«Unačy susied z nažom vybivaje dźviery ŭ vanny pakoj — zvyčajnaja svarka z žonkaj». Ajcišnik z EPAM pažyŭ u Azii
Alaksiej — cimlid u EPAM, jaki z viasny 2022 hoda pracavaŭ u taškienckim ofisie kampanii, a ŭ minułym miesiacy pierajechaŭ u Polšču. Jaho historyju pryvodzić Devby.io.

— Ciaham troch apošnich hadoŭ ja nie tolki pracavaŭ jak inžynier, ale taksama aktyŭna ŭdzielničaŭ u najmie i navučańni novych supracoŭnikaŭ, pierš za ŭsio miascovych. Pažyŭ u Taškiencie i ŭ Samarkandzie, šmat padarožničaŭ pa Uźbiekistanie, tak što mahu raskazać pra krainu z roznych bakoŭ.
Kudy padzielisia rełakanty
Ofisaŭ EPAM va Uźbiekistanie dva — abodva ŭ Taškiencie, i jany nie mocna adroźnivajucca ad inšych padraździaleńniaŭ kampanii: praviły i karparatyŭnaja kultura adna. U toj ža čas hetyja ofisy nievialikija, usie adzin adnaho viedajuć, tamu atmaśfiera ŭ ich vielmi pryjemnaja. Plus pravodzicca šmat ivientaŭ, jakija zbližajuć ludziej.
Zaraz supracoŭniki ŭ asnoŭnym miascovyja: rełakanty, jakija masava pryjechali ŭ 2022-m, u asnoŭnym užo rełakavalisia dalej u pošukach lepšaha žyćcia ci viarnulisia dadomu.
Stomlenyja ad zamiežža, adsutnaści rodnych i siabroŭ prosta znachodzili prajekty ŭ biełaruskim padraździaleńni (rasijanie čaściej šukali prajekty ŭ inšych kampanijach) i viartalisia. Takich dzieści pałova ad tych, chto źjechaŭ. Druhaja pałova pierajechała ŭ Jeŭropu ci ZŠA dziela pašyreńnia karjernych mahčymaściaŭ — u asnoŭnym praz pavyšeńnie ŭnutry EPAM. Biełarusaŭ zastałosia niašmat: heta albo tyja, chto tryvała zaviazany na pracu ŭ miascovym ofisie, albo siemji ź dziećmi, u jakich niama mahčymaści viarnucca/pierajechać kudyści jašče.
Žyćcio va Uźbiekistanie davoli kamfortnaje, kraina — pryjemnaja, praŭda z ahavorkaj, što tabie nie treba zastavacca tut nadoŭha.
Pra lehalizacyju
Praciahłaje pražyvańnie ŭ krainie spałučana z prablemami. Praces lehalizacyi — vielmi składany. Z adnaho boku, hramadzianam RB dla znachodžańnia va Uźbiekistanie nie patrebny DNŽ. Ź inšaha, kali vy taki vyrašyli jaho atrymać, zrabić heta budzie amal niemahčyma praź jurydyčnyja niuansy.
Dla ajcišnikaŭ stvaryli śpiecyjalnuju IT-vizu (nie błytać z pracoŭnaj), ź joj možna spakojna pracavać, ale lehalizavacca dla doŭhaterminovaha pražyvańnia pa joj nielha. A lehalizacyja nieabchodnaja, kali płanuješ tut žyć: biez DNŽ pasolstvy admaŭlajuć rełakantam u vizach, bo prosta nie razumiejuć, na padstavie čaho my znachodzimsia ŭ krainie. Banki pa hetaj ža pryčynie admaŭlajuć u pryjomie najaŭnych hrošaj ci adkryćci depazitaŭ (rachunki dla atrymańnia zarobku adkryvajuć biez prablem). Try hady pražyvańnia DNŽ dajuć prava na PMŽ, ale voś jak atrymać DNŽ?
Zdavałasia b, žaleznaj padstavaj dla lehalizacyi źjaŭlajecca zaklučeńnie šlubu. Tak atrymałasia, što va Uźbiekistanie jon u mianie źjaviŭsia. Ja prajšoŭ praz praceduru rehistracyi šlubu i na finalnym etapie daviedaŭsia, što moj PINFL (personal identification number of an individual) dva hady tamu byŭ vypuščany z pamyłkaj tranślitaracyi z ruskaj na ŭźbiekskuju. Praz heta atrymańnie DNŽ upierłasia ŭ novuju pieraškodu.
Tak što možna skazać, što adsutnaść zrazumiełaha i prazrystaha šlachu lehalizacyi stała klučavym momantam pry pryniaćci rašeńnia ab dalejšaj rełakacyi.
Tak, u mianie niestandartny vypadak. Ja ažaniŭsia z hramadziankaj Uźbiekistana, i my tolki što pierajechali ŭ Polšču. Dakładniej mianie jašče raz rełakavali ŭnutry karparacyi. Polskaje pasolstva taki pryniało mianie biez DNŽ — paśla taho jak ja pakazaŭ pracoŭny dahavor z EPAM. Ale viedaju, što pasolstvy Vialikabrytanii i ZŠA ŭ takich vypadkach u vizach admaŭlajuć.
Pra miascovy IT-rynak
