DAI abjaviła vajnu maršrutkam. A dzie jašče ŭ śviecie katajucca na ich?

Nasamreč, naša «maršrutka» — heta łakalnaja nazva dla hłabalnaj źjavy, viadomaj u śviecie jak «share taxi» (maršrutnaje taksi). Heta hnutkaja transpartnaja sistema, jakaja zajmaje nišu pamiž darahim indyvidualnym taksi i mienš mabilnym hramadskim transpartam. Jana pracuje pa adnym pryncypie va ŭsim śviecie: ahulnaja pajezdka pa peŭnym maršrucie z prypynkami pa patrabavańni.

Maršrutka na karcie śvietu

Maršrutki ŭ Biełarusi, Rasii i Ukrainie vielmi padobnyja. Akramia postsavieckaj prastory, padobnyja madeli pryžylisia i ŭ krainach Uschodniaj Jeŭropy. Naprykład, u Polščy mižharodnija i pryharadnyja pieravozki niemahčyma ŭjavić biez pryvatnych mikraaŭtobusaŭ, jakija tam nazyvajuć prosta «bus» (bus).

Kali vy pryjdziecie na aŭtavakzał u Krakavie i spytajecie, jak dajechać da kurortnaha Zakapane, vam pakažuć na płatformy, adkul adpraŭlajucca jak vialikija aŭtobusy, tak i «spryntery» pryvatnych firm. Jany adpraŭlajucca kožnyja 10‑15 chvilin, jeduć chutčej za ciahnik i źbirajuć pasažyraŭ prosta z centralnaha vakzała.

U samim Zakapane kožnyja 10‑20 chvilin pobač z aŭtavakzałam adpraŭlajucca maršrutki da papularnaha turystyčnaha miesca Morskie Oko.

Maršrutki papularnyja ŭ Bieščadach, dzie pieravoziać turystaŭ pamiž maleńkimi vioskami i ściežkami, abo kursirujuć na mazurskich aziorach, złučajučy haradki i vioski z prystaniami.

U Hiermanii i Aŭstryi maršrutki źjaŭlajucca dapaŭnieńniem da hramadskaha transpartu ŭ małanasielenych rehijonach. Heta sistema, viadomaja jak Anrufsammeltaxi (AST), abo «zbornaje taksi pa vykliku».

Jana pracuje tam, dzie haniać vialiki aŭtobus ekanamična nieapraŭdana: u sielskaj miascovaści, alpijskich dalinach, a taksama viečaram ci na vychodnych. Taki mikraaŭtobus vyjazdžaje na maršrut tolki paśla papiaredniaj zamovy, źjaŭlajučysia cyvilizavanym instrumientam, jaki harantuje bazavuju mabilnaść dla žycharoŭ samych addalenych kutkoŭ krainy.

Stambulski dałmuš (dolmuş) — heta, mabyć, samy viadomy «svajak» našaj maršrutki. Žoŭtyja ci błakitnyja mikraaŭtobusy, jakija startujuć tolki paśla poŭnaha zapaŭnieńnia sałona («dolmuş» litaralna aznačaje «poŭny»), źjaŭlajucca nieadjemnaj častkaj haradskoha piejzažu.

Pavialičyć

U Izraili pracuje vielmi padobnaja sistema pad nazvaj šerut (monit sherut). Heta zvyčajna žoŭtyja 10‑miascovyja miniveny, jakija dublujuć samyja papularnyja aŭtobusnyja maršruty ŭnutry haradoŭ (naprykład, u Tel-Avivie) i pamiž imi (lehiendarny maršrut Jerusalim — Tel-Aviŭ).

Hałoŭnaja pieravaha šeruta ŭ tym, što jon pracuje navat u šabat (ź viečara piatnicy da viečara suboty), kali amal uvieś hramadski transpart u krainie spyniajecca. Heta robić jaho niezamiennym dla miljonaŭ izrailcian.

Anałahi isnujuć navat u ZŠA. U bujnych miehapolisach Złučanych Štataŭ, takich jak Ńju-Jork (u rajonach Bruklin, Kvins) abo Majami, isnujuć niefarmalnyja sietki mikraaŭtobusaŭ.

Pavialičyć

Jany viadomy jak «Dołar-veny» (Dollar Vans) i absłuhoŭvajuć pieravažna mihranckija rajony, dzie municypalny transpart nie zaŭsiody zručny. Jany jeździać pa aŭtobusnych maršrutach, kaštujuć tanna (adsiul i nazva), i ich možna spynić uzmacham ruki.

Pamiž nievialikimi haradami, kudy nie chodziać bujnyja aŭtobusnyja apieratary, časta kursirujuć pryvatnyja mikraaŭtobusy, jakija źjaŭlajucca, pa sutnaści, mižharodnimi maršrutkami.

U stalicach kštałtu Paryža, Bierlina ci Łondana kłasičnuju maršrutku vy nie sustreniecie. Transpartnaja sistema tam nastolki intehravanaja i subsidujecca dziaržavaj, što dla takoha biznesu prosta nie zastajecca ekanamičnaj nišy. Uvieś transpart pracuje pa adzinym bilecie i strohim raskładzie.

Mikraaŭtobusy vykarystoŭvajucca, ale dla inšych met: jak turystyčnyja aŭtobusy, sacyjalnaje taksi dla ludziej z abmiežavanymi mahčymaściami abo karparatyŭny transpart.

Aŭtapark maršrutak

«Załaty standart» — heta mikraaŭtobusy jeŭrapiejskich marak, u pieršuju čarhu Mercedes-Benz Sprinter, a taksama jaho asnoŭnyja kankurenty Volkswagen Crafter, Ford Transit, Iveco Daily i Renault Master.

