Chto taja biełaruska, jakuju ekstradavali ŭ ZŠA dla suda za kantrabandu detalaŭ dla samalotaŭ
«Dziaŭčynka z žaleznym charaktaram», — tak u sacsietkach apisvaje siabie 33‑hadovaja Jana Lavonava. Hramadzianku Biełarusi źbirajucca sudzić u ZŠA. Jaje abvinavačvajuć u abchodzie sankcyj i pastaŭkach avijacyjnych kampanientaŭ u Rasiju praz padstaŭnyja firmy. «Naša Niva» sabrała ŭsio, što viadoma pra fihurantku hučnaj spravy.

«Dziaŭčynka z žaleznym charaktaram»
33‑hadovaja Jana Lavonava rodam ź Viciebska — tam ža žyvuć jaje svajaki. Ale vyšejšuju adukacyju dziaŭčyna atrymała ŭžo ŭ Rasii: u 2016 hodzie skončyła Maskoŭski technałahičny instytut.
Paśla ŭniviersiteta Jana źviazała svoj los z Kazachstanam. Miarkujučy pa źlitych bazach danych, jana ŭładkavałasia ŭ bujnuju kazachstanskuju avijakampaniju SCAT. Dziaŭčyna pierajechała ŭ Šymkient, dzie bazavaŭsia avijapieravozčyk, i atrymała tam vid na žycharstva, sapraŭdny da 2027 hoda.
U sacsietkach jana apisvaje siabie tak: «Dziaŭčynka z žaleznym charaktaram. Śviet vačyma łahista. Pa toj bok avijacyi».
Sankcyjnyja schiemy
Paśla, u 2021 hodzie, jana pierajšła na pracu łahistam-technikam u maskoŭskaj kampanii «Paŭnočny Zachad Techniks» (North-West Technics). Dziaŭčyna mieła karparatyŭnuju poštu na damienie hetaj firmy. Kampanija «Paŭnočna-zachadnyja avijalinii» i jaje dačynnyja pradpryjemstvy trapili pad amierykanskija sankcyi ŭ śniežni 2023 hoda — akurat za niezakonnuju zakupku abstalavańnia dla rasijskaj avijacyi paśla pačatku vajny.
Danyja avijapieralotaŭ śviedčać, što z pačatku vajny dziaŭčyna čatyry razy latała z Rasii ŭ AAE (Dubaj), try razy ŭ Turcyju (Stambuł) i čatyry razy ŭ Armieniju (Jerevan). Heta supadaje z maršrutami «šeraha impartu», jakija časta vykarystoŭvajucca dla abchodu sankcyj i fihurujuć u abvinavačańni.

Pa viersii amierykanskaha śledstva, Lavonava adyhryvała važnuju rolu ŭ arhanizacyi cieniavych pastavak. Jana zajmałasia afarmleńniem hruzaŭ, jakija išli ŭ Rasiju tranzitam praz trecija krainy — Armieniju, AAE i Maldyvy, — kab schavać kančatkovaha atrymalnika ad amierykanskaha ekspartnaha kantrolu.
Z maja 2022 hoda jana arhanizoŭvała schiemu zakupki i pastavak avijadetalaŭ u Rasiju praz Armieniju, kab abyści sankcyi i pramuju zabaronu na ekspart u RF. Jana pierapisvałasia z amierykanskim pastaŭščykom i nastojvała, što kali tavar farmalna idzie ŭ treciuju krainu, to heta nibyta robić ździełku zakonnaj.
U materyjałach spravy zhadvajucca čatyry bujnyja zamovy, jakija jana kuryravała: vokny dla kabiny piłotaŭ Airbus na 58,5 tysiačy dalaraŭ, mietearałahičny radar Multiscan dla Bombardier Global 6000 prykładna za 295 tysiač, a taksama dźvie pastaŭki par łopaściaŭ vientylatara dla Airbus A321 koštam 197,5 i 200,5 tysiačy dalaraŭ.
Admietna, što pra pastaŭki łopaściaŭ vientylatara Lavonava damoviłasia ŭ žniŭni 2022 hoda, a ŭžo 1 vieraśnia 2022 vylacieła ŭ Armieniju i prabyła tam 9 dzion — akurat praz armianskuju firmu detali zakupili ŭ abychod sankcyjaŭ. Ahułam dziaŭčyna dapamahła ekspartavać u Rasiju tavaraŭ na sumu bolš jak 2 miljony dalaraŭ, kaža śledstva.
Śledstva padkreślivaje, što Jana była najomnaj supracoŭnicaj i vykanaŭcam.
Aryšt i ekstradycyja
Janu Lavonavu zatrymali ŭ Francyi kala hoda tamu pa zapycie amierykanskich uładaŭ. Nieviadoma, na jakuju kampaniju jana tady pracavała, ale padobna, što z «Paŭnočny Zachad Techniks» jana na toj momant zvolniłasia (ślady jaje pracy ŭ kampanii hublajucca ŭ siaredzinie 2023-ha).
Dziaŭčyna nie anłajn u sacsietkach, u telehramie ŭ apošni raz była anłajn «vielmi daŭno», a va «Ukantakcie» — z samaha kanca kastryčnika 2025. Imavierna, u francuzskaj turmie ŭ jaje byŭ dostup da interneta.

U listapadzie 2025 hoda dziaŭčynu ekstradavali ŭ Złučanyja Štaty. Fiederalnaja prakuratura inkryminuje joj zmovu z metaj parušeńnia zakonaŭ ab eksparcie, kantrabandu i admyvańnie hrošaj.
Ciapier Lavonavaj pahražaje surjozny turemny termin u ZŠA. Śledstva ličyć, što jaje dziejnaść naŭprost spryjała padtrymańniu bajazdolnaści rasijskaha avijaparku va ŭmovach mižnarodnaj izalacyi.
Praŭda, jość niuans — adździeł mihracyi ZŠA choča departavać jaje da suda, bo jana ŭ krainie nielehalna.
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆCiapier čytajuć
«Kab Biełaruś nie addali Pucinu ŭ jakaści suciašalnaha pryza». Cichanoŭskaja zaklikaje ŭklučyć biełaruskaje pytańnie ŭ mirnyja pieramovy Ukrainy i Rasii
Kamientary