«Bajsoł» majoj evakuacyjaj nie zajmaŭsia». Dva palitviaźni vykazali pretenzii Stryžaku, toj adkazaŭ
Byłych źniavolenych aburyli nieadnaznačnyja dopisy kiraŭnika «Bajsoła» ŭ sacsietkach.
Były palitviazień Uładź Jefimovič zajaviŭ, što kiraŭnik fondu salidarnaści «Bajsoł» Andrej Stryžak napisaŭ u svaich sacsietkach pra jaho, Uładzia, evakuacyju, i z dopisu składvajecca ŭražańnie, što heta mienavita «Bajsoł» jaho evakujavaŭ, u toj čas jak nasamreč fond nie mieŭ anijakaha dačynieńnia da vyjezdu chłopca ź Biełarusi. Padobnuju historyju raspavioŭ jašče adzin biełaruski palitviazień. «Biełsat» pasprabavaŭ razabracca ŭ situacyi i paprasiŭ Andreja Stryžaka jaje prakamientavać.
«Uładź Jefimovič evakujavany»
7 krasavika hetaha hoda na fejsbuk-staroncy Andreja Stryžaka źjaviŭsia post: «Uładź Jefimovič evakujavany. Nastupili na ruku i złamali try palcy, bili elektrašokieram u pach. Małady chłopiec trapiŭ u turmu za ŭdzieł u supołcy, dzie dzialiŭsia videa rasiejskaj vajskovaj techniki i abmiarkoŭvaŭ partyzanskuju vajnu ŭ Biełarusi. Adsiadzieŭ uvieś termin i źviarnuŭsia pa dapamohu ŭ evakuacyi da «Bajsoła». Dapamahčy našaj kamandzie ratavać ludziej tut (dalej idzie spasyłka — NN)».
Padobny post byŭ apublikavany taksama ŭ instahramie. I pad im Uładź pakinuŭ kamientar: «Vy, Andrej, i «Bajsoł» majoj evakuacyjaj nie zajmalisia!» Chłopcu nichto nie adkazaŭ. Videa z Uładziem, na jakim jon taksama zajaŭlaje, što «Bajsoł» nie evakujavaŭ jaho, adnak prypisaŭ sabie heta, źjaviłasia ŭ sacsietkach adnoj biełaruskaj žurnalistki. Svaju historyju były palitviazień apavioŭ taksama «Biełsatu».
Uładź byŭ zatrymany 15 listapada 2022 hoda. Jaho asudzili da troch z pałovaju hadoŭ źniavoleńnia pavodle dvuch artykułaŭ Kryminalnaha Kodeksu Biełarusi: 361-1 — «Stvareńnie ekstremisckaha farmavańnia abo ŭdzieł u im», 361-4 — «Sadziejničańnie ekstremisckaj dziejnaści». Uładzisłaŭ Jefimovič — adzin ź piaci zatrymanych u pačatku listapada 2022 hoda ŭdzielnikaŭ zakrytaha čatu «Sajuz biełaruskaha nacyjanalnaha ščyta», što MUS pryznała «ekstremisckim farmavańniem». Sa słovaŭ samoha chłopca, jon zdymaŭ rasiejskuju vajskovuju techniku ŭ Biełarusi, pieradavaŭ źviestki ŭ «Biełaruski Hajun», a taksama supracoŭničaŭ z ukraincami.
«Niama času čakać vizu, bo nieŭzabavie zatrymajuć»
Maładzion vyjšaŭ na volu 20 studzienia 2025 hoda pavodle pamiłavańnia z uvahi na chvarobu, adnak užo praz dva tydni zrazumieŭ, što nieŭzabavie znoŭ moža być zatrymany, i pastanaviŭ, što treba źjazdžać.
