U vioscy pad Bierazinom znajšoŭsia kubak z karanacyi apošniaha rasijskaha impieratara
Historyju pra cikavuju znachodku raskazaŭ vydańniu «Anłajnier» žychar Minska Ściapan. Jahonaja babula kaliści zachoŭvała ziernie ŭ starym, pakrytym niezvyčajnymi malunkami kubku, nie nadajučy jamu asablivaha značeńnia. Ale, jak paźniej vyśvietliŭ Ściapan, kubak hety — z historyjaj, i jamu ŭžo kala 130 hadoŭ.
Pa słovach Ściapana, dzied jahonaj babuli słužyŭ u Ruskaj impieratarskaj armii i ŭ 1896 hodzie razam z kalehami sačyŭ za paradkam na hulańniach na Chadynskim poli ŭ Maskvie z nahody karanacyi Mikałaja II.
Samoha cara karanavali ŭ Kramli, a masavyja hulańni z hetaj nahody byli zapłanavany na Chadyncy, dzie dla miascovych žycharoŭ padrychtavali admysłovyja padarunki — kala 400 tysiač kamplektaŭ «carskich haścincaŭ». U padarunkavy nabor uvachodzili kaŭbasa, piernik, prysmaki i kubak z carskim vienzielem. Usio heta było zaviazana ŭ jarkuju parkalovuju chustku.
Pačuŭšy pra padarunki, na Chadynku sabrałasia vielmi šmat narodu, u vyniku čaho adbyłasia masavaja ciskanina. Pavodle aficyjnych źviestak, u joj zahinuli 1389 čałaviek. U tym, što zdaryłasia, mnohija pabačyli strašnaje pradvieście, jakoje nie praročyła novamu impierataru dobraj doli, što ŭrešcie i adbyłosia.
Prodak Ściapana ŭ tych padziejach nie paciarpieŭ i paśla słužby viarnuŭsia da siabie na radzimu — u viosku Bradziec pad Bierazinom, pryśviaciŭšy siabie pracy na ziamli. A ŭspaminajučy pra słužbu, raskazvaŭ i pra Chadynku, adkul pryvioz hety kubak.
«Nie viedaju, jak jon jaho tam zajmieŭ, ale dadomu jon viarnuŭsia z tym samym kubkam, — raspaviadaje Ściapan, — što zaŭsiody znachodziŭsia ŭ vioscy i byŭ u našaj siamji.
Dzie jon zachoŭvaŭsia paśla revalucyi, nie ŭjaŭlaju, ale ŭžo kali staŭ u bolš śviadomym uzroście pryjazdžać u viosku, to bačyŭ, što babula ŭ kubku pastajanna zachoŭvała ziernie, jakoje potym vynosiła kuram.
Spačatku nijakaj kaštoŭnaści jamu [kubku] nie nadavali, adnak potym dziadula pryvioŭ jaho ŭ paradak, admyŭ i pastaviŭ u siervant za škło. Tak jon i stajaŭ tam, pakul babula i dziadula nie pamierli. Potym častku rečaŭ razabrali ich dzieci, a ja sabie pakinuŭ kubak jak pamiać, suvienir, i ciapier jon znachodzicca ŭ mianie doma.
Pieršapačatkova ja taksama nie nadavaŭ jamu značeńnia, ale potym praź internet daviedaŭsia, što jon uvachodziŭ u padarunkavy karanacyjny nabor, jaki carskaja siamja pryhatavała ŭ jakaści padarunka dla nasielnictva.
A ŭnikalny jon tym, što jaho vypuścili vyklučna pad hetuju padzieju i bolš nikoli nie vyrablali».
Jak tłumačyć Ściapan, choć u kubku i jość nievialikaja dziračka, a tamu jon nieprydatny dla vykarystańnia, ale zvonku vyhladaje vielmi prezientabielna. Pa jahonych słovach, košt takoha kubka ciapier aceńvajecca ŭ 90 tysiač rasijskich rubloŭ — heta prykładna kala 3300 biełaruskich. Adnak, miarkujučy pa ŭsim, rasstavacca z artefaktam ci adpraŭlać jaho ŭ muziej mužčyna nie płanuje:
«Pakul jon staić u mianie doma jak pamiać pra babulu i dziadulu i mienavita tak dla mianie kaštoŭny».
Čytajcie taksama:
Kamientary
tamu što tady jašče nie było mabilnikaŭ.