Aŭtary vystaŭki znajomiać z archieałahičnymi znachodkami, jakija redka pryciahvajuć uvahu nieśpiecyjalistaŭ, ź inšaha boku, pakazvajučy nie tolki ich histaryčnuju, ale i mastackuju kaštoŭnaść dla Biełarusi.
Vystavačny prajekt «Mastactva ŭ archieałohii» ŭ Nacyjanalnym mastackim muziei Biełarusi startavaŭ 27 lutaha.
Ekspazicyja pryśviečana archieałahičnym znachodkam, jakija ŭvachodziać u zbor muzieja i adlustroŭvajuć historyju biełaruskaha dekaratyŭna-prykładnoha mastactva. Choć archieałohija nie źjaŭlajecca asnoŭnym napramkam zboru muzieja, u ekspazicyju ŭvajšła amal pałova jaho archieałahičnaj kalekcyi, što robić vystaŭku asabliva značnaj.
«My — muziej mastackaha profilu, tamu asobnaj archieałahičnaj kalekcyi ŭ nas niama. A toje, što my majem, źjaŭlajecca častkaj kalekcyi «Biełaruskaje dekaratyŭna-prykładnoje mastactva». Ale na praciahu historyi naš muziej čas ad času papaŭniali vyniki raskopak.
U 1962 hodzie ŭ muziej pieradali reštki kafli Navahrudskaha zamka, jakaja raniej znachodziłasia ŭ zborach Vilenskaha biełaruskaha muzieja Ivana Łuckieviča. Paźniej paśla restaŭracyi jaje nakiravali ŭ novastvorany zbor zamkavaha kompleksu «Mir».
Adnak najbolš kaštoŭnyja pradmiety patrapili da nas u 1963 i 1975 hadach pa vynikach raskopak u Vaŭkavysku i Minsku adpaviedna. Usiaho ŭ našych fondach nie bolš za 200 artefaktaŭ, znojdzienych padčas raskopak, na vystaŭcy pradstaŭleny 89», — adznačaje kuratar vystaŭki Dźmitryj Monič.
Siarod najbolš unikalnych ekspanataŭ — kamiennyja abrazki XIII stahodździa, znojdzienyja padčas raskopak u Minsku ŭ 1950-ch hadach pad kiraŭnictvam Eduarda Zaharulskaha i Vasila Tarasienki. Nie mienš značnymi źjaŭlajucca kaścianyja šachmatnyja fihury i kamiennaja plitka z zaamorfnaj vyjavaj, vyjaŭlenyja ŭ Vaŭkavysku ekśpiedycyjaj Vasila Tarasienki i Jarasłava Źviaruhi. Akramia taho, u ekspazicyi pradstaŭlena vialikaja kolkaść staražytnych kryžykaŭ i abrazkoŭ, jakija raskryvajuć duchoŭny śviet prodkaŭ.
Kuratar adznačaje, što hetyja artefakty stali «chrestamatyjnymi» — ich vyjavy nieadnarazova publikavalisia ŭ mastackich albomach i histaryčnych vydańniach.
«Hetaj vystavaj chočacca nahadać pra siabie i źviarnuć na muziej uvahu archieołahaŭ, kab u budučyni aktyvizavać supracoŭnictva pa znachodkach, jakija najpierš majuć mastackuju vartaść», — dadaje Dźmitryj Monič.
Ekspazicyja razhornutaja ŭ pierachodnaj halerei hałoŭnaha korpusa muzieja (vuł. Lenina, 20) i budzie dastupnaja dla naviedvańnia da 6 krasavika 2025 hoda. Heta ŭnikalnaja mahčymaść ubačyć staražytnyja artefakty, jakija źjaŭlajucca śviedčańniem bahataj historyi i kulturnaj spadčyny Biełarusi.
Taksama praciahnuta ekspazicyja «Straty i nabytki. Los mastackich kaštoŭnaściaŭ Dziaržaŭnaj karcinnaj halerei. 1939—1957», jakuju možna naviedać da 23 sakavika 2025 hoda.
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆ
Kamientary