«Da mianie prychodziŭ kryminalny vyšuk. Ja źviazaŭsia z chłopcam, ź jakim my siadzieli ŭ adnym atradzie, a na toj momant užo byŭ u Litvie. Ja paprasiŭ dapamohi. Jon mnie daŭ kantakty arhanizacyi «Dapamoha». Ja im napisaŭ, mianie skiravali ŭ «Viasnu» za vizavym padtrymańniem, a adtul mnie dasłali ankietu «Bajsoła». Słužba padtrymańnia «Bajsoła» adhavorvała mianie jechać u Litvu, prapanoŭvała Polšču. Ja kazaŭ, što ŭ mianie niama času čakać vizu, bo mianie nieŭzabavie zatrymajuć. Adnak jany skazali, što ŭsio roŭna zrobiać mnie vizu».
Čakać, adnak, było niebiaśpiečna. Tady Uładź iznoŭ źviarnuŭsia ŭ «Dapamohu». Kali były palitviazień apynuŭsia na litoŭskim baku miažy, jon paprasiŭ prytułku. «Dapamoha» damoviłasia ź mihracyjnaj słužbaju, što chłopiec budzie žyć u ich, i zabrała ŭ svoj «Zamak» (dom, u jakim niekatory čas mohuć žyć biełarusy paśla evakuacyi).
«A na Dzień Voli, praz dva tydni, mnie piša čałaviek z «Bajsoła» i pytajecca, što ŭ mianie ź vizaj? Ja adkazaŭ, što ja ŭžo daŭno ŭ Litvie. Na hetym maja kamunikacyja z «Bajsołam» skončyłasia. Jany ničym mnie nie dapamahli. «Bajsoł» majoj evakuacyjaj nie zajmaŭsia. Kali b ja čakaŭ vizu ad ich, ja ciapier užo znoŭ siadzieŭ by», — apaviadaje Uładź.
«Nielha kazać pra daty i maršrut evakuacyi»
Pra evakuacyju Uładzia raskazała zasnavalnica vilenskaj arhanizacyi «Dapamoha» Natalla Kalehava:
«Uładź źviarnuŭsia da nas pa evakuacyju. Ja napisała ŭ «Viasnu», adkul Uładziu adpravili ankietu «Bajsoła» dla afarmleńnia vizy. Adnak praz paru dzion chłopiec paviedamiŭ, što ŭžo nie moža čakać i zastavacca ŭ Biełarusi, tady my arhanizavali jahony vyjezd».
Pra evakuacyju Uładzia, jak i inšych palitviaźniaŭ, «Dapamoha» nie paviedamlała publična z metaŭ biaśpieki. «My nie paviedamlajem pra evakuacyi dziela biaśpieki. Ni ŭ jakim razie nielha kazać pra daty, maršrut, bo tady možna vyličyć, jak ruchaŭsia čałaviek, chto dapamahaŭ», — kaža Natalla.
«Skazali, što ja mušu viarnucca ŭ Biełaruś, i tady majoj spravaj zojmucca»
Jašče adzin biełaruski palitviazień, jaki pažadaŭ zachavać ananimnaść, byŭ vymušany niekatory čas chavacca ŭ Rasii. Adtul jon chacieŭ pierabracca ŭ Jeŭropu, adnak uźnikli peŭnyja składanaści i kanały, na jakija była nadzieja, zakrylisia. Akramia taho, u biełarusa skončyŭsia pašpart.
«Ja tady paprasiŭ svaich kaleh za miažoju dapamahčy mnie. Jany skantaktavali mianie ź niejkimi ludźmi, heta byŭ ananimny telehram-kanał. Tam mnie skazali, što ja mušu viarnucca ŭ Biełaruś, tady majoj spravaj zojmucca», — kaža były palitviazień.
Mužčyna z žacham dumaŭ pra Biełaruś, adnak viarnuŭsia, i znoŭ źviazaŭsia z telehram-kanałam, jaki i raiŭ jamu heta zrabić.
«Ja napisaŭ, što ŭ Biełarusi i čakaju kamandy. Adnak u ich tam uźnikła niejkaja paŭza praź mižnarodny paradak dnia, jaki skłaŭsia na toj momant. Praz toje što ŭ mianie skončyŭsia pašpart, lehalna vybracca z krainy ja nie moh. Ja znoŭ pačaŭ pisać svaim kaleham, što mnie terminova patrebnaja dapamoha, bo ja ŭžo dva tydni ŭ Biełarusi, i mianie raniej ci paźniej vyznačać. Tady mianie źviazali z fondam «Dapamoha», jaki i arhanizavaŭ maju evakuacyju», — apaviadaje były palitviazień.
