Muzyka55

«Usio rasijskaje varta zakryvać pa ŭsich frantach». Siarhiej Pukst — pra represii i žyćcio ŭ emihracyi

Žyćcio ŭ aŭtarytaryźmie vyhladaje mienš žorstka, čym u akułavym śviecie kapitalizmu, hałoŭnaje — nie zamachvacca na asnovy łakalnaha suśvietu. Tak ličyć Siarhiej Pukst, samabytny biełaruski muzyka. Pahutaryli ź im pra toje, jak ź biełaruskaha pavietra vypampoŭvajecca kisłarod, čamu tryccać čałaviek — dastatkova dla kancerta i jak stavicca da rasijskaj muzyki.

«Unutry Biełarusi kali čuješ pra represii, nie chočaš heta ŭsprymać»

Siarhiej Pukst źjechaŭ ź Biełarusi ŭ pačatku žniŭnia 2023-ha. Za miesiac znajšoŭ žyllo ŭ Varšavie, i da jaho pierajechała siamja.

«Była taja dziŭnaja dvaistaja situacyja, kali cisk byccam to ŭzmacniaŭsia, to słabieŭ. Znachodzišsia ŭ režymie pastajannych arelaŭ, a kab źjechać, treba ŭsio kinuć, i ty nie viedaješ, što budzie dalej, u inšaj krainie. Ale byŭ katalizatar adjezdu — štraf, jaki pryznačyli majmu svajaku za danat, dy i mianie pry žadańni było za što brać, — tłumačyć muzyka adjezd.

Praź niejki čas paśla 2020-ha mnie pierastali davać hastrolnaje paśviedčańnie dla kancertaŭ u «Hrafici» — adnym ź niešmatlikich kłubaŭ, dzie ja vystupaŭ. Ja trapiŭ u čorny śpis: moh vystupać za «miłaścinu», to-bok za danaty, ale bilety na maje vystupy pradavać bolš nie dazvalali, heta byŭ peŭny majačok». 

Ale ŭ Minsku, zhadvaje Pukst, usio ž isnavała kulturnaje žyćcio. Źniešnie ničoha brutalnaha nie adbyvałasia, i heta, na dumku Siarhieja, samaje strašnaje, bo aśfiksija, vypampoŭvańnie kisłarodu adbyvajecca vielmi niezaŭvažna.

Muzyka vielmi dobra razumieje tych ludziej, jakija nie znachodziać u sabie siły i mahčymaści źjechać. Žyćcio za miažoj kaštuje hrošaŭ, i Siarhiej sam žyvie nie za hrošy z muzyki, a za zarobak vykładčyka anhlijskaj movy.

Pukst razvažaje pra toje, jak emihracyja źmianiaje razumieńnie žyćcia ŭ Biełarusi: «Kali ty vyjazdžaješ z krainy, ty ŭsprymaješ padziei ŭ Biełarusi dvuchmierna. Heta vielmi adroźnivajecca ad trochmiernaha ŭspryniaćcia tych ža rečaŭ, bo ŭ trochmiernaści ty nie adčuvaješ aśfiksiju tak jarka. Zvonku zrazumieła, što ŭ Biełarusi jość represii, pryhniečańnie asoby, niemahčymaść vykazvacca i pazbaŭleńnie naturalnych pravoŭ čałavieka. Kali ty znachodzišsia ŭnutry krainy i nie bačyš zboku, što z taboj adbyvajecca, ty hetyja rečy nie adčuvaješ, musiš pastajanna ŭ siabie abudžać hetaje adčuvańnie.

U hałavie prachodzić šmat roznych scenaryjaŭ, až da taho, što ŭsio ścichnie samo saboj. Palityka ŭ Biełarusi bahata ŭ čym abapirajecca na paradak dnia, a hety paradak dnia moža pieraviarnucca choć zaŭtra. Na žal, heta pryčyna, čamu ludzi zadumvajucca, što varta niešta zrabić, časam kali heta ŭžo pozna i represiŭnaja mašyna zakranaje niepasredna ich. Ludzi traplajuć za kraty i dumajuć: treba było źjazdžać, ale byccam ničoha nie pradkazvała takoj situacyi».

Muzyka nikoli nie žyŭ praciahły čas navat pa-za Minskam. Jon nie ličyć svoj pierajezd paŭnavartasnaj emihracyjaj — chutčej, heta pierasialeńnie z adnoj častki biełaruskaha socyuma ŭ inšuju. Kamunikacyja, kulturnyja i čałaviečyja suviazi tut dastatkovyja dla taho, kab nie adčuvać siabie emihrantam. U dadatak Pukst adčuvaje ŭsplosk cikaŭnaści da siabie — za niekalki miesiacaŭ jon daŭ niekalki solnych kancertaŭ.

Bahata chto, razvažaje Siarhiej, nie ŭsprymaje emihracyju tak pazityŭna, a to i pieražyvaje jaje jak ciažkuju padzieju. Ale muzyka nie vyklučaje pierajezdu nazad, kali situacyja ŭ Biełarusi stanie spakajniejšaj.

