Hierojem Ukrainy paśmiarotna staŭ 16‑hadovy školnik, jakoha rasijanie pad Danieckam rasstralali za ŭkrainskuju stužačku

Ściapan naradziŭsia ŭ 1997 hodzie. Jak raskazvaje jaho maci, z-za prablem z sercam daktary raili jamu paźbiahać fizičnych nahruzak. Ale Ściapana było nie spynić. Jon nie moh žyć biez ruchu. Spačatku była hreka-rymskaja baraćba, a potym u jaho žyćcio ŭvarvaŭsia futboł, jaki staŭ sapraŭdnaj straściu.

Pavialičyć

Ale jaho śviet nie abmiažoŭvaŭsia tolki futbolnym polem. Ściapan pisaŭ vieršy, hulaŭ u KVK, vydavaŭ školnuju hazietu. Adnakłaśniki ŭspaminali, što kali niechta svaryŭsia, Ściopa moh prosta padyści, moŭčki abniać abodvuch, i svarka ścichała sama saboj. 

«Ja nie mahu jak pacuk»

Ukrainskaja śviadomaść Ściapana sfarmiravalisia ŭ siamji, na hruncie siamiejnaj historyi i histaryčnaj pamiaci. Jon nie bajaŭsia spračacca z nastaŭnicaj historyi, dakazvajučy, što Haładamor byŭ hienacydam ukrainskaha naroda. Pry hetym — tak užo składana byvaje ŭ žyćci — mamu chłopca zvać Stalina: Stalina Viačasłavaŭna Čubienka.

Kali rasijskija šturmaviki zaniali Danbas, mienavita 16‑hadovy Ściapan staŭ tym čałaviekam, jaki sarvaŭ ściah tak zvanaj «DNR» z centralnaj płoščy horada. Heta była niejmaviernaja ryzyka dla 16‑hadovaha padletka ŭ horadzie, jaki kantralavaŭsia ŭzbrojenymi bajevikami. Ale zahinuŭ jon praz try miesiacy paśla taho — z-za stužački, z-za ŭłasnaj dziorzkaści, z-za taho, što nie chacieŭ mimikravać i prynižacca.

Kali viasnoj 2014 hoda ŭ horadzie pačalisia praŭkrainskija mitynhi, Ściapan byŭ siarod ich aktyŭnych udzielnikaŭ. Razam ź siabrami jon nasiŭ vadu i ježu ŭkrainskim vajskoŭcam, jakija prybyli na abaronu horada.

Kali ŭ krasaviku 2014 hoda pačałasia akupacyja, baćki, bajučysia za jaho žyćcio, adpravili Ściapana ŭ Rasiju, da dzieda. Adnak praź miesiac junak viarnuŭsia, zajaviŭšy baćkam: «Ja nie mahu jak pacuk siadzieć u tyle, kali vy i radzima ŭ niebiaśpiecy»

«Pazvaniu paźniej, lublu vas. Ściopčyk»

U pačatku lipienia 2014 hoda Ściapan adpraviŭsia da siabra ŭ Kijeŭ. Adnak nieŭzabavie paśla vyzvaleńnia Kramatorska ad rasijskich siłaŭ jon pajechaŭ dadomu ciahnikom, jaki išoŭ praz zaniaty rasijanami Danieck. Na tym etapie vajna nie była poŭnamaštabnaj, jana była hibrydnaj: biez dakładnaj linii frontu, a transpart spačatku chadziŭ tak, jak chadziŭ u mirny čas, praz błokpasty.

U naiŭnaha školnika na zaplečniku była maleńkaja sinie-žoŭtaja stužka, a ŭ sumcy lažaŭ šalik lvoŭskaha futbolnaha kłuba «Karpaty». Hetych simvałaŭ akazałasia dastatkova, kab bajeviki z bataljona «Kierč» źniali jaho ź ciahnika.

«Pazvaniu paźniej, lublu vas. Ściopčyk» — takoje apošniaje paviedamleńnie atrymali baćki ad Ściapana. 

Paśla taho jak syn źnik, baćki kinulisia na jaho pošuki ŭ Danieck. Tam im paviedamili, što Ściapana adpravili na prymusovyja raboty — nibyta kapać akopy ŭ pasiołak Harbačova-Michajłaŭka. Baćki adrazu ž kinulisia tudy, adnak sproby znajści Ściapana nie mieli pośpiechu. Miascovaje načalstva śćviardžała, što Ściapan źbieh padčas minamiotnaha abstrełu.

Baćki Ściapana dajšli da tahačasnaha kiraŭnika tak zvanaj «Danieckaj Narodnaj Respubliki» Alaksandra Zacharčanki, i jon paabiacaŭ razabracca ŭ źniknieńni padletka. I słova strymaŭ. Nieŭzabavie jon paviedamiŭ baćkam, što Ściapana rasstralali, i paabiacaŭ znajści i pakarać vinavatych.

