Пяць гадоў таму, 9 жніўня 2020 года, адбыліся прэзідэнцкія выбары. У той нядзельны дзень на выбарчых участках стаялі натоўпы людзей з белымі стужачкамі на запясцях, многія ў белых строях. А вечарам яны выйшлі на плошчы пратэставаць супраць нахабнай фальсіфікацыі вынікаў.
Спачатку ўвечары 9 жніўня былі агучаны афіцыйны экзітполы: за Аляксандра Лукашэнку прагаласавалі 79,7%, Святлану Ціханоўскую — 6,8%. Потым ЦВК сказаў, што за Лукашэнку прагаласавалі 80,2 %, Ціханоўскую — 9,9%.
Платформа «Голас» давала іншыя лічбы. Удалося атрымаць пратаколы 432 участковых выбарчых камісій у Мінску з 731. Святлана Ціханоўская набрала паводле іх 132 941 голас, пры тым, што паводле версіі ЦВК, у яе ў Мінску агулам усяго 126 861 голас.
У 2021 годзе платформа «Голас» завяршыла альтэрнатыўны падлік галасоў. Аналітыкі каманды заявілі, што Святлана Ціханоўская набрала сама меней 3 млн галасоў і перамагла ў выбарах ужо ў першым туры.
Дзясяткі тысяч абураных людзей вечарам 9 жніўня выйшлі ў цэнтры сваіх гарадоў на маштабныя пратэсты.
У Мінску былі перакрытыя асноўныя магістралі, у горад была сцягнута спецтэхніка, уключаючы вадамёты, міліцэйскія аўтазакі і армейскія грузавікі. Міліцыя ўжывала светлашумавыя гранаты, слезацечны газ, гумовыя кулі і вадамёт. Кіраўнічку ЦВК Лідзію Ярмошыну пад аховай эвакуявалі з Дома ўрада.
Пратэсты працягнуліся на наступны дзень, увечары 10 жніўня на Пушкінскай у Мінску быў забіты Аляксандр Тарайкоўскі.
13 жніўня 2020 года дзяўчаты ў белым з кветкамі выйшлі на вуліцы Мінска, каб заклікаць улады спыніць гвалт. Першая жаночая акцыя прайшла напярэдадні на Камароўцы. 13 жніўня стыхійныя акцыі супраць гвалту ахапілі ўвесь Мінск.
15 жніўня адбылося развітанне з Аляксандрам Тарайкоўскім, а ў нядзелю, 16 жніўня, некалькі сотняў тысяч чалавек з бел-чырвона-белымі сцягамі выйшлі ў цэнтр Мінска.
З гэтага дня па нядзелях у Мінску праходзілі маштабныя акцыі пратэсту, якія сціхлі толькі ў канцы лістапада пачатку снежня. Некалькі тыдняў праводзіліся жаночыя акцыі ў суботы і маршы пенсіянераў у панядзелкі.
Рэжым абрынуў маштабныя рэпрэсіі, дзясяткі тысяч былі арыштаваныя, тысячы прайшлі праз калоніі. Зараз у Беларусі 1187 палітвязняў. Сотні тысяч беларусаў вымушаныя былі пакінуць радзіму.
-
«Я за тое, каб мы яшчэ паспрабавалі. Я, прынамсі, яшчэ не спрабаваў…» Ціханоўскі паставіў сабе дэдлайн для вынікаў у барацьбе з рэжымам
-
Як пасля 2020 года склаўся лёс маладой пракуроркі Валерыі Таратынка?
-
«Ужо тры гады я не размаўляю з мамай па ейнай ініцыятыве». Яна Латушка — пра палітыку, сям’ю і будучыню Беларусі
Каментары