«Карты не выратуюць». Беларусцы пад міжнароднай абаронай удалося пазбегнуць экстрадыцыі з Арменіі і вярнуцца ў Польшчу

Палітычна актыўнымі ў Беларусі былі бацькі Ілоны, тады яна была яшчэ непаўналетняй. Пра тое, што прэтэнзіі ёсць да яе самой, дзяўчына не ведала. Тым не менш, перад паездкай у Арменію яна пракансультавалася з чатырма людзьмі, якія пазіцыянавалі сябе як юрысты, і тыя запэўнілі, што такое падарожжа будзе для яе бяспечным.

У Арменіі дзяўчына планавала сустрэцца з людзьмі, «якіх там ведае». На ўездзе ў краіну беларускую затрымалі. У дачыненні да яе пачалі экстрадыцыйны працэс. Суд павінен быў вырашыць, ці перадаваць яе Беларусі.

Ганна Маціеўская падкрэслівае, што працэс усё яшчэ вядзецца. Але міжнароднай групе юрыстаў удалося дамагчыся зняцця абмежаванняў на выезд з Арменіі. Таму дзяўчына здолела пакінуць гэтую краіну і вярнуцца ў Польшчу.

У Арменіі Ілоне дапамагала Хельсінская грамадзянская асамблея, а каардынавалі працэс расійскія актывісты з арганізацыі «Каўчэг», якія дапамагалі бясплатна. Маціеўская таксама аказвала падтрымку сям'і задарма.

Дамагчыся ўдалага для Ілоны выніку ўдалося за месяц і адзін дзень. Ганна Маціеўская мяркуе, што для такіх спраў гэта нядоўга. Яна чакала, што справа можа заняць не менш за тры месяцы.

Уважліва выбіраць краіны, не публікаваць паведамленні

Многія беларусы, якія з меркаванняў бяспекі не могуць вярнуцца дадому, сустракаюцца са сваякамі і сябрамі з Беларусі ў бязвізавых (ці ўмоўна бязвізавых) краінах. Самыя папулярныя напрамкі — Арменія, Грузія, Турцыя, Егіпет.

Маціеўская мяркуе, што такія краіны нельга ўспрымаць як цалкам бяспечныя.

«Я яшчэ раз хачу падкрэсліць, што беларусам, схільным да рызыкі палітычных рэпрэсій, варта ўважліва планаваць свае паездкі. Ніякія спісы / карты вас не выратуюць — дзяўчына, дарэчы, прызналася, што паспадзявалася таксама на «жоўты» колер Арменіі на старонцы pashpart.org (пагадзіцеся, жоўты ж — не чырвоны). Я як і год таму, так і цяпер прытрымліваюся пазіцыі, што не існуе ўніверсальных спісаў/картаў», — напісала яна.

Юрыстка адзначае, што нават калі беларуса не затрымліваюць на ўездзе, гэта не азначае, што ў яго не ўзнікне праблем пры выездзе з краіны. У сувязі з гэтым яна рэкамендуе, калі ўжо чалавек прыняў рашэнне зрабіць паездку і бяспечна заехаць, не публікаваць паведамленні, фота ці відэа, якія сведчаць пра тое, што ён там знаходзіцца. Бо калі сілавікі ў Беларусі адсочваюць такога чалавека, то могуць аператыўна накіраваць запыт у краіну яго знаходжання або абвясціць у вышук.

Замест сустрэчы са сваякамі ў трэціх краінах яна рэкамендуе беларусам пад міжнароднай абаронай Польшчы выкарыстоўваць інструмент гасцявой польскай візы для членаў сем'яў. Нягледзячы на шэраг няўдалых кейсаў, такія візы цяпер выдаюцца.

• 5
• 0
• 0
• 0
• 1
• 0
• 1
• 0