«Čužy: Ziamla» — krytyki raschvalvajuć novy sieryjał pa kultavaj kinafranšyzie. A što nasamreč?
46 hadoŭ prajšło z taho času, jak Sihurni Uivier pieramahła inšapłanietnaha monstra ŭ kultavym filmie «Čužy» ad Rydli Skota. I voś ciapier vyjšaŭ sieryjał «Čužy: Ziamla» (Alien: Earth), jaki nie adstaje pa jakaści ad taho šedeŭra.
Kali ŭ 1979-m Rydli Skot vypuściŭ pieršaha «Čužoha», toj film ździejśniŭ sapraŭdnuju revalucyju. Nam pakazali historyju z 22-ha stahodździa pra kaśmičny karabiel Nostromo i jaho ekipaž, jaki sutyknuŭsia na nienasielenaj płaniecie z monstram. U centry baraćby ź im apynułasia astranaŭtka Elen Rypli — topavaja rola halivudskaj lehiendy Sihurni Uivier.
«Čužy» i sam staŭ lehiendaj. Stužka nahadała: možna zdymać pra kosmas nie tolki pazityŭnyja historyi nakštałt «Zornaha šlachu», ale i jakasnyja chorary. A Elen Rypli pieratvaryłasia ŭ fieminisckuju ikonu i pakazała prykład hieraini, mocnaj i ducham, i ciełam. Jaje rysy adhadvajucca, naprykład, u asobie Sary Konar («Terminatar») i Trynici («Matryca»).
Ale ž na adnoj stužcy historyja «Čužoha» nie skončyłasia. U jaje praciah vyjšli try filmy, u tym liku z bujnymi režysiorami nakštałt Džejmsa Kemierana i Devida Finčara, sam Skot źniaŭ dva prykvieły da aryhinalnaha «Čužoha». Apošni film u sieryi na siońnia — «Čužy: Romuł», što vyjšaŭ u 2024-m.
I voś ciapier nam prezientavali pieršy sieryjał pra Čužoha. U adroźnieńnie ad minułych stužak, ciapier hihanckaha čornaha inšapłaniecianina nie strymlivajuć ścieny kaśmičnaha karabla ci turmy abo addalenaść ad Ziamli.
Dziejańnie adbyvajecca ŭ 2120-m. Karabiel usiemahutnaj karparacyi Prodigy viartajecca z dalokaha kosmasa paśla doŭhaj daśledčyckaj misii i cierpić krušeńnie na Ziamli. Jon pieravoziŭ niekalki inšapłanietnych vidaŭ, i častka ź ich traplaje na volu, u tym liku i ksienamorf — toj samy Čužy.
Śviedkam padziei robicca Džo Chiermit, miedycynski supracoŭnik karparacyi Prodigy. Jaho siastra Marsi za niekalki hadoŭ da taho stała pieršym hibrydam — rozum chvoraj dziaŭčynki pieranieśli ŭ darosłaje štučna stvoranaje cieła.
Hetaje cieła nie maje emocyj, zatoje maje pamiać Marsi. Dziaŭčynie mocna prakačali hienijalnaść i robiać ź jaje supierčałavieka, ale ž jana nie moža ŭstrymacca ad suviaziej ź minułym. Viendzi — tak zavuć novaha hibryda — pačynaje sačyć za svaim bratam ź minułaha žyćcia, a kali daviedvajecca, što jon apynuŭsia na miescy katastrofy, śpiašajecca jamu dapamahčy. Razam jany paŭstajuć suprać Čužoha.
Pakul što vyjšła tolki dźvie sieryi prajekta z vaśmi, ale ŭžo zrazumieła — sieryjał udaŭsia. Resurs Rotten Tomatoes, jaki ŭ tym liku źbiraje infarmacyju pra recenzii na filmy, adznačaje, što ŭ «Čužoha: Ziamla» ažno 96% uchvaleńnia krytykami — voś heta vynik!
Tyja, chto sočyć za historyjaj Čužoha jašče z taho samaha, kultavaha filma 1979 hoda, adznačać, što sieryjał zachavaŭ šmat ad estetyki pieršapačatkovaj stužki. Chacia dziejańnie i adbyvajecca amal całkam na Ziamli, ale nam znoŭ pakažuć zbolšaha zamknionuju prastoru i zmročnyja pramysłovyja kalidory, dy jašče i dadaduć tudy scenu katastrofy.
Śviet, dzie žyvuć hibrydy, inšy, heta estetyka stylu chaj-tek. Hibrydy — uvohule ŭ niečym nadzieja čałaviectva, na dumku karparacyi Prodigy. Kab raźvivać technałohiju, jana zvozić na toj samy vostraŭ śmiarotna chvorych dziaciej, i Viendzi, ciapier nastaŭnica budučych hibrydaŭ, raskazvaje im — z novym ciełam vy zmožacie chadzić, vy narešcie budziecie zdarovyja.
Ale tych dziaciej čakaje niezajzdrosnaje žyćcio, bo jany abryvajuć usie suviazi z rodnymi i nazaŭždy zastajucca ŭ rukach karparacyi. Tak niekali prahresiŭnaja ideja dać čałavieku bieśśmiarotnaje cieła pieravaročvajecca, bo navošta viečnaje žyćcio, kali ŭvieś hety čas ty budzieš niavolnikam karparacyi?
Takoje staŭleńnie da karparacyj u hetaj franšyzie źjaviłasia jašče ź pieršaj stužkaj. Tady, u kancy 70-ch, ideja «biazdušnych karparacyj» jašče nie była takoj modnaj, jak siońnia. I tym nie mienš kaśmičny karabiel, ź jakoha pačałasia historyja franšyzy, jakraz naležyć vielizarnaj kampanii. Hałoŭnaje dla jaje — vykanać metu, a ludzi — tolki raschodny materyjał.
