Francyja viartaje Madahaskaru čerap miascovaha karala, jakomu adsiekli hałavu 128 hadoŭ tamu
Francyja pryniała rašeńnie viarnuć Madahaskaru try čałaviečyja čerapy z kałanijalnaj epochi. Pavodle mierkavańnia ekśpiertaŭ, adzin ź ich naležaŭ małahasijskamu karalu Taery, jakomu francuzskija vajskoŭcy ściali hałavu ŭ XIX stahodździ. U 1897 hodzie čerap karala vyvieźli ŭ Francyju jak vajenny trafiej i raźmiaścili ŭ Paryžskim muziei pryrodaznaŭstva razam sa šmatlikimi inšymi čałaviečymi pareštkami z vostrava, paviedamlaje Euronews.
Ministarka kultury Francyi Rašyda Daci adznačyła, što hetyja čarapy trapili ŭ nacyjanalnyja muziejnyja kalekcyi ŭ abstavinach, jakija abražali čałaviečuju hodnaść i byli vynikam kałanijalnaha hvałtu. U svaju čarhu, ministarka kultury Madahaskara Vałamiranci Dona Mara nazvała viartańnie čerapaŭ vielmi važnym krokam i simvałam novaha etapu supracoŭnictva pamiž krainami. Adsutnaść hetych relikvij u krainie na praciahu 128 hadoŭ stała, maŭlaŭ, adkrytaj ranaj dla naroda.
Abjadnany navukovy kamitet paćvierdziŭ, što čerapy naležać narodu sakałava, a adzin ź ich ź vialikaj vierahodnaściu byŭ čerapam karala Taery. Prezident Francyi Emanuel Makron z času svajho abrańnia ŭ 2017 hodzie pryznavaŭ niekatoryja «pierahiny» ŭ palitcyi Francyi ŭ Afrycy i ŭ 2024 hodzie padčas vizitu na Madahaskar kazaŭ pra imknieńnie «paprasić prabačeńnia» za kroŭ i trahiedyju kałanijalnaj epochi.
Pareštki buduć viernutyja na vostraŭ i pachavanyja ŭ niadzielu.
U apošnija hady Francyja aktyŭna imkniecca razabracca z kałanijalnym minułym, viartajučy pareštki i kulturnyja kaštoŭnaści, ale dahetul heta składany praces. U 2023 hodzie byŭ pryniaty zakon, jaki spraščaje repatryjacyju čałaviečych pareštkaŭ, a taksama zakon ab viartańni mastackich tvoraŭ, ukradzienych nacystami. Płanujecca, što ŭ budučyni padobnyja zakony dapamohuć viartać i kulturnyja kaštoŭnaści, skradzienyja ŭ kałanijalny pieryjad.
Ciapier čytajuć
«Byŭ hałodny, jak z Aśviencima, nie jeŭ ni miasa, ni harodniny». Što viadoma pra śmierć babrujskaha žurnalista, na jakoha zaviali kryminalnuju spravu ŭ Polščy1616
Kamientary