Paśla taho jak apynuŭsia ŭ Litvie, mužčyna nie źbiraŭsia źjaŭlacca ŭ publičnaj prastory — kaža, što ŭ metach biaśpieki važna zachavać u tajamnicy i maršrut, i daty evakuacyi, a akramia taho, u jaho ŭ Biełarusi zastavałasia siamja.
«I raptam praź niekalki dzion ja ŭbačyŭ infarmacyju pra siabie, što ja ŭžo ŭ Litvie, na staroncy kiraŭnika «Bajsoł» Andreja Stryžaka. Pry tym što ja nie prasiŭ jaho pra heta i ŭvohule nijak nie chacieŭ razhałošvać svoj kiejs, navat anijakich zboraŭ nie abviaščaŭ. Mnie było zrazumieła, čamu «Bajsoł» nie zdoleŭ mnie dapamahčy — tak skłalisia abstaviny, adnak navošta jany apubličyli maju evakuacyju, ja nie zrazumieŭ».
Andrej Stryžak: «Vypadak ź Jefimovičam — vyniatak»
U dopisie ŭ sacsietkach pra ŭzhadanaha vyšej palitviaźnia Andrej Stryžak nie śćviardžaŭ, što jaho evakujavaŭ «Bajsoł». Nie było, adnak, i supraćlehłaj infarmacyi. Miarkujučy z kamientaroŭ, padpisčyki ŭspryniali navinu tak, niby evakujavaŭ usio ž «Bajsoł» — dziakavali fondu i pisali, jakija jaho rabotniki małajcy i krutyja. U adkaz na kamientary ad aŭtara dopisu byli tolki ŭpadabańni.
«Biełsat» paprasiŭ Andreja Stryžaka prakamientavać hetyja abiedźvie historyi. Datyčna biełarusa, jaki paprasiŭ nie nazyvać jahonaha imia, Andrej adkazaŭ, što zrabiŭ dopis, «kali ŭžo była publičnaja infarmacyja pra jahonaje znachodžańnie ŭ Litvie».
«Biełsat» zapytaŭsia: moža, «Bajsoł» paviedamlaje ŭ svaich sacsietkach pra ŭsich evakujavanych biełarusaŭ, niezaležna ad taho, chto dapamahaŭ u vyjeździe?
«Nie, my dajom infarmacyju tolki pra tych, z kim my pracujem. Zvyčajna ŭsie našyja treki — heta našaja praca ad pačatku da kanca. Vypadak ź Jefimovičam — vyniatak, kali čałaviek źviarnuŭsia da niekalkich strukturaŭ pa dapamohu adnačasova.
Nakont taho, što «Bajsoł» anijakaj dapamohi jamu nie nadaŭ, to jon jak były palitźniavoleny, maje prava na razavuju vypłatu ŭ pamiery 1000 jeŭra i na piersanalny zbor. Kali jon źvierniecca da nas u miežach hetych opcyj, to atrymaje hetuju dapamohu», — adkazaŭ Andrej Stryžak.
Fond salidarnaści «Bajsoł» byŭ zasnavany ŭ 2020 hodzie z metaju dapamohi biełarusam, paciarpiełym ad pieraśledu dziejnych uładaŭ. Fond źbiraje hrošy dla represavanych jak za miažoju, tak i ŭ Biełarusi. Pavodle jaho kiraŭnika Andreja Stryžaka, za čas pracy byli paśpiachova zakrytyja bolš za tysiaču zboraŭ na 4,2 miljona jeŭraŭ. Akramia taho, fond śćviardžaje, što za hety čas ažyćciaviŭ dziasiatki paśpiachovych evakuacyjaŭ ź Biełarusi navat u vielmi składanych situacyjach.
Ciapier čytajuć
Suprać 78-hadovaj Niny Bahinskaj zaviali kryminalnuju spravu3
Kamientary