Kultura6767

Dumki pra aŭtanomiju Paleśsia-2: čamu palešuki nie zrabilisia nacyjaj?

Nacyjanalnaja śviadomaść luboha naroda źjaŭlałasia tolki z pašyreńniem piśmiennaści, drukavanaha słova, standartyzacyi movy.

(praciah. Pačatak: Dumki pra aŭtanomiju Paleśsia: dzie miaža
pamiž biełarusami i ŭkraincami?
)

Ukrainskija nacyjanalisty zajaŭlajuć pra niby ŭkrainskaść
hetaha rehijona, ale z hetaje ŭkrainskaści realna možna kazać
chiba što pra najaŭnaść movy, jakaja sapraŭdy moža ličycca
dyjalektam ukrainskaje, a nie biełaruskaje.

Miž tym, jak 

niamieckamoŭnaść aŭstryjcaŭ ci švajcarcaŭ
nie aznačaje, što jany naležać da niamieckaj
nacyi,

tak i palešuki (ci paleščuki) nikoli nie mieli i tak nikoli i nie 
zajmieli ukrainskaj nacyjanalnaj śviadomaści — pačućcia
atajesamleńnia siabie z Kijevam ci Danbasam, chacia sto hadoŭ tamu
i mieli dla hetaha kulturna-moŭnyja pieradumovy.

Nacyjanalnaja śviadomaść luboha naroda źjaŭlałasia tolki z pašyreńniem piśmiennaści, drukavanaha słova, standartyzacyi movy-to bok stvareńnia ahulnaj infarmacyjnaj prastory, bazaj dla jakoj zvyčajna byvała moŭnaja jednaść i jakomu mahło spryjać znachodžańnie ŭ składzie adnoj dziaržavy, jakuju možna było pierarabić u «nacyjanalnuju».

Kulturna-moŭnaja jednaść tolki stvarała pieradumovy, ale nikoli nie aznačała aŭtamatyčnaj samaidentyfikacyi siabie z svaimi suplamieńnikami:

u siaredzinie 19 stahodździa biełaruskamoŭnyja sialanie Homielščyny i Vilenščyny ničoha nie viedali pra adno adnaho, i ŭ lubym vypadku nie ŭjaŭlali, što miž imi jość niešta ahulnaje i što navat ichnyja dyjalekty kłasifikujucca jak častki adnoj movy.

Tak i paleščuki, što žyli drobnymi i izalavanymi vioskami pasiarod nieprachodnych bałotaŭ, byli izalavanyja nie toje što ad Kijeva ci Lvova — ale navat ad paviatovaha centru ci ad susiedniaha pasielišča.

Ukrainskija aśvietniki nie paśpieli apracavać hety rehijon i naviazać ukrainskuju nacyjanalnuju śviadomaść miascovamu ŭkrainskamoŭnamu nasielnictvu. Nacyjanalnaja identyčnaść u nasielnictva Bieraściejščyny źjaviłasia ŭ pavajenny čas u składzie BSSR — i heta była biełaruskaja identyčnaść.

Cikava nazirać, jak, havoračy na dyjalekcie ŭkrainskaj movy, nichto z maich biarozaŭskich svajakoŭ navat blizka nie atajesamlaje siabie z Ukrainaj i ŭkraincami.

(zakančeńnie: Dumki pra aŭtanomiju Paleśsia — 3: palešukam treba samaarhanizoŭvacca)

Kamientary67

Ciapier čytajuć

«Mis Biełaruś» usio bolš nahadvaje konkurs pryhažości ŭ haremie20

«Mis Biełaruś» usio bolš nahadvaje konkurs pryhažości ŭ haremie

Usie naviny →
Usie naviny

Zatrymany žurnalist Kirył Paźniak8

Ci sapraŭdy cykličny son dapamahaje vyspacca?3

Dva pryčały i naftavy tankier paškodžany ŭ naftanaliŭnym porcie Prymorsk pad Pieciarburham paśla ataki BPŁA3

Rasijanie praz hazavuju trubu zachodziać u Kupiansk, jak koliś u Sudžu2

«Usio — chłuśnia i manipulacyi». Śpiecyjalisty rezka adkazali na isteryju vakoł rekanstrukcyi Čyrvonaha kaścioła3

Ukraina navučyłasia lepš supraćstajać rasijskim «Kinžałam»

Mark Rute abviaściŭ pra zapusk śpiecyjalnaj prahramy NATA dla abarony ŭschodniaha fłanhu aljansu3

Trahiedyja pad Biarozaj: jak 30 hadoŭ tamu źbili pavietrany šar z amierykancami1

Finalistak konkursu «Mis Biełaruś — 2025» vyvieli na scenu ŭ kaściumach z cytatami Łukašenki39

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

«Mis Biełaruś» usio bolš nahadvaje konkurs pryhažości ŭ haremie20

«Mis Biełaruś» usio bolš nahadvaje konkurs pryhažości ŭ haremie

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić