Даследаванне: кавідны стрэс прыводзіць да заўчаснага старэння мозгу

Навукоўцы даўно адзначалі, што стрэс, звязаны з пандэміяй COVID-19, прывёў да пагаршэння агульнага псіхічнага здароўя. Новыя даследаванні паказваюць, што стрэс істотна змяніў мазгі некаторых людзей і фізічна.

Гэтае адкрыццё дапаўняе шэраг даследаванняў прычын паскоранага старэння мозгу, на якое ўплываюць як біялагічныя фактары, так і асаблівасці навакольнага асяроддзя.

Стан мозгу змяняецца з гадамі, пры гэтым не ва ўсіх мозг старэе з аднолькавай хуткасцю. Стрэсавыя падзеі могуць выклікаць неадпаведнасць паміж біялагічным узростам мозгу чалавека (паказчык, заснаваны на біялагічных маркерах, які адносіцца да таго, на колькі гадоў выглядаюць клеткі вашага цела) і яго храналагічным узростам (рэальнай колькасцю пражытых гадоў).

Даследчыкі вывучалі маладзёнаў, якія жывуць у раёне заліва Сан-Францыска і ўплыў на іх лакдаўну 2020 года, распавядае Inverse. У цэлым у падлеткаў выявіліся асаблівасці мозгу, больш характэрныя для пажылых людзей і тых, хто перажыў сур'ёзныя нягоды ў дзяцінстве. У параўнанні з маладымі людзьмі, ацэненымі да пандэміі, удзельнікі даследавання мелі меншую таўшчыню кары галаўнога мозгу, большы аб'ём гіпакампа і міндаліны. Іх псіхічнае здароўе таксама было горшым, але незразумела, ці звязаны іх настрой са зменамі ў структуры мозгу.

Хаця некалькі даследаванняў, у тым ліку і гэтае, прасачылі ўзаемасувязь паміж стрэсам у раннім жыцці і паскораным старэннем мозгу — дагэтуль незразумела, што абумоўлівае гэтую сувязь. Ян Готліб, прафесар Стэнфардскага ўніверсітэта і першы аўтар новага даследавання, сцвярджае, што картызол, які вылучаецца ў адказ на стрэс, можа адыгрываць сваю ролю ў гэтым працэсе. Таксама застаецца адкрытым пытанне, ці з'яўляюцца гэтыя змены пастаяннымі. 

Але можна прыняць меры, каб захаваць здароўе мозгу, нягледзячы на ​​стрэс. «Мы не ведаем, ці можна адмяніць наступствы, — кажа Готліб. — Але я чакаю, што метады зніжэння стрэсу — медытацыя, рэлаксацыя і г.д., могуць запаволіць хуткасць старэння мозгу».

Як стрэс фізічна змяняе мозг

Да пачатку пандэміі Готліб і яго калегі далёка прасунуліся ў даследаванні ўплыву стрэсу ў раннім жыцці на развіццё мозгу і дэпрэсіі ў падлеткаў. Першапачаткова пандэмія перапыніла іх працу, але ў канчатковым выніку адкрылася магчымасць: навукоўцы змаглі параўнаць сканаванне мозгу да пандэміі са сканаваннем, зробленым у канцы 2020 года.

Каманда звяртала ўвагу на такія фактары, як узрост, пол, уздзеянне стрэсу і сацыяльна-эканамічны статус, і параўноўвала групы паддоследных да і пасля пачатку пандэміі. Урэшце навукоўцы выявілі, што мозг маладых людзей пры канцы першага года пандэміі выглядаў у сярэднім старэйшым, чым мозг маладых людзей, сканаваны да яе пачатку.

Такім чынам, пандэмія негатыўна паўплывала на псіхічнае здароўе паддоследнай групы і паскорыла старэнне мозгу. Навукоўцы не могуць сказаць, ці дагоніць храналагічны ўзрост удзельнікаў узрост іх мозгу. Іншыя даследаванні паказваюць, што людзі з «больш старым на выгляд» мозгам горш спраўляюцца з тэстамі па вымярэнні ўвагі, памяці і іншых функцый.

Даследчыкі кажуць, што існуюць карысныя практыкаванні для ўмацавання кагнітыўнага здароўя. 

• Падтрымлівайце ціск у норме;
• Ежце здаровую ежу і не пераядайце;
• Давайце сабе фізічную нагрузку;
• Не замыкайцеся ў сабе, камунікуйце з людзьмі;
• Здымайце стрэс здаровымі спосабамі (добрыя справы, медытацыя, спорт, прыемныя звычкі, прырода, падарожжы і ўсё такое).

Готліб і яго калегі плануюць і далей сачыць за ўдзельнікамі, калі ім споўніцца 20 гадоў, каб убачыць, ці захаваюцца псіхалагічныя праблемы і як будзе змяняцца мозг пасля пандэміі.

• 8
• 0
• 0
• 2
• 1
• 5
• 0
• 0