Pukst vyłučaje niečakanuju karaniovuju prablemu žyćcia ŭ aŭtakratyčnych režymach — nudotu: «Tam moža być vielmi dabrabytna i bieskłapotna, ale tvajo žyćcio prosta ŭciakaje.

Jašče jość momant adsutnaści ryzyki: heta jak u sanatoryi ci pijanierskim łahiery — dzieciam dajuć kišennyja hrošy, možna na ich nabyć marožanaje, časam troški pachulihanić. Hałoŭnaje, kab ty nie zamachvaŭsia na asnovy hetaha łakalnaha suśvietu, a tak žyćcio vyhladaje navat mienš žorstka, čym u hetym akułavym śviecie kapitalizmu.

Navat tut, u biaśpiečnaj atmaśfiery, my viedajem nie pra ŭsich, kaho zabirajuć. A kali pra represii nielha havaryć, heta tym bolš nieviadomaje. Kali pa kahości prychodziać, pra heta viedaje vielmi mała ludziej, ciapier ludziej prosta cicha i niezaŭvažna vykreślivajuć z žyćcia. Niama kanałaŭ, kab heta dobra adsačyć, i my kažam pra represii tolki tamu, što adsiul jany lepš bačnyja.

A ŭnutry pra heta daviedvaješsia tolki pa čutkach, i vielmi časta, kali ty čuješ pra represii, ty nie chočaš heta ŭsprymać. Tam represii nie takija vidavočnyja, jak za miažoj, a tut jany robiacca faktam statystyki». 

«Pośpiech u tryccaci čałaviek — heta taksama pośpiech»

U Polščy Siarhieju nie chapaje hadzin u sutkach. Jon daje pryvatnyja ŭroki anhlijskaj movy, pracuje ŭ subotniaj škołcy dla biełarusaŭ, zajmajecca muzykaj i ŭdzielničaje ŭ kancertach. Muzyčnaje alter-eha Siarhieja, Hieorhij Dabro, taksama akazaŭsia ŭ Polščy zapatrabavany. Chacia samoha muzyku heta trochi ździviła: Dabro šmat u čym zasnavany na ruskamoŭnaj pop-muzycy i zamiašany na hiendarnych stereatypach. 

Vystupać u Jeŭropie muzyku vielmi kamfortna — ludzi jaho čakajuć. Siarhiej pahladaje nie tolki na asnoŭnyja łakacyi biełarusaŭ za miažoj, Varšavu i Vilniu, ale i na bolš novyja — Bierlin, Niderłandy, mahčyma, Čechiju, dy i nie tolki.

U Varšavie Pukst sustreŭ muzykaŭ, ź jakimi pracavaŭ u Minsku, u tym liku Uładzimira Lankieviča z hurta Syndrom Samazvanca. Tak adjezd dazvoliŭ adnavić pracu. Akramia hetaha, Siarhiej robić sumiesny prajekt z bubnačom Uładzimiram Ahajanam, Hieorhij Dabro taksama ŭžo daŭ niekalki kancertaŭ i płanuje vystupić u studzieni. 

Muzyka ŭ zachapleńni ad Varšavy — nazyvaje jaje cudoŭnym horadam, u dziesiać razoŭ lepšym za Minsk. Dapuskaje, što jaho zachapleńnie vyhladaje nie zusim darečnym, ale nie moža nie adznačyć dynamičnuju arhanizacyju žyćcia ŭ polskaj stalicy.

Kancerty Puksta zbolšaha kamiernyja, ale muzyku hetaha chapaje: «Čałaviek, jaki pracuje na patrebu, nikoli nie budzie značny. Isnujuć roznaha kštałtu śpiekulacyi na palityčnym, i nie tolki, paradku dnia. Usio heta minie, a sapraŭdnaja tvorčaść, u jakuju ja vieryŭ ź junactva, zastaniecca. Jana moža pieratvaryć čałavieka, prymusić jaho pieražyć katarsis i źmianicca. 

Kali da ciabie prychodzić tryccać čałaviek, heta tyja samyja tryccać čałaviek, a stadyjon — prosta šmat ludziej, jakim tak ci inakš niama čaho rabić, dy jašče samych roznych».

Pukst tłumačyć — u jaho jość ustanoŭka zrabić składany i cikavy pradukt, a ŭžo pytańnie jaho zapatrabavanaści vyrašycca samo saboj.

«Prosta kali ty robiš niešta dla siabie, robiš heta dobra i tabie heta padabajecca — heta i jość samaje hałoŭnaje. A kali ty abapiraješsia na čužyja čakańni, ciabie, chutčej za ŭsio, čakaje pravał. Pośpiech u tryccaci čałaviek — heta taksama pośpiech», — upeŭnieny Siarhiej.