Jašče adzin matyŭ dla pierajezdu — imknieńnie da prafiesijnaha rostu. Uźbiekski IT-rynak ciapier vielmi aktyŭny, ale ŭ toj ža čas jon maleńki i sa svajoj śpiecyfikaj.
Kali vy Senior dy jašče ź mižnarodnaj kampanii, vas adarvuć z rukami i nahami. Voś tolki vyraści vyšej pazicyi raspracoŭščyka vam budzie vielmi składana, tamu što ŭ kožnaha hienierała jość svoj syn. Dadajcie da hetaha jašče kłanavy charaktar kiraŭnictva.
Dla hetaj źjavy navat słova jość — «taniš-bieliš» («blizki-znajomy»), i jano, viadoma, nie tolki pra IT — na «taniš-bieliš» pabudavana ŭsio hramadskaje žyćcio.
Zrazumiełaja sprava, u EPAM takoha niama, ale va Uźbiekistanie my nie samy bujny hulec, tamu nie možam mocna ŭpłyvać na miascovyja praviły hulni.
Va ŭźbiekskim IT šmat łakalnych hulcoŭ i rasijskich firm, ich patrabavańni zusim nie takija, da jakich my pryvykli ŭ Biełarusi. Zakazčyki ŭ asnoŭnym z Rasii i AAE, adsiul abmiežavany nabor skiłoŭ, a pracoŭnaja mova — ruskaja ci arabskaja. Heta błakuje mahčymaści mižnarodnaha rostu. Ułasna heta stała jašče adnym drajvieram rełakacyi.
Pra infrastrukturu i ježu
Taškient vielmi mocna zabudoŭvajuć apošnija dziesiać hadoŭ. Asnoŭnaja zabudova viadziecca pryvatnymi kampanijami: jany budujuć žyłyja damy, a pra sadki, škoły, darohi i chodniki časta zabyvajuć. Elektryčnaść, vadu i haz čaściakom padvodziać ad staroj savieckaj infrastruktury, mahutnaści jakoj užo vybrany. Z-za hetaha adklučeńnia vady, hazu i śviatła ličacca normaj.
Internet taksama mocna zaležyć ad taho, nakolki jakasna prakłali mahistral. Raźličvać na toje, što zajaŭlenyja 100 mb/s buduć realnymi, nie varta. Časta adklučeńnie adnoj ATS ciahnie adklučeńnie rajona na paŭdnia.
Jakaść pavietra ŭ Taškiencie dratuje: šmat pyłu i vychłapnych hazaŭ, zimoj da hetaha dadajecca piačnoje aciapleńnie.
Hramadski transpart — jašče adna prablemnaja śfiera. Mietro chodzić raz u 10‑15 chvilin, aŭtobusy i taho radziej. Asnoŭny transpart — taksi ci pryvatnaje aŭto. Tamu darohi prosta zabityja mašynami. Pry hetym kiroŭcy vykonvajuć PDR tolki pablizu pastoŭ DAI, a ŭ astatnim prosta starajucca adzin u adnaho nie ŭrezacca.
Varta zhadać i płanavańnie daroh. Šmatuzroŭnievych estakad typu «matylok» tut niama, čaściej za ŭsio darohi prosta prymykajuć adzin da adnaho. Dla razvarotu treba šukać razryŭ u bietonnym adbojniku — tam mašyny nazapašvajucca ŭ čakańni praśvietu ŭ sustrečnym patoku i pry hetym błakujuć 1‑2 pałasy svajho patoku.
U krainie jość sučasnyja ciahniki «Afrasijab» i «Šark», jakija złučajuć Taškient z turystyčnymi Samarkandam i Bucharoj. A ŭ astatnim ruchomy sastaŭ rodam z 90-ch. Pajezdka na takim ciahniku biez kandycyjaniera praz pustyniu ŭ +30 pa maršrucie Taškient — Chiva — to jašče zadavalnieńnie.
Zrešty, dla raźvićcia źniešniaha turyzmu zroblena niamała. Tak jak Samarkand — miesca małoha chadžu ŭ musulman, tam pabudavali mižnarodny aeraport. Nu, i turystaŭ ź Jeŭropy taksama aktyŭna zavablivajuć. Va Uźbiekistanie sapraŭdy šmat architekturnych i pryrodnych słavutaściaŭ, jakija varta naviedać.
Ježa va Uźbiekistanie bahataja i raznastajnaja. U Taškiencie pradstaŭleny samyja raznastajnyja kuchni Jeŭropy i Azii. Ustanovy ź miascovaj ježaj taksama kormiać vielmi smačna, treba tolki pryvyknuć da azijackich śpiecyj. U maleńkich haradkach pracuje praviła: čym daŭžej čarha ŭ niejkuju ŭstanovu, tym smačniej tam płoŭ ci šašłyk. Chutčej za ŭsio źniešnie jano budzie niepryhladnym: z płastykavymi stolikami i kazanom na vulicy. Ale jość i premium-siehmient, dzie strava kaštuje 100$ i vyšej.
Pra ludziej i žančyn