U kancy vieraśnia 2014 hoda cieła Ściapana było znojdziena ŭ Harbačova-Michajłaŭcy. Ekshumacyja, u vyniku jakoj maci apaznała syna, była praviedziena 6 kastryčnika. Pachavali junaka 8 listapada 2014 hoda ŭ Kramatorsku. 11 listapada jamu b spoŭniłasia 17 hadoŭ.

Što vyjavili śledčyja

Złačynstva rasśledavali paralelna i ŭkrainskija śledčyja (horad Tareck), i śledčyja «DNR». Abodva rasśledavańni ŭstanavili troch vykanaŭcaŭ: Vadzima Pahodzina («Kierč»), Juryja Maskalova («Žora») i Maksima Suchamlinava («Buba»).

10 listapada 2017 hoda Tarecki haradski sud Ukrainy zavočna vynies im prysud — pažyćciovaje źniavoleńnie.

Z traich abvinavačanych u «DNR», adnak, zatrymali tolki adnaho — Juryja Maskalova. U pratakole dopytu, jaki praviali śledčyja «DNR», jość jaho pakazańni:

«Suchamlinaŭ M. V. <…>, znachodziačysia na krai akopa, zrabiŭ streł u vobłaść patylicy niepaŭnaletniaha Čubienki S. V., jaki znachodziŭsia na kaleniach u akopie sa źviazanymi za śpinoj rukami. Uličvajučy, što paśla strełu Čubienka S. V. padavaŭ prykmiety žyćcia, Pahodzin V. U. uziaŭ u Suchamlinava pistalet i zrabiŭ jašče nie mienš jak čatyry streły ŭ patyličnuju vobłaść hałavy Čubienki S. V., ad jakich toj pamior na miescy».

Śviedka zabojstva paźniej raskazaŭ ukrainskim žurnalistam: 

«Bili nahami, pakul siadzieŭ, źviazany, pad kamiendaturaj. Zuby vybili. Paviali da bieraha raki. Ruki skrucili za śpinaj skotčam, futbołku — na hałavu. Krasoŭki ź jaho pierad rasstrełam źniali maradziory, [kab nasić samim ci pradać]. «Kierč» streliŭ u patylicu. Usiaho strełaŭ piać».

U vyniku Maskaloŭ adsiedzieŭ niekalki hadoŭ u «DNR», paźniej apynuŭsia na radzimie ŭ Čuvašyi, dzie byŭ aryštavany pa «čyrvonaj kartcy» Interpała — u mižnarodny vyšuk usich traich zabojcaŭ padała Ukraina. Vydačy, adnak, nie adbyłosia, i zabojcu vypuścili na volu.

20 červienia 2017 hoda ŭ Jałcie (pa zapycie Interpała) byŭ zatrymany Vadzim Pahodzin. Ale i jaho ŭ chutkim časie adpuścili.

Napačatku 2023 hodu ŭ ŚMI źjaviłasia infarmacyja, što Vadzima Pahodzina aryštavali na terytoryi «DNR» pavodle abvinavačańnia ŭ «arhanizacyi AZH (arhanizavanaj złačynnaj hrupoŭki — red.)». Adnak jon iznoŭ apynuŭsia na voli. A ŭ kancy 2024 hoda mabilizavaŭsia ŭ rasijskuju armiju. U lipieni 2025 hoda u na svajoj staroncy UKantakcie Pahodzin napisaŭ, što byŭ paranieny, a praź miesiac — što znachodzicca ŭ punkcie časovaj dysłakacyi rasijskich vojskaŭ pablizu akupavanaha Debalcava ŭ Danieckaj vobłaści.

Dalejšy los treciaha abvinavačanaha — Maksima Suchamlinava — dahetul nieviadomy. Jon zdoleŭ źbiehčy z terytoryi «DNR» i «zhubiŭsia» na terytoryi Rasii.

U žniŭni 2021 hoda imia Ściapana Čubienki nadali škole, u jakoj jon vučyŭsia, a ŭ śniežni 2021 hoda pastavili pomnik — ścipleńki taki — u adnym z parkaŭ horada.

Pavialičyć

Pamiaci Ściapana Čubienka ŭ Kramatorsku štohod pravodzili futbolnyja turniry. Raniej pravodzili: ciapier horad pieravažna evakujavany, linija frontu padyšła zusim blizka.

1 kastryčnika hetaha hoda prezident Ukrainy Uładzimir Zialenski padpisaŭ ukaz ab prysvajeńni Ściapanu Čubienku zvańnia Hieroja Ukrainy paśmiarotna.

• 0
• 0
• 0
• 1
• 0
• 12
• 2
• 0