Niezvyčajnyja pryhody. Praz paŭhoda błukańniaŭ vilejskaja čarapacha viarnułasia dadomu
Na hetym tydni ŭ sacyjalnych sietkach Vilejki źjaviłasia abjava ab tym, što na Viljaninym chutary znojdziena čarapacha. Vilejčanka padčas prahułki zaŭvažyła istotu ŭ pancyry žoŭta-zialonaha koleru ŭ travie kala voziera, paškadavała jaje i ŭziała dadomu: «Moža jana adniekul ŭciakła?» Dziaŭčyna dała abjavy pra znachodku i nie hublała nadziei, što hadavanca niechta šukaje. Raspaviadaje kraj.by.
Praz paru hadzinaŭ razdaŭsia telefonny zvanok ad žychara Vilejki, jaki raspavioŭ, što ŭ jaho źnikła čarapacha.
— U kancy minułaha leta na vulicy stajała haračaje nadvorje i dźviery na vulicu byli adčynienyja. Čarapachun (tak nazvaŭ svajho hadavanca haspadar — Zaŭv. aŭt.) skarystaŭsia mahčymaściu «pajści pahulać». Apamiatalisia my nie adrazu, a kali nabirali čarapacham vadu. Papiaredzili susiedziaŭ — raptam ubačać u siabie na terytoryi. Klič u internet nie kidali: katoŭ i sabak nie zaŭsiody znachodziać, a tut čarapacha. Praz dva tydni biespaśpiachovych pošukaŭ stracili nadzieju znajści jaho. Nabližałasia vosień, i my vielmi pieražyvali, jak tam naš siabar, — raspavioŭ surazmoŭca.
Daroha dadomu
— Abjavu žoncy pierasłała znajomaja, jakaja viedała, što naš siabar uciok. Ubačyŭšy fota, my adrazu patelefanavali pa numary. Kali pierakanalisia, što sapraŭdy naš — byli vielmi rady i pajechali jaho zabirać. Čarapachun byŭ słaby, jaho pancyr vyćviŭ i staŭ dalikatnym. Pieražyvali ŭsioj siamjoj, kab vyžyŭ. Ale paśla sutak u vadzie na nastupny dzień jon pajeŭ, a zatym pačaŭ šypieć i aktyŭna poŭzać, — dadaŭ mužčyna.
Darečy, heta była ŭžo nie pieršaja sproba ŭciokaŭ ich hadavanca ŭ pancyry.
Ad miesca, dzie čarapacha zhubiłasia, da Viljaninaha chutara kala dvuch kiłamietraŭ — dobry špacyr atrymaŭsia, a hałoŭnaje, doŭhi i navat ź zimoŭkaj.
Čarapachun — heta krasnavuchaja čarapacha. U apošnija lot dziesiać u suviazi z paciapleńniem klimatu jany stali paśpiachova zimavać u našych vadajomach. Z-za hetaha ich uklučyli ŭ Čornuju knihu invaziŭnych vidaŭ žyvioł Biełarusi. Invaziŭny vid — vid, jaki znachodzicca za miežami svajho naturalnaha areała, raspaŭsiudžvańnie i kolkaść jakoha stvarajuć pahrozu zachavańniu miascovaj bijałahičnaj raznastajnaści.
Kaleha pamierłaha vykładčyka Ščukina: Jaho kinuła žonka ź dziećmi, pačałasia depresija. U vyniku zvolnili za prahuły9
Kamientary