«Ja sam doŭha znachodziŭsia pad vialikim upłyvam rasijskaj kultury»

Na dumku Puksta, paradyhma «mastactva dziela mastactva» sastareła: «Nasamreč ty možaš rabić kamiercyjnaje mastactva, a možaš — toje, što hruba vyznačajuć jak art-chaus ci alternatyŭnuju muzyku. Čamu jana alternatyŭnaja kamiercyjnaj žujcy?

Kali ty śviadoma robiš važnaje dla inšych, ty robiš heta ni dla koha. Rabi važnaje dla siabie — i tady jano budzie važnym dla inšych. Kali ty sprabuješ vyrazić svoj unutrany śviet i padzialicca im, kali heta toje tvajo ŭnikalnaje pieražyvańnie, jakoje ŭ kimści adabjecca — niachaj heta budzie navat nie tryccać, a piać čałaviek — ty ŭžo zrabiŭ vialikuju spravu. Bolšuju, čym kali b ty prosta daŭ ludziam FM-žujku ci niešta, što, pa tvaich raźlikach, musić mieć kamiercyjny pośpiech».

Siarhiej raskazvaje, što ŭ jaho płejliście jość muzyki z antyŭkrainskimi pohladami — naprykład, rasijski bard Naveła Maćviejeva, jakaja padtrymała aneksiju Kryma. Ale jon usio bolš schilajecca da idei kenselinhu rasijskaj kultury.

«Ja liču, što ciapierašnija dziejańni Rasii nie majuć nijakaha apraŭdańnia i ŭsio rasijskaje varta zakryvać pa ŭsich frantach. Heta niejkaja dziŭnaja, niečałaviečaja, hłuchaja i małapradkazalnaja enierhija, jakuju treba maksimalna abmiežavać. Ja sam havaru pa-rusku i doŭha znachodziŭsia pad vialikim upłyvam rasijskaj kultury, ale heta taho nie vyklučaje.

Zrazumieła, što ŭ kožnaj kultury jość roznyja pradstaŭniki. Ale nie dumaju, što my stracim niešta śmiarotnaje, kali peŭnaja častka rasijskaj kultury budzie zabaronienaja».

«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny

PADTRYMAĆ

Čytajcie taksama:

«Časam z-za panienak i ałkaholu kancerty byli pad pahrozaj». Pradziusar Jaŭhien Kałmykoŭ — pra pracu z «Lapisam» i Lihałajzam

Što za hurt Nizkiz, jaki amal u poŭnym składzie zatrymali ŭ Mahilovie

«Pieśnia, jakoj ja raźvitajusia z 2023». Premjera ad Siarhieja Bašłykieviča

Kamientary5

  • Ale
    21.01.2024
    Prablema ŭ tym, Siroža, što technična niemahčyma “zakensielić” rasiejskuju kulturu, razmaŭlajučy pa-rusku. Choć razumieńnie nieabchodnaści taho - užo niebłahi pieršy krok ad russkoho mira da narmalnaha žyćcia. 
  • Vydatny muzyka
    21.01.2024
    Słuchaju ŭsie pieśni Siarhieja Puksta, jakija znajšlisia ŭ jutubie. Heta hienij. Cudoŭny anhielski hołas.
  • Čerčyl
    21.01.2024
    Nie źjaždžać, a zmahacca o/

Ciapier čytajuć

Suśvietnaja zorka Džejsan Deruła zajechaŭ u Biełaruś. Premjer Turčyn vadziŭ jaho pa Domie ŭrada8

Suśvietnaja zorka Džejsan Deruła zajechaŭ u Biełaruś. Premjer Turčyn vadziŭ jaho pa Domie ŭrada

Usie naviny →
Usie naviny

Navalničny front dabraŭsia da Minska

Źmierajcie svaju taliju i rost — hetyja dźvie ličby šmat skažuć pra vaša zdaroŭje

Urad vyznačyŭsia ź pieranosam pracoŭnych dzion u nastupnym hodzie

Učora ŭ Minsku prapaŭ chłopčyk, jaki nie razmaŭlaŭ

«Čamu ty adklučyŭ ruchaviki?» Papiaredni dakład ab katastrofie samalota Air India vyklikaŭ jašče bolš sprečak4

«Razam adkryvali kantynient biełaruščyny». Vincuk Viačorka zhadaŭ pra Edvarda Zajkoŭskaha3

Na Vałyni raźbiŭsia francuzski źniščalnik Mirage4

Premjeru i śpikieru Siejma Litvy prypomnili, što jany 17 hadoŭ tamu jeździli ŭ Biełaruś6

«Hetaje haŭno treba spyniać». Kurs, Roŭda, Łojka dy inšyja biełarusy pra dykpiki Stryžaka53

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Suśvietnaja zorka Džejsan Deruła zajechaŭ u Biełaruś. Premjer Turčyn vadziŭ jaho pa Domie ŭrada8

Suśvietnaja zorka Džejsan Deruła zajechaŭ u Biełaruś. Premjer Turčyn vadziŭ jaho pa Domie ŭrada

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić