Літаратура

Выйшаў пераклад Новага Запавета на палескую гаворку

Пераклад зрабіў дыялектолаг Фёдар Данілавіч Клімчук, які памёр тры месяцы таму, троху не дачакаўшыся выхаду кнігі.

Дзякуючы Клімчуку евангелісты загаварылі на мове яго роднай вёскі Сіманавічы Драгічынскага раёна. Пераклад даецца ў заходнепалескай спрошчанай транскрыпцыі для таго, каб кожны чалавек мог чытаць тэкст без каментароў так, як яны гучаць у брэсцка-пінскіх гаворках.

Фёдар Клімчук.

Гэта ўжо другое выданне пераклада Новага Запавета Клімчука, гэтым разам поўнае. Ініцыятар публікацыі — праект «Традыцыя» пад кіраўніцтвам Сержука Доўгушава. Грошы на кнігу збіралі краўдфандынгам.

Кандыдат філалагічных навук Фёдар Клімчук быў захоплены таксама гісторыяй, фальклорам і этнаграфіяй не толькі роднага Палесся і Беларусі ў цэлым, але і многіх краін Еўропы. Ён даследваў гісторыю такіх этнічна складаных рэгіёнаў, як Крым, былая Югаславія, Карабах. Першым у Беларусі ён стаў выкарыстоўваць этналінгвістычную метадалогію, распрацаваную акадэмікам Мікітам Талстым. Вялікую частку навуковых даследаванняў Фёдар Данілавіч праводзіў у роднай вёсцы Сіманавічы (10 км на поўнач ад Драгічына) і ў заходнепалескім рэгіёне. За яго плячыма больш за 200 навуковых прац і безліч экспедыцый.

Народныя спевы былі яшчэ адным захапленнем Фёдара Клімчука. Ён ведаў каля тысячы песень на мясцовым дыялекце, на літаратурнай беларускай, на ўкраінскай, рускай і польскай мовах, якім навучыўся ад маці Настассі Андрэеўны Клімчук і ад многіх аднавяскоўцаў.

Для перакладу асноўнай часткі Новага Запавета спатрэбілася больш за 20 гадоў. Сам Фёдар Данілавіч пісаў, як гэта адбывалася: «Звычайна… браўся адзін верш… Тэкст перачытваўся. Затым я ў думках перамяшчаўся ў Палестыну першай паловы І ст. н. э., нібыта станавіўся непасрэдным назіральнікам тых падзей… І распавядаў сваім землякам… што пабачыў. Потым я гэта паведамленне запісваў».

Для перакладу выкарыстоўваў тэксты на беларускай, украінскай, рускай, стараславянскай мовах. Пераклаўшы кавалачак, Фёдар Данілавіч зачытваў яго маці. Калі яна казала: «Не, мы так не гаворым,» — перарабляў. Удакладняў у старэйшых аднавяскоўцаў розныя словы. Казаў, што калі на нейкую мову перакладзеная Біблія, значыць, гэтая мова ніколі не знікне, не забудзецца. Яго праца — спроба захаваць гаворку роднай палескай вёскі на стагоддзі. Дыялекты, на якіх існуе багатая літаратура, ва ўсходнеславянскай традыцыі прынята называць літаратурнымі мікрамовамі, а ў іншых краінах іх называюць рэгіянальнымі мовамі.

Фёдар Клімчук выдаў па-заходнепалеску таксама «Слова пра паход Ігаравы», урыўкі з твораў Гамера, Талстога і Гогаля, перакладаў Шота Руставэлі.

Цалкам або часткова Біблія перакладзеная на паўтары тысячы моў і дыялектаў свету. Цяпер сярод іх — і гаворка вёскі Сіманавічы Драгічынскага раёна.

Набыць «Новый Завіт» можна ў кнігарнях «Акадэмкніга» (Мінск, пр. Незалежнасці, 72) і «Імбрык» (ГЦ «Купалаўскі», павільён № 37). Апошні прапануе таксама дастаўку па ўсім свеце.

Каментары

Цяпер чытаюць

Бетанаваць грошы — нацыянальная ідэя беларусаў? Параўналі тэмпы будаўніцтва ў Беларусі, Польшчы, Літве і Латвіі12

Бетанаваць грошы — нацыянальная ідэя беларусаў? Параўналі тэмпы будаўніцтва ў Беларусі, Польшчы, Літве і Латвіі

Усе навіны →
Усе навіны

Нечакана памёр гомельскі прапагандыст Міхаіл Цішкевіч5

Стала вядома, якія беларускія выканаўцы былі самымі папулярнымі ў 2025 годзе на «Яндэкс Музыка»7

«Там няма цэнзуры для нацысцкіх вітанняў». Сікорскі паслаў Маска на Марс за заклікі распусціць ЕС18

8‑гадовую дзяўчынку з інваліднасцю не хацелі пускаць у мінскае кафэ. Казалі, што яе вазок займае шмат месца11

Таксіст высадзіў з машыны дзіця, якое затым згубілася6

«Я разумею, што можна зрабіць копію красовак…» Расіяне сплагіяцілі мінскі дзіцячы садок4

Келаг назваў два пытанні, якія патрэбна вырашыць, каб зрушыліся перамовы па Украіне11

«Убачыла падэшву — жахнулася»: жыхарка Брэста паказала, што стала з яе абуткам ад «Марка» пасля прагулкі па снезе18

Смяротнае ДТЗ пад Магілёвам: адзін мужчына загінуў, другі ў бальніцы

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Бетанаваць грошы — нацыянальная ідэя беларусаў? Параўналі тэмпы будаўніцтва ў Беларусі, Польшчы, Літве і Латвіі12

Бетанаваць грошы — нацыянальная ідэя беларусаў? Параўналі тэмпы будаўніцтва ў Беларусі, Польшчы, Літве і Латвіі

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць