startavaŭ zimovy kirmaš FOTA3

U SPA Biełarusi pastavili rasijski «ŭsievyšynny vyjaŭlalnik»4

U Biełarusi źnik z prodažu krytyčna važny lekavy srodak dla ludziej ź bipalarnym razładam8

«Heta i jość tvaja radzima». 13 pravił žyćcia ŭ emihracyi ad Julii Čarniaŭskaj28

Rasija KABami atakavała adnu z hałoŭnych daroh Charkava. Zahinuli dva čałavieki

Budanaŭ raskazaŭ, kolki rasijan mabilizavana ŭ 2025 hodzie: «Jany pieravykanajuć płan»5

Jak biełarusy buduć pracavać i adpačyvać u 2026 hodzie. Źjaviŭsia hrafik

Izrail pieršym pryznaŭ Samalilend niezaležnaj dziaržavaj1

Rasijskaje MZS: My nablizilisia da damoŭlenaści ab Ukrainie

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

«Razmaŭlaŭ uvieś čas pa-biełarusku». Pavieł Sieviaryniec zapisaŭ svoj pieršy zvarot paśla vyzvaleńnia16

«Razmaŭlaŭ uvieś čas pa-biełarusku». Pavieł Sieviaryniec zapisaŭ svoj pieršy zvarot paśla vyzvaleńnia

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić