Čamu płanavańnie padarožžaŭ z ChatGPT ci Gemini niebiaśpiečnaje
Ujaŭnaje miesca ŭ Pieru ci Ejfieleva vieža ŭ Piekinie: padarožniki ŭsio čaściej vykarystoŭvajuć instrumienty nakštałt ChatGPT dla pošuku idej dla maršrutaŭ — i traplajuć u miescy, jakich nasamreč nie isnuje, piša BBC Travel.
Mihiel Anchiel Honhora Miesa, zasnavalnik i dyrektar Evolution Treks Peru, znachodziŭsia ŭ sielskim pieruanskim miastečku, rychtujučysia da pachodu ŭ Andach, kali pačuŭ cikavuju razmovu. Dvoje turystaŭ biez supravadžeńnia abmiarkoŭvali svaje płany vypravicca samastojna ŭ hory da «Śviaščennaha kańjona Chumantaja».
«Jany pakazali mnie skrynšot, upeŭniena napisany i napoŭnieny jarkimi prymietnikami, — ale heta była niapraŭda. Nijakaha Śviaščennaha kańjona Chumantaja nie isnuje!» — kaža Hanhora Miesa.
«Hetaja nazva źjaŭlajecca spałučeńniem dvuch roznych miescaŭ, jakija nie majuć nijakaha dačynieńnia da apisańnia. Turyst zapłaciŭ amal 160 dołaraŭ, kab dabracca da sielskaj darohi pablizu Mallepaty biez hida i navat biez sapraŭdnaha punkta pryznačeńnia», — dadaje jon.
Bolš za toje, Hanhora Miesa śćviardžaje, što hetaja, zdavałasia b, niavinnaja pamyłka mahła kaštavać hetym padarožnikam žyćcia.
«Takija iłžyvyja źviestki niebiaśpiečnyja ŭ Pieru, — tłumačyć jon. — Vyšynia, klimatyčnyja źmieny i dastupnaść maršrutaŭ pavinny być staranna praličany. Kali vy karystajeciesia prahramaj nakštałt ChatGPT, jakaja spałučaje vyjavy i nazvy, stvarajučy vydumku, vy možacie apynucca na vyšyni 4000 m biez kisłarodu i biez telefonnaha sihnału».
Usiaho za niekalki hadoŭ instrumienty štučnaha intelektu (ŠI), takija jak ChatGPT, Microsoft Copilot i Google Gemini, prajšli šlach ad prostaj navinki da nieadjemnaj častki płanavańnia padarožžaŭ dla miljonaŭ ludziej.
Zhodna z adnym apytańniem, 30% mižnarodnych turystaŭ užo vykarystoŭvajuć hienieratyŭnyja instrumienty ŠI i śpiecyjalnyja sajty dla padarožžaŭ, takija jak Wonderplan i Layla, kab arhanizavać svaje pajezdki.
Choć hetyja prahramy mohuć być karysnymi, kali pracujuć pravilna, jany taksama zdolnyja zavieści ludziej u niepryjemnyja ci navat niebiaśpiečnyja situacyi, kali dajuć zboj.
Niekatoryja padarožniki ŭśviedamlajuć heta, kali prybyvajuć da svajho nibyta punkta pryznačeńnia i vyśviatlajuć, što ich nakiravali ŭ miesca, jakoje isnuje tolki va ŭbudavanym ujaŭleńni robata.
Inšyja padarožniki sutyknulisia z prablemami, kali sprabavali dasiahnuć miescaŭ, jakija isnujuć tolki ŭ fantazijach ałharytmaŭ. Naprykład, błohierka Dana Jaa sa svajoj paraj, karystajučysia paradami ChatGPT, nie zmahła spuścicca z hary Misien u Japonii, bo kanatnaja daroha, nasupierak śćviardžeńniu ŠI, užo była začyniena.
Niekatoryja prykłady dezynfarmacyi vyhladali absurdna: Layla śćviardžała, što Ejfieleva vieža znachodzicca ŭ Piekinie. Pavodle apytańnia 2024 hoda, kala 33% karystalnikaŭ ŠI atrymali ad jaho niapeŭnyja abo pamyłkovyja parady.
Hanarovy prafiesar mašynnaha navučańnia Rejdyd Hani tłumačyć, što vialikija moŭnyja madeli «nie razumiejuć», a prosta statystyčna kambinujuć słovy. Heta viadzie da źjavy, jakuju śpiecyjalisty nazyvajuć «halucynacyjaj» — kali ŠI vydumlaje infarmacyju, padajučy jaje jak praŭdzivuju.
Niekatoryja fejki naohuł stvarajucca metanakiravana: tak, u Małajzii videa ŭ TikTok pakazvała nieisnujučuju kanatnuju darohu, zhienieravanuju ŠI. A na YouTube, biez dazvołu aŭtaraŭ, ŠI «redahavaŭ» źniešnaść ludziej u videa, što vyklikała abureńnie.
Tendencyja da «ŭpryhažeńnia» realnaści z dapamohaj ŠI moža razburać sutnaść padarožža, ličyć psichaterapieŭt Chaŭjer Łaburt: realny dośvied, kantakt z kulturaj i ludźmi zamianiajecca fantazijami.
U adkaz na prablemu niekatoryja krainy, u tym liku ES i ZŠA, prapanujuć uviadzieńnie vadzianych znakaŭ i inšych markieraŭ na zhienieravanym kantencie. Ale, jak adznačaje Hani, rehulavać takija sistemy ciažka, i hałoŭnaje — navučyć karystalnikaŭ raspaznavać fejki.
ŠI-sistemy, pa słovach kiraŭnika Google Sundara Pičai, mohuć u pryncypie «zaŭsiody halucynavać». Tamu adzinaja harantyja biaśpieki padarožnikaŭ — krytyčnaje myśleńnie i pravierka ŭsich źviestak.
U rešcie, padarožža moža zastacca cudoŭnym dośviedam navat paśla niaŭdačy — kali zdoleć pieratvaryć pamyłku ŭ novaje adkryćcio.
Kamientary
Jeśli nie vdavaťsia v podrobnosti, možno li "zastaviť" AI davať točnuju, provieriennuju i aktualnuju informaciju? Otviet - možno! No, pomimo vyšieukazannoho nado jeŝio znať kak pravilno sdiełať prompt (zapros). Jeśli vsie eto hramotno sojediniť vojedino, to połovinie vašiej riedakcii pridietsia iskať novuju rabotu.
Zapytvaješ lubyja faktyčnyja dadzienyja - patrabuj spasyłku. Pytańni zdaroŭja, płanaŭ, padarožžaŭ, finansaŭ - usio treba praviarać svajoj hałavoj, a nie pakładacca na duryłku, jakaja kambinuje słovy.