Vučniaŭ stała amal u dva razy bolej. Jak źmianiłasia Vilenskaja himnazija Skaryny paśla 2020-ha
Paśla 2020-ha hoda ŭ himnazii Franciška Skaryny ŭ Vilni kolkaść vučniaŭ pavialičyłasia ŭdvaja. Dziaciej u adzinuju biełaruskamoŭnuju škołu ŭ Litvie addajuć nie tolki biełarusy, jakija pierajechali siudy paśla pratestaŭ, ale i zamiežniki, jakija nie źviazany z našaj krainaj. Nastaŭnica biełaruskaj movy Skarynaŭskaj himnazii Alena Baziuk pa prośbie «Biełsata» raspaviadaje ab pryčynach papularnaści ŭstanovy i daje parady biełaruskim emihrantam, jakija šukajuć miesca navučańnia dla svaich dziaciej.
— Jak vyhladaje siońnia navuka ŭ himnazii Franciška Skaryny?
— My dziaržaŭnaja škoła Litoŭskaj Respubliki ź biełaruskaj movaj navučańnia. Vykładańnie ź pieršaha pa dvanaccaty kłasy viadziecca pa-biełarusku. Małodšyja kłasy vučacca vyklučna na biełaruskaj movie, pačynajučy ź piataha kłasa dziejničaje dvuchmoŭje, kab vučni dobra zdali ispyty, atrymali atestaty i pajšli ŭ žyćcio. Pa-litoŭsku vykładajecca etyka, malavańnie, asnovy hramadzianskaha vychavańnia, fizika i fizkultura.
Ruskaja i anhlijskaja vyvučajucca jak zamiežnyja. Z hetaha hoda źjaviŭsia nastaŭnik francuzskaj movy.
— U vašaj škole navučajecca mnostva zamiežnikaŭ. Što pryvodzić u biełaruskuju himnaziju ludziej, nie źviazanych ź Biełaruśsiu?
— U nas navučajucca dzieci roznych nacyjanalnaściaŭ. Ich pryciahvaje rejtynh: niekalki hadoŭ tamu my zaniali pieršaje miesca ŭ Litvie pavodle indeksa navučańnia.
Niejak vučyłasia dvoje chłopčykaŭ, mama jakich była polkaj, a tata ciemnaskury. Im vielmi padabałasia, jany vučyli biełaruskija pieśni, vieršy. Było cikava słuchać, jak hetyja chłopčyki-mułaty dekłamujuć radki «Čub ilniany, śvietła-rusy, mama z tatam — biełarusy…»
Siońnia ŭ nas navučajecca dvoje čačencaŭ, vielmi šmat dziaciej ź biełaruska-litoŭskich siemjaŭ, jakija chočuć, kab dzieci viedali svaje tradycyi.
Biełarusy, jakija pryjechali paśla 2020-ha, chočuć, kab dzieci nie zabyvalisia movu — «kab nia ŭmiorli».
— Jak na škołu paŭpłyvaŭ 2020-y hod?
— Vučniaŭ stała amal u dva razy bolej. U pačatku hetaha navučalnaha hoda ŭ nas byŭ 381 vučań, ciapier stała krychu bolš. Niahledziačy na toje, što my dabudavali novy budynak ź vialikaj spartyŭnaj załaj z mnostvam pryhožych, dobra abstalavanych kłasnych pakojaŭ, jany ŭsie całkam zapoŭnienyja. Da 2020-ha hoda ŭ maim kłasie było 15 vučniaŭ, ciapier — 41, heta ŭžo dva kłasy.
— U minułyja hady škołu padtrymlivali biełaruskija ŭłady. Hetak adnu ścianu ŭ vašaj škole farbavali na hrošy ź biudžetu Jeŭrasajuza, druhuju — ź biudžetu mienskaj meryi. Ci paśla 2020-ha Miensk praciahvaje vam dapamahać?
— Nie, biezumoŭna. Sami viedajecie situacyju.
— Što vy možacie paraić baćkam, jakija pierajazdžajuć za miažu i stajać pierad vybaram: addać dzicia ŭ miascovuju škołu dla chutčejšaj sacyjalizacyi abo ŭ škołu, dzie možna vučycca pa-biełarusku?
Zachoŭvajučy svaju movu, možna vyvučyć inšyja, tamu ja liču, što pieršaje navučańnie pavinna być na rodnaj movie. Inakš i žyć niemahčyma.
Čytajcie taksama:
Pozna ŭviečary Łukašenka parazmaŭlaŭ jašče i z Džonam Koŭłam. Imavierna, havorka išła pra ŭmovy i terminy vyzvaleńnia palitviaźniaŭ2
Kamientary
A ni słova pra jakaść viedy, dyj niama jakaści ŭ dziaržaŭnych ŭstanovach