U hetym bačańni franšyza pra Čužoha akazałasia prarockaj. Pahladzicie — ciapier karparacyi kantralujuć vyznačalnyja prajekty dla budučyni čałaviectva. Heta nie tolki kosmas (kampanii SpaceX i Blue Origin), ale i, naprykład, štučny intelekt (OpenAI). Bujnyja adkryćci i vynachodnictvy ŭ peŭnym sensie pieratvarajucca ŭ instrumienty dla taho, kab zarablać hrošy.
«Čužy: Ziamla» — heta jašče i sposab parazvažać pra toje, što robić nas ludźmi. Viendzi i jaje hibrydy-paplečniki nie majuć taho kamplekta harmonaŭ, jaki dazvalaje nam adčuvać emocyi, ale vyhladajuć bolš čałaviečnymi ŭ paraŭnańni ź niehibrydnymi supracoŭnikami karparacyjami, adkaznymi za ich isnavańnie.
«Čužy: Ziamla» akazaŭsia vidoviščnym prajektam ź jakasnaj kampjutarnaj hrafikaj i dobrym scenaram, dzie jość miesca i hłybini, i saśpiensu. Kali vy hatovyja da žanru chorara, što jašče treba?
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆU zachodnim kino ŭsio čaściej zhadvajuć Biełaruś. Jość cikavaja hipoteza, čamu adbyvajecca tak
«Uensdej» viarnułasia! Ci nie rasčaruje druhi siezon papularnaha sieryjała ad Netflix?
«Fantastyčnaja čaćviorka: Pieršyja kroki» — novy błakbastar z supierhierojami i Piedra Paskalem. Tam zhadvajecca i Minsk
Ciapier čytajuć
«Jon kazaŭ, što zołata z saboj nie zabiareš, lepiej zrabić niešta dla inšych». Dačka biznesmiena Kalina raskazała, jak razam z bratam čakaje jaho z kałonii
Kamientary
Načniom s napriažienija, a točnieje, s jeho połnoho otsutstvija. Vsie vozmožnosti dla saśpiensa byli upuŝieny. My uvidieli prišielca śliškom rano. Ludi načali umirať śliškom rano. Diešiovyje chorror-effiekty pojaviliś śliškom rano. Vsio było sdiełano v śpieškie. Niet ni odnoho piersonaža, s kotorym možno było by sopierieživať, niet nikoho, kto by diejstvitielno pierieživał, kohda oni v opasnosti. Kto vyživiet, a kto umriot, nie imiejet značienija, potomu čto na razrabotku piersonažiej nie było potračieno vriemia.
A zatiem samaja bolšaja prietienzija: estietika. Počti ničieho nie vyhladit stilno. Počti ničieho nie vyhladit kruto. Počti ničieho nie vyhladit estietično. V starych filmach komṕjutiernyje sistiemy, korabl, sam inopłanietianin — u vsieho był priednamieriennyj vizualnyj stil, bud́ to tiechničieskij ili emocionalnyj, sozdajuŝij atmośfieru trievohi. Zdieś žie jedinstviennyje estietičieskije elemienty — eto tie, čto nahło skopirovany s orihinałov. Vsio ostalnoje — horoda, isśledovatielskije cientry — vyhladit nielepo. Vziať, k primieru, stoł transformacii, na kotorom čiełoviek prievratiłsia v sintietičieskoje suŝiestvo: mihajuŝije ohni vyhladieli diešievle, čiem tie, čto ispolzujutsia v mojom miestnom kioskie. Ili samolot, na kotorom oni dobiraliś iz isśledovatielskoho cientra v horod — on nie vyhladieł ni vojennym, ni futurističnym, ni dažie naučnym. On był pochož na staryj samolot, vykrašiennyj v čiornyj ćviet, s obrublennymi kryljami.
A tiepieŕ diałohi. «Fłet» dažie blizko nie raskryvajet ich. Priedpołahajemyj «hłubokij» diałoh mieždu hłavnym hierojem i kiborhom, hdie on hovorit o tom, čto čiełoviečiestvo — žiertvy, był śmiechotvorien. Nikakoj šutki, nikakoho ponimanija — i, čiestno hovoria, eto dažie niepravda. Čiełoviečiestvo bolšie nie žiertva; ono — vysšij chiŝnik. Tak v čiom žie był smysł?
Upuŝiennyje vozmožnosti prodołžajut nakaplivaťsia. Korporacii upominaliś, no biez intrihi, biez ličnostiej, biez brienda, biez otličitielnych čiert. Odni pustyje otsyłki. Muzyka sovieršienno zabyvajetsia.
A jeŝio jesť koje-čto diejstvitielno strannoje: dlinnyje pauzy mieždu smienami ścien. Eto možiet srabotať, jeśli vas tolko čto nakryła vołna napriažienija i vam nužno niemnoho pieriedochnuť. No zdieś? Ničieho napriažionnoho nie proischodit, poetomu pauzy liš podčiorkivajut, kak mało proischodit sobytij.
Vizualno eto prosto katastrofa. Spasatieli dažie šlemy nie nosiat kak połožieno — oni vyhladiat kak školnaja hruppa biezopasnosti, a nie kak krutyje riebiata. Niet ni odnoho vizualno privlekatielnoho ili zapominajuŝiehosia piersonaža.
"Dla toho, čtoby połučiť riealnuju chudožiestviennuju ciennosť sieriałov, nužno ot ocienki mass vyčiesť dva. IMDB 7,7 – značit, riealnych 5,7. To jesť musor."
Cytuja ekśpierta: "Kak i kto eto opriedielił?"