Adnak sankcyjnyja abmiežavańni i źmianieńnie łahistyčnych łancužkoŭ unieśli surjoznyja karektyvy ŭ hety raskład. Nišu, jakuju raniej amal niepadzielna zajmali «jeŭrapiejcy», pačali aktyŭna zajmać rasijskija mikraaŭtobusy, u pieršuju čarhu rasijskija HAZeli i našy MAZ-281 — biełaruskaja viersija kitajskaha mikraaŭtobusa JAC Sunray. Cikava, što heta madel vyjšła na rynak u 2019 hodzie spačatku va Ukrainie, a tolki paśla ŭ Biełarusi. Siońnia jaje asnoŭnymi pakupnikami za miežami Biełarusi stali Rasija, Uźbiekistan i Kyrhyzstan.

Pavialičyć

Adnak evalucyja parku maršrutak nie abmiažoŭvałasia tolki mikraaŭtobusami. U 2000‑ia hady, na piku popytu źjaviŭsia inšy kłas mašyn — aŭtobusy małoha kłasa. Jarkim pradstaŭnikom hetaj epochi byŭ ukrainski «Bahdan». Pabudavany na vynoślivym hruzavym šasi japonskaha Isuzu, jon byŭ vielmi niekamfortny dla pasažyraŭ z-za žorstkaj padvieski i vysokaj padłohi, jakija dastalisia jamu ŭ spadčynu ad hruzavika.

Pavialičyć

Sprobaj stvaryć bolš cyvilizavany anałah u Biełarusi staŭ «Radzimič», jaki vypuskaŭsia na Homielskim aŭtaramontnym zavodzie. Jon taksama byŭ aŭtobusam małoha kłasa, ale budavaŭsia na bolš sučasnym šasi Iveco Daily, što zabiaśpiečvała lepšy ŭzrovień kamfortu.

Paralelna svaje madeli ŭ hetym ža kłasie na bazie šasi Iveco pačaŭ prapanoŭvać i lidski zavod «Nioman». U 2013‑2018 hadach u ramkach prahramy stvareńnia školnaha aŭtobusa vypuskaŭsia MAZ-241 (taksama na šasi Iveco Daily). Takija aŭtobusy pracavali, naprykład, na maršrucie Minsk-Łahojsk.

Pavialičyć

Čamu DAI choča zamianić maršrutki na aŭtobusy?

Na žal, avaryi z udziełam maršrutak časta traplajuć u zahałoŭki navin. Heta sistemnaja prablema, jakaja pryviała da taho, što DAI prapanavała ŭvieści aŭtobusy małoha kłasa z bolšaj umiaščalnaściu zamiest nievialikich maršrutak. Na pieršy pohlad, roźnica nievialikaja, ale z punktu hledžańnia fiziki i inžyniernaj dumki jana kałasalnaja. Davajcie raźbiaremsia, čamu hetaja prapanova maje pad saboj surjoznaje abhruntavańnie.

Klučavoje adroźnieńnie — u samoj kanstrukcyi. Mikraaŭtobus — heta adaptavany dla pieravozki ludziej transpart na bazie lohkaha kamiercyjnaha furhona. Aŭtobus małoha ci vialikaha kłasa — heta transpart, śpiecyjalna stvorany dla hetaj mety. Z hetaha vynikaje ŭsio astatniaje.

Vysokaja i vuzkaja maršrutka vielmi manieŭranaja ŭ haradskim patoku, ale maje vysoki centr ciažaru. Heta robić jaje značna mienš ustojlivaj i schilnaj da pieravaročvańnia pry rezkim manieŭry, bakavym sutyknieńni abo na ślizkaj darozie. Aŭtobus ža značna šyrejšy i bolš «prysadzisty», što zabiaśpiečvaje jamu nieparaŭnalna lepšuju stabilnaść.

Dadajcie siudy bolš mahutnuju i nadziejnuju pnieŭmatyčnuju tarmaznuju sistemu ŭ aŭtobusa (suprać hidraŭličnaj u mikraaŭtobusa), i my atrymajem transpart, jaki značna lepš trymajecca na darozie i moža bolš efiektyŭna praduchilić DTZ.

Pavialičyć

Kali sutyknieńnie ŭsio ž adbyłosia, u hulniu ŭstupajuć zakony fiziki:

Masa: Vialiki rejsavy aŭtobus važyć 15‑18 ton, aŭtobus małoha kłasa — 7‑9 ton, a maršrutka — kala 4‑5 ton. Pry sutyknieńni pieravaha zaŭsiody zastajecca za bolš masiŭnym abjektam.

Tryvałaść kuzava: Siłavy karkas aŭtobusa ad pačatku prajektujecca z raźlikam na pieravozku dziasiatkaŭ ludziej i raźličany vytrymlivać pieravaročvańnie, zachoŭvajučy žyćciovuju prastoru ŭ sałonie. Kuzaŭ mikraaŭtobusa, niahledziačy na ŭzmacnieńni, u svajoj asnovie zastajecca kanstrukcyjaj furhona, jakaja značna horš supraćstaić defarmacyi.

Vyšynia pasadki: U vialikim aŭtobusie pasažyry siadziać značna vyšej za ŭzrovień udaru ad lehkavoha aŭtamabila. U maršrutcy ludzi znachodziacca niepasredna ŭ zonie sutyknieńnia.

Nielha zabyvać i pra psichałohiju. Sama dynamika i manieŭranaść mikraaŭtobusa pravakujuć kiroŭcaŭ na bolš ahresiŭny styl kiravańnia, charakterny dla lohkaha kamiercyjnaha transpartu. Aŭtobus ža — bolš pavolnaja i važkaja mašyna, jakaja psichałahična nastrojvaje na spakojny i adkazny styl, ułaścivy kiroŭcu hramadskaha transpartu.

• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0