«Разабралі будаўнічыя агароджы за ноч»: мінчане 20 гадоў змагаюцца за міні-парк супраць АЗС
Жыхары мінскага мікрараёна Малінаўка ўжо два дзесяцігоддзі змагаюцца супраць будаўніцтва аўтазапраўкі на невялікім зялёным участку паміж вуліцамі Слабадской і Рафіева, які лічаць апошнім «зялёным шчытом» ад шуму і забруджвання МКАД, піша «Точка».

Азярцоўскі тракт жвава злучае ўмераны мінскі рух з высакахуткаснай МКАД. Першыя дамы на ўезд у сталіцу з гэтага боку — на вуліцы Слабадской і Рафіева.
Жыхары гэтых шматпавярховак кампенсавалі суседства з самай хуткай мінскай дарогай невялікім зялёным астраўком з дзясяткам клёнаў і бяроз. Менавіта гэты пляцоўка стала каменем спатыкнення для мінчан і мясцовай улады: з 2003 года тут спрабуюць пабудаваць АЗС. Мясцовыя — супраць.
Акрамя МКАД, паблізу жылога раёна — ЦЭЦ, а яшчэ каля чатырох заправак, якія прыцягваюць яшчэ больш аўтамабіляў, упэўненыя гараджане.
У 2003 годзе пазіцыю мясцовым удалося адстаяць. Тое ж паўтарылася пры паўторных спробах узвесці АЗС — у 2008-м і 2021-м. Цяпер, у 2025-м, зноў будоўля.
Толькі на гэты раз усё больш сур'ёзна: дрэвы ўжо спілавалі і на тэрыторыі працуюць будаўнікі.

Зялёная Малінаўка VS урбаністыка
Многія жыхары сучаснага мікрараёна Малінаўка пасяліліся тут з 90-х гадоў. Яны памятаюць гэты куток яшчэ зялёным, з шчыльнымі насаджэннямі і спевамі салаўёў, якіх чулі кожную летнюю ноч.
Цяпер адкрыць вокны ў мясцовых дамах цяжка: вельмі шумна, заўважаюць мясцовыя.
«Побач у нас шчыльны рух па гарадской дарозе, плюс з'езд з кальцавой, сама МКАД — вельмі шмат машын. Ну і, адпаведна, выкіды ў паветра: і ЦЭЦ побач, і чатыры запраўкі», — адзначае жыхарка Таццяна Корзун.

Ці адпавядае ўзровень шуму і забруджванняў прынятым у Беларусі нормам, гараджане не ведаюць. Аднак у адзін з гадоў, калі на ўчастку планавалі будоўлю, у мікрараён прыязджаў эколаг, каб вывучыць мясцовае становішча.
«Ён сцвярджаў, што тут нельга будаваць АЗС, максімум — добраўпарадкаваць парк. Яго імя людзі не запомнілі, такія рэчы наўрад ці прыйдзе ў галаву запісаць і захаваць. Памятаем толькі, што быў пажылы. Цяпер, раз будоўлю ўзгаднілі, напэўна, усе паказчыкі ў норме. Але і ўяўленні пра норму за гэты час, верагодна, змяніліся», — мяркуюць мінчане.
Подпісы былі «супраць», а сталі «за»?
Больш за 20 гадоў гараджанам удавалася ўласнай нязгодай стрымліваць непажаданую для іх будоўлю. Першы раз — у 2003-м.
«Тады сітуацыю нашым ініцыятыўным жыхарам удалося данесці да раённага дэпутата. Ён прыняў бок большасці (мы тады сабралі каля тысячы подпісаў). Напэўна, паспрыяў неяк — і работы хутка скончыліся», — успамінае Таццяна.

Калі пытанне з будоўляй зноў стала актуальным, мясцовыя зладзілі стыхійны збор — натоўп літаральна за ноч разабраў будаўнічыя агароджы, расказваюць жыхары Малінаўкі. Нязгоду зноў аформілі і дакументальна, але колькі подпісаў сабралі ў той раз, не памятаюць.
«Тады з прадстаўнікамі тых, хто хацеў будаваць, у нас была сустрэча ў ЖЭС. Яны прынеслі пачку з подпісамі жыхароў, якія нібыта за будаўніцтва запраўкі. Але на лістах нічога не было напісана — толькі подпісы. Мы пачалі правяраць і аказалася, што там знаёмыя нам людзі. Звязаліся з імі — а гэта тыя, хто пакінуў голас супраць будаўніцтва АЗС. Тады мы заявілі, што звернемся ў пракуратуру, што гэта махлярства, звычайная падробка! Тады ўсё хутка згарнулася», — адзначае Таццяна.
Так, будоўля заціхла больш чым на 10 гадоў, але ў 2021-м зноў узнікла на гарызонце мікрараёна.
«У бліжэйшы час запраўка будавацца не будзе»
Чатыры гады таму інтарэсы жыхароў Малінаўкі прадстаўляў Іван Церашчанкаў — звычайны жыхар кватэры на Рафіева. Ён жартуе: у мясцовай адміністрацыі ўжо традыцыя — аднаўляць будоўлю кожны раз з прызначэннем новага кіраўніка.
«У 2021-м, калі старшынёй была Таццяна Калядка, мы сабралі 602 подпісы супраць будаўніцтва АЗС і аформілі калектыўны зварот. Зрабілі гэта пасля паведамлення аб пачатку грамадскага абмеркавання: сваё меркаванне выказалі дакладна ў тэрмін», — расказвае Іван.
З-за кавіду ў адміністрацыі не вялі асабістыя прыёмы грамадзян, таму дакумент мужчына аддаў супрацоўніцы. Тая спецыяльна спусцілася да Івана на першы паверх.
«Не памятаю, якая ў яе пасада. Але там жа камеры. Калі ёсць сумневы, як было, — можна паглядзець. Жанчына прыняла дакумент, паставіла штамп. У мяне засталася копія, у яе — арыгінал», — паказвае беражліва захаваную тэчку суразмоўца.

Пісьмовага адказу на зварот Іван не атрымаў, таму праз час сам патэлефанаваў у адміністрацыю.
«Мне сказалі, што наша меркаванне ўлічана, і запраўка ў бліжэйшы час будавацца не будзе. Я спытаў: «У бліжэйшы? А далей як?». Адказалі, што далей жыццё пакажа», — пераказвае дыялог мужчына.
Што цяпер?
Супраць запраўкі ў мікрараёне выступаюць пакаленнямі. Цяпер у ініцыятыўную групу ўваходзіць і Паліна Корзун-Фомчанка, дачка Таццяны. Разам з суседкай дзяўчына ў чацвер, 7 жніўня, прыйшла ў адміністрацыю Маскоўскага раёна, каб разабрацца ў сітуацыі.
«Перш за ўсё мы ўдакладнілі, чаму будоўля ў нашым мікрараёне пачалася менавіта цяпер, бо ў 2021-м мы сабралі досыць шмат подпісаў. Плюс да ўсяго ў дадзены момант (па 18 жніўня) ідзе грамадскае абмеркаванне горадабудаўнічага праекта па вуліцах Слабадская — Альшанская — МКАД — праспект Дзяржынскага», — пералічвае Паліна некаторыя тэмы, якія закранулі на прыёме.
Як высветлілася, грамадскае абмеркаванне не ўключае ўчастак на скрыжаванні Слабадской і Рафіева, а праект АЗС узгоднены даўно.
«Мы таксама не змаглі знайсці ў сістэме электроннай рэгістрацыі запісаў пра наш зварот ад 2021-га года. А сам нумар дакумента «01/2» хутчэй паказвае на тое, што зварот уручную зарэгістравалі ў звычайным журнале», — дзеліцца тым, што ўдалося высветліць, Паліна.
Па выніках гутаркі дзяўчаты пакінулі пісьмовы запыт на пошук дакумента. Цяпер пытанні, што ж стала з 600 подпісамі і чаму, нягледзячы на іх, будоўля ўсё роўна пачалася, хвалююць гараджан больш за ўсё.
Што хочуць мясцовыя
Жыхары мікрараёна даўно марылі пра ўладкаванне свайго «зялёнага пятачка» — прасілі пакінуць дрэвы і нават засадзіць тэрыторыю новымі.
«Мы прапаноўвалі зрабіць пляцоўку для выгулу сабак: у нас гэта вялікая праблема. Нам адказалі, што для рэалізацыі праекта ініцыятыўнай групы 10% ад яго кошту павінны пакрыць жыхары. Нягледзячы на тое, што ўсе сабачнікі плацяць адпаведны падатак», — адзначае Паліна.
Жыхары не супраць самастойна прадумаць пляцоўку, але будоўля ўжо кіпіць, і часу на гэта папросту няма.
«Пасля 2021-га ўсе думалі, што тэма закрытая. Вось і не спяшаліся», — абгрунтоўваюць мясцовыя.
У пажылых жа жыхароў мікрараёна асаблівыя нараканні наконт цяжкага паветра і недастатковага азелянення.
«Анкахворых у доме шмат. Вось і я змагаюся. І ўсе гэтыя выхлапныя газы, шум ад МКАД лепш ні старым, ні маладым не робяць», — падкрэслівае 70-гадовая Марыя.
На момант публікацыі на пляцоўцы вырубілі некалькі дзясяткаў дрэў.
Узамен, паведамілі ўлады, пасадзяць удвая больш. Але маладых, танкастволых, заўважаюць жыхары. Такія наўрад ці могуць замяніць даўнія клёны.
Цяпер жыхары Малінаўкі знаходзяцца ў пошуку эколага і юрыста, якія дапамаглі б гараджанам разабрацца ў дадзенай сітуацыі.
Каментар мясцовых улад
Пазіцыю па пытанні будоўлі адміністрацыя Маскоўскага раёна выказала на ўласным сайце.
Мясцовыя ўлады падкрэслілі: размяшчэнне АЗС у гэтай зоне — не спантаннае рашэнне. Яно прадугледжана яшчэ праграмай развіцця сеткі АЗС на 2016—2020 гады. Саўмін зацвердзіў гэта рашэнне ў Пастанове ад кастрычніка 2015-га.
«У сакавіку 2021 года (з 06.03.2021 па 30.03.2021), паколькі на той момант не было зацверджанага дэталёвага плана тэрыторыі, было праведзена абавязковае грамадскае абмеркаванне гэтага асобнага аб'екта. Усе заўвагі і прапановы жыхароў, якія паступілі ў ходзе таго абмеркавання, былі ўважліва разгледжаны на пасяджэнні Горадабудаўнічага савета пры галоўным архітэктары Мінска», — сцвярджаюць у раённай адміністрацыі.

Спецыялісты дапаўняюць: савет ухваліў размяшчэнне аб'екта і ўлічыў меркаванні грамадзян. А менавіта — у праект уключылі прапановы па дадатковых мерах бяспекі дарожнага руху (у тым ліку пешаходныя зоны) і па кампенсацыйным азеляненні тэрыторыі.
Што па экалогіі?
Праектная дакументацыя ўключае абавязковыя экалагічныя разлікі, заўважаюць у адміністрацыі.
«Спецыялізаваны аналіз паказаў, што перавышэнняў устаноўленых гранічна дапушчальных канцэнтрацый шкодных рэчываў не будзе ні па асобных інгрэдыентах, ні па іх сукупным уздзеянні на ўсёй прылеглай тэрыторыі», — запэўніваюць спецыялісты.
Таксама па словах мясцовай улады, устаноўлена санітарна-ахоўная зона ў 50 метраў. У гэты ж час бліжэйшы жылы дом размешчаны на адлегласці 54 метраў, што адпавядае патрабаванням і забяспечвае неабходны буфер.
Пазней аб'ект на скрыжаванні вуліц Рафіева і Слабадской уключылі ў праграму развіцця АЗС на 2023—2025 гады. Саўмін гэта зацвердзіў у красавіку 2023-га. Усе ўзгадненні атрымалі ўжо ў 2025-м.
Мінгарвыканкам выдаў рашэнне аб будаўніцтве РДУП «Беларуснафта-Мінскаўтазапраўка» 8 мая 2025-га. Афіцыйны ж дазвол на будаўніцтва датуецца 4 жніўня.
Якое грамадскае абмеркаванне цяпер ідзе?
Цяпер (з 4 па 18 жніўня) праходзіць грамадскае абмеркаванне іншага дакумента — «Горадабудаўнічага праекта дэталёвага планавання тэрыторыі» ў межах вул. Слабадской — Альшанскай — МКАД — пр. Дзяржынскага.
«У рамках гэтага дэталёвага плана ўлічана і размяшчэнне дадзенай АЗС, як аб'екта, праектаванне і ўзгадненне якога ўжо завершана раней», — падкрэсліваюць спецыялісты раённай адміністрацыі.
Каментары
А что еще ждать от ОККУПАЦИОННОЙ администрации?
им плевать с высокой колокольни на людей.