Błoh "Novaja Biełaruś"1414

Ryhor Astapienia: Čamu ŭ baraćbie z karupcyjanierami tak mała sensu

Alaksandr Łukašenka «ŭ 25-y raz» prajšoŭsia pa temie karupcyi. Kali koratka, pakarańni stanuć bolš žorstkimi, a karupcyjanieraŭ bolš nie buduć rassyłać pa kałhasach. Heta absalutna pravilna, ale nasamreč nie vyrašaje hałoŭnuju prablemu biełaruskaj karupcyi. Piša staršynia Centra novych idej Ryhor Astapienia.

Biełaruskaja ŭłada nastolki doŭha zmahajecca z karupcyjaj, što mnohija pierastali ŭžo ŭ hetuju baraćbu vieryć, choć apošnija paru hadoŭ usio davoli surjozna. Kolkaść kryminalnych spraŭ bje rekordy, a na źmienu epičnaj «spravy mytnikaŭ» chutka vyjdzie novy siezon pra «miedykaŭ».

Apytańni Daśledčaha centra IPM pakazvajuć: biełaruskija biznesoŭcy kažuć, što situacyja z karupcyjaj stanovicca kryšačku, ale ŭsio ž lepš. Biełaruś — adzinaja kraina siarod susiedziaŭ, jakaja vyrazna stanovicca mienš karupcyjnaj, pavodle Indeksa ŭspryniaćcia karupcyi Transparency International.

Biez sumnievaŭ, ułada vartaja ŭchvały za svoj antykarupcyjny zapał. Ale varta zadać pytańnie: a ŭ čym pryčyna biełaruskaj karupcyi — u tym, što ŭłada raniej nie była žorstkaj? Ci pryčyna ŭ tym, što ŭ Biełarusi stvorana vydatnaja sistema, kab čynoŭniki i dyrektary dziaržpradpryjemstvaŭ mahli zajmacca karupcyjaj?

Chutčej druhoje, čym pieršaje. Ledź nie ŭsia biełaruskaja sistema pabudavana na nieprazrystaści i niepadspravazdačnaści — heta bałota, i dzivicca, što ŭ im zavialisia niesumlennyja ludzi, davoli naiŭna.

Niadaŭna Alaksandr Łukašenka raskazaŭ, što ŭ adnaho ź jaho pamočnikaŭ u dekłaracyi znajšlisia «pad dziasiatak aŭtamabilaŭ, pad dziasiatak kvateraŭ» i tamu ŭźnikła pytańnie, ci nie karupcyjanier jon. Nasamreč, kali b ŚMI mieli dostup da dekłaracyj čynoŭnikaŭ (jak u mnohich cyvilizavanych krainach), to fakty karupcyi mahli b uspłyć kudy raniej.

U Biełarusi asnoŭnaj praceduraj dziaržaŭnych zakupak zastajecca «zakupka z adnoj krynicy». Heta značyć, što, pa vialikim rachunku, sumy, jakija płaciać dziaržaŭnyja pradpryjemstvy abo ŭstanovy, mohuć bracca ledź nie z hałavy. Inšyja pracedury ž taksama lohka pieratvaryć u fiktyŭnyja, padrychtavaŭšy apisańnie zakupki takim čynam, kab pieramoh užo zahadzia vyznačany kontrahient.

Dziakujučy hetamu dyrektar ledź žyvoha dziaržpradpryjemstva moža atrymlivać sotni tysiač jeŭra praz davoli banalnyja schiemy. Mała chto ŭ Biełarusi ździvicca, što ŭ pryncypie, kab pryvatniku damovicca pra štości z bujnym dziaržpradpryjemstvam, to treba hetuju damovu «padmazać» (ci prapanavać «supolna zarabić») — i za heta možna, viadoma, «prysieści».

Naša nieluboŭ da prazrystaści nastolki vialikaja, što Biełaruś — adzinaja dziaržava z 49, jakaja ŭvachodziać u antykarupcyjnuju hrupu Rady Jeŭropy, ale nie publikuje ŭ adkrytym dostupie svaju spravazdaču pa baraćbie z karupcyjaj.

Prykładaŭ, kali sama sistema spryjaje karupcyi, možna pryvodzić jašče šmat: dadajcie siudy rehulacyi, pravierki, niezaležnaść sudoŭ i hetak dalej. Tamu ničoha dziŭnaha, što, pavodle Hłabalnaha baromietra karupcyi, tolki 10% biełarusaŭ ličać, što «zvyčajnyja ludzi mohuć paŭpłyvać na ŭzrovień karupcyi». Heta samy nizki pakazčyk u śviecie.

Kali pahladzieć na ŭsie hetyja prablemy jašče raz, to bačna, što jany da karupcyi majuć nie takoje i vialikaje dačynieńnie. Nasamreč jany źviazanyja ź jakaściu dziaržaŭnaha kiravańnia. Zirnuŭšy na krainy, jakija znachodziacca ŭviersie Indeksa ŭspryniaćcia karupcyi, možna ŭbačyć, što ŭsie jany ledź ź idealnym dziaržkiravańniem. Tam jość Sinhapur i Hankonh, da demakratyčnaści jakich mohuć uźniknuć pytańni, ale da jakaści biurakratyi tam nie padkapacca.

Ułada moža jašče davoli doŭha hulacca ŭ žorstkuju baraćbu z karupcyjanierami, ale nasamreč u hetym mała sensu. Kudy bolš važna čyścić bałota dziaržaŭnaha kiravańnia, robiačy jaho prazrystym i padspravazdačnym. 

Kamientary14

Tehieran haryć. Izrailskija źniščalniki praciahvajuć udary, pakul SPA Irana biaśsilnaja16

Tehieran haryć. Izrailskija źniščalniki praciahvajuć udary, pakul SPA Irana biaśsilnaja

Usie naviny →
Usie naviny

Tramp vymušana spyniaje rejdy suprać imihrantaŭ u sielskaj haspadarcy i hatelnym biznesie3

Navukoŭcy znajšli prosty sposab paspryjać rostu raślin — muzyka, ale nie kožnaja20

Ryanair budzie štrafavać pasažyraŭ, jakija parušajuć paradak1

U Homieli 7 hadoŭ tamu pabudavali prybiralniu ledź nie za miljon dalaraŭ. Jak u joj ciapier?4

U Dubai zahareŭsia 67-paviarchovy chmaračos3

Što moža čakać tych, kaho buduć sudzić pa spravie «Biełaruskaha Hajuna»?

Łukašenka parekamiendavaŭ biełarusam nie nalahać na bulbu13

Izrailcianam prychodziać špijonskija paviedamleńni ad karespandentki ANT10

Usploski zakazaŭ picy kala Pientahona mahli śviedčyć pra budučuju ataku na Iran9

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Tehieran haryć. Izrailskija źniščalniki praciahvajuć udary, pakul SPA Irana biaśsilnaja16

Tehieran haryć. Izrailskija źniščalniki praciahvajuć udary, pakul SPA Irana biaśsilnaja

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić