«Voś tak vyhladaje płanavaja ekanomika pa-biełarusku. Idzieš, ubačyŭ, spatyknuŭsia — prymaj rašeńnie».
Ekanamist Siarhiej Čały ŭ novym vypusku svajoj prahramy źviarnuŭ uvahu na daručeńni Łukašenki novamu ŭradu.
«Asnoŭnaj zadačaj dla hetaha błoka i Mikałaja Hienadzieviča [Snapkova] asabista zastajecca ekanamičny rost, a pierš za ŭsio inviestycyi. Inviestycyi pavinny narastać. I my płanujem, što za piacihodku my atrymajem rost inviestycyj prykładna na treć», — davaŭ nakaz Łukašenka novamu ŭradu.
«Nieabchodny bujnyja inviestycyjnyja prajekty. (…) Niachaj heta budzie 2-3 bujnyja inviestycyjnyja prajekty. Nakštałt druhoj AES. Mahčyma, niejki zavod pa pierapracoŭcy draŭniny — syravina svaja jość — atrymańnie celułozy i tavaru z celułozy».
Aceńvajučy aryhinalnaść hetych idej, analityk zaŭvažaje, što ŭłady ciapier dziejničajuć pa pryncypie «praściej novych naradžać, čym starych admyć».
Samaj cikavaj zadačaj Čały ličyć daručeńnie Snapkovu narešcie razabracca, što takoje ličbavizacyja.
«A to my «ličbavizacyja, rabatyzacyja, infarmatyzacyja i štučny intelekt», a adroźnić hetyja paniaćci navat nie možam, nie toje, što ŭ hetym płanie dziejničajem. Dva-try čałavieki niešta razumiejuć, i pajšli napierad, a nazad nie hladzim: iduć za nami ludzi, hramadstva, ci nie. My nastvarali hetych sistem, a pracavać ź imi abo vykarystoŭvać ich nie možam», — faktyčna raśpisvaŭsia ŭ svaim nierazumieńni technałohij Łukašenka.
Raźbirajučy vystupleńnie palityka, Čały źviartaje ŭvahu na supiarečnaść pamiž dekłaravanaj im madellu ekanamičnaha raźvićcia, jakaja praduhledžvaje płanavuju ekanomiku, i realnym padychodam da pryniaćcia rašeńniaŭ u Biełarusi.
«U nastupnuju piacihodku ekanomika pavinna pracavać pa dakładnych płanach. Hetaha nie treba bajacca. (…) Navat u siamji ludzi płanujuć svajo žyćcio, a my ŭ dziaržavie nie chočam hetaha rabić», — zajaviŭ Łukašenka i raskazaŭ, jak jon bačyć takuju pracu:
«Vy jak pavinny pracavać? (…) Čužych pytańniaŭ dla členaŭ uradu ŭ našaj krainie niama. Jany pavinny zajmacca ŭsimi pytańniami, jakija pad nohi trapiacca. Voś idzieš, spatyknuŭsia ab niešta — prymaj rašeńnie».
«I jak adnačasova heta ŭsio ŭ adnoj hałavie źmiaščajecca? — zadajecca pytańniem Čały. — Voś tak vyhladaje płanavaja ekanomika pa-biełarusku. Idzieš, ubačyŭ, spatyknuŭsia — prymaj rašeńnie. Voś taki sistemny padychod. Tamu što Łukašenku ŭžo nadakučyła chadzić, i spatykacca, i prymać rašeńni. Niachaj heta robić chto-niebudź inšy».
Novapryznačany premjer-ministr Alaksandr Turčyn ahučvaŭ, što budzie pravodzić «evalucyju biez revalucyi». Čały miarkuje, što taki kurs aznačaje «nijakuju nie evalucyju, a chutčej dehradacyju». Ab čym śviedčać trendy ŭ ekanomicy nie tolki Biełarusi, ale i Rasii, u jakoj užo katory miesiac nazirajecca praktyčna nulavy rost.
«Ekspart naš, jaki katastrafična pačynaje padać; valutnyja pastupleńni, jakija pamianšajucca; nasielnictva, jakoje mianiaje svaje pavodziny na valutnym rynku. I ŭ hetaj situacyi jany vyrašyli pastavić Hałoŭčanku kiraŭnikom Nacyjanalnaha banka.
Zapomnicie hety tvit. Nu, heta zaŭsiody tak byvaje ŭ nas. Kožny nastupny kryzis abaviazkova my sustrakajem z maksimalna niekampietentnymi ludźmi na tych pasadach, ad jakich, pa idei, dziejnaść u momant praduchileńnia i raźbirańnia zavałaŭ paśla hetaha kryzisu bolš za ŭsio i zaležyć».
Čały zaŭvažaje, što ŭ siońniašniaj situacyi sam Łukašenka nie moža i nie choča ŭžo ničym zajmacca.
«Kali raniej heta byli śpiecyjalisty na miescach, to ciapier siudy i Łukašenka padklučyŭsia, jaki ničoha nie choča, i lanota, i niecikava, i ŭvohule pakińcie jaho ŭ spakoi, i jak tam: «Vymicie, dy pakładzicie». U hetym i zaklučajecca zaraz uvieś kiraŭničy pasył», — davodzić Čały.
Ciapier čytajuć
Historyja ŭ EHU — heta histfak vašaj mary. Jeŭrapiejski dypłom z navučańniem na biełaruskaj movie pry intensiŭnym vyvučeńni anhlijskaj. I poŭnaja svaboda11
Kamientary