Narod va Uźbiekistanie haścinny i pryjemny ŭ znosinach. Vielmi adčuvajecca pavažlivaje staŭleńnie da starejšych. Ale jość i advarotny bok hetaj patryjarchalnaści: pravy žančyn. Mnie navat składana padabrać pravilnyja słovy. Skažam tak, ja nie čakaŭ ubačyć u XXI stahodździ ŭstoi XIV stahodździa. Asabliva heta zaŭvažna ŭ sielskim asiarodździ — dziaŭčaty tam mohuć nie atrymlivać adukacyi, a naniasieńnie fizičnych kalectvaŭ žoncy mužam budzie chavacca ŭsioj siamjoj. Dy i ŭ horadzie: ja sam sutyknuŭsia z takoj situacyjaj.
Ujavicie, treciaja hadzina nočy, u susiedziaŭ (maładaja para 20‑25 hadoŭ, razam mienš za hod) čutna, jak vybivajuć dźviery. Prosta ŭ ich bytavaja svarka, i muž z nažom u rukach vybivaje dźviery vannaj, dzie chavajecca žonka.
Nam z žonkaj pryjšłosia ŭmiašacca. Chłopiec, ubačyŭšy nas, vykinuŭ nož i staŭ tłumačyć, što ŭ ich usio dobra. U hety čas žonka z-za dźviarej na ŭźbiekskaj paprasiła ab dapamozie. My zabrali jaje da siabie i vyklikali milicyju. Dziaŭčyna ŭ šokavym stanie patłumačyła, što jaje daviali da ašalełaści prydzirki śviakruchi z nahody jaje hatoŭki. Jana pavinna była kožny dzień jeździć da śviakruchi i hatavać. Uviečary jana vykazała pretenzii mužu, ale toj skazaŭ, što jana abaviazana heta rabić. U vyniku adbyłasia svarka voś z takoj scenaj.
Kali pryjechała milicyja i svajaki, dziaŭčyna viarnułasia ŭ dom. Nakolki ja viedaju, nijakich nastupstvaŭ pravavoha paradku nie było, usie adzin z adnym damovilisia. U dalejšym pry sustrečy z nami susiedzi vietliva vitalisia. A praz paru miesiacaŭ jany pierajechali, i, što ź imi ciapier, my nie viedajem.
Moładź, zrešty, užo adychodzić ad hetych siaredniaviečnych ustanovak. Zaŭvažna, jak šmat maładych ludziej imknucca pastupić u dobryja VNU. VNU ŭ Taškiencie i Samarkandzie vielmi šmat — nie tolki miascovych, ale i sumiesnych z zamiežnymi. Asnoŭnaja prablema dla miascovaj moładzi, jak mnie zdajecca, anhlijskaja mova. Masava jaje stali vučyć usiaho 5‑6 hadoŭ tamu, i pakul mała chto joj vałodaje.
Darečy, dziaŭčyny ŭ IT-kampanijach taksama jość. I heta narastajučy trend, bo IT prapanuje žančynam kankurentny z mužčynskim zarobkam. Dla patryjarchalnaha asiarodździa heta vielmi niazvykła: usio ž asnoŭnaja masa žančyn siadzić doma i sočyć za dziećmi/baćkami muža.
I pra nadvorje
U krainie zvyčajna 360 soniečnych dzion u hodzie. Paśla Biełarusi sonca vielmi raduje. Zima ciopłaja, ale zdarajucca i anamalnyja marazy. U minułym hodzie ŭ Taškiencie ŭdaryła -20, infrastruktura zamierzła, i žyćcio ŭ častcy horada paralizavała.
U lipieni — žniŭni staić śpiakota +50, miascovyja nazyvajuć hety pieryjad «čyla». U Taškiencie, jaki zality asfaltam, dychać u hetyja miesiacy niemahčyma. U Samarkandzie, jaki znachodzicca ŭ hornaj dalinie, prachałodniej i čyla pieranosicca krychu lahčej, tamu paŭhoda z žonkaj my žyli tam.
Zamiest reziume
Hetyja try hady va Uźbiekistanie navučyli mianie tamu, što nie varta błytać turyzm z emihracyjaj. I što vielmi važna pažyć u krainie, pierš čym tudy pierajazdžać. Plus jany dali dobruju škołu kamunikacyi i navučyli zadavać šmat pytańniaŭ.
Kraina pražyvańnia pierastała być dla mianie miescam na karcie. Ciapier heta chutčej ludzi, jakija jaje nasialajuć — jany vyznačajuć samaje važnaje. Kali štości nie zadavalniaje, možna pašukać inšuju krainu. Tamu ja praciahvaju pašyrać svoj vopyt. Mnie spadabałasia žyć va Uźbiekistanie — zaraz probuju inšuju krainu.
        
        
        
        
        
        
        
        
        
        
        
        
        
        
        
        
        
        
        
        
        
        
        
        
        
        
        
        
        
        
        
        
        
        
        
        
        
        
        
        
        
        
        
        
        
        
        
Kamientary