Historyja88

Na Miency ŭpieršyniu znajšli liciejnuju formu dla juvielirnych upryhažeńniaŭ. Heta źmianiaje ŭjaŭleńnie pra žyćcio letapisnaha Mienska

Padčas archieałahičnych daśledavańniaŭ na Małym haradziščy na race Mienka była zroblena adna z najvažniejšych znachodak za ŭvieś čas raskopak u hetym miescy. Upryhažeńni, jakija ličylisia pryvaznymi, akazałasia miascovymi vyrabami.

Kamiennaja liciejnaja forma dla vyrabu łuńnic. Fota: Instytut historyi NAN Biełarusi

Znachodka, jakaja źmianiaje ŭjaŭleńni pra žyćcio letapisnaha Mienska, była zroblena ŭ paniadziełak, 4 žniŭnia, paviedamlaje «Biełaruś siehodnia». 

Kamiennaja liciejnaja forma X—XI stahodździaŭ, jakaja zachavałasia ŭ vielmi dobrym stanie, znojdziena na terytoryi archieałahična kompleksu ŭpieršyniu. 

Kamiennaja liciejnaja forma dla vyrabu padviesak. Fota: Instytut historyi NAN Biełarusi

«Heta adna z najvažniejšych znachodak za ŭvieś čas raskopak. Jana śviedčyć pra toje, što tyja ŭpryhažeńni, trapiecyjapadobnyja padvieski, jakija my raniej ličyli pryvaznymi, to-bok impartnymi, mahli vyrablacca tut. Heta dakazvaje, što ŭžo ŭ tyja časy ŭ horadzie na Miency poŭnym chodam išła vytvorčaść juvielirnych upryhažeńniaŭ.

U minułym hodzie była znojdziena padvieska, jakuju my adnieśli da pryvaznych. Hetuju viersiju varta pierahledzieć», — tłumačyć Andrej Vajciachovič, kiraŭnik archieałahičnaj ekśpiedycyi, zahadčyk adździeła archieałohii Siaredniaviečča i Novaha času Instytuta historyi Nacyjanalnaj akademii navuk.

Śpiecyjalisty źbirajucca daśledavać liciejnuju formu na pradmiet mikračaścic, kab daviedacca, ź jakimi kaštoŭnymi mietałami pracavali staražytnyja juvielirnyja majstry. 

Na Biełarusi ŭ pieryjad IX—XI stahodździaŭ, na jaki prypadaje źjaŭleńnie horada na Miency, pieravažajuć hlinianyja liciejnyja formy, vykananyja pa vaskovych madelach, z adnabakovaj prafiloŭkaj. U XI stahodździ ŭžyvali taksama plaskatyja dvuchbakovyja hlinianyja formy.

Vyrab liciejnych formaŭ z kamieniu patrabavaŭ ad rezčyka vysokaha majsterstva, asabliva ŭ dapasavańni płoskaściej dvuchbakovych form. Kamiennyja formy vykarystoŭvali dla lićcia technikaj «navyplesk», pry jakoj niezastyłaja masa liłasia vonki, što dazvalała atrymać ablehčanyja pustaciełyja vyjavy źviaroŭ, ptušak, imitacyi zierni, skani. Liciejnyja formy znojdzieny pry raskopkach u Vaŭkavysku, Hrodnie, Minsku, Navahrudku, Turavie i Połacku, dzie kolkaść znachodak pieravyšaje dva dziasiatki. 

«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny

PADTRYMAĆ

Kamientary8

  • Žvir
    05.08.2025
    To bok, technalahičny ŭzrovień adpaviadaŭ, i pieraŭzychodziŭ, tahačasny siaredniejeŭrapiejski ŭzrovień. Taksama było j u Połacku, Turavie, Pinsku, Navahradku, Bieraści, Harodni, i t.d. I heta ŭ toj čas (9 st.!), kali na terytoryi Žamojci nie isnavała navat haradoŭ... Heta ja da pytańnia, adkul pajšła Litva, i chto ŭ kaho nasamreč u rabach pierabyvaŭ.
  • Najpierš nie hałasi!
    05.08.2025
    Vybačajcie, sp. Žvir, ale kamu vy heta ahulnaviadomaje nahadvajecie?
    Užo bajusia, što samomu sabie: samoha siabie pierakonvajecie i pierakonvajecie.
  • Žvir
    05.08.2025
    Najpierš nie hałasi! , vybačeńni prymajucca.

Ciapier čytajuć

Syny «litoŭskaha špijona» adpravili Łukašenku list. Tym časam uspłyli novyja detali jaho spravy

Syny «litoŭskaha špijona» adpravili Łukašenku list. Tym časam uspłyli novyja detali jaho spravy

Usie naviny →
Usie naviny

«Zrazumieła, što takoje być darosłaj». Prahramistka pierajechała ŭ Łos-Andželes z EPAM i syšła ŭ Disney9

Što ź jakaściu mabilnaha internetu? Ministr sprabuje patłumačyć10

Vypadkovy śviedka zaśpieŭ mańjaka-lifciora kala achviary. I paprasiŭ jaho pabyć pobač z zabitaj dziaŭčynaj, pakul nie pryjedzie milicyja7

Raptoŭna pamior adzin z načalnikaŭ bresckaj milicyi16

Łukašenku na ruku, što Ukraina bje pa rasijskich NPZ? Što heta pryniasie Biełarusi20

Pastaŭki rakiet «Tamahaŭk» va Ukrainu małajmaviernyja — Reuters5

«U cełym vodhuki stanoŭčyja». U Minharvykankamie raskazali pra vyniki zabarony smartfonaŭ u škołach

Čym ciapier zajmajecca eks-udzielnik hurtu ŁSP Piatro Klujeŭ?4

Ukrainskija drony atakavali važny chimzavod u Piermskim krai4

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Syny «litoŭskaha špijona» adpravili Łukašenku list. Tym časam uspłyli novyja detali jaho spravy

Syny «litoŭskaha špijona» adpravili Łukašenku list. Tym časam uspłyli novyja detali jaho spravy

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić