Upieršyniu rasijskija vajskoŭcy zdalisia ŭ pałon robatam — navatarskaja apieracyja ŭkrainskaj šturmavoj bryhady
Sučasnuju vajnu niemahčyma ŭjavić biez vykarystańnia dronaŭ. Ale bieśpiłotnyja mašyny mohuć być nie tolki pavietranymi.
Historyja bieśpiłotnych bajavych mašyn — doŭhaja. Pieršaj bajavoj mašynaj, jakoj nie byŭ patrebny kiroŭca ŭ zvykłym sensie, staŭ francuzski tank 1915 hoda Torpille Terrestre — u pierakładzie z francuzskaj «naziemnaja tarpieda». Jaho pryznačeńnie było prostym: dastaŭlać vybuchoŭku (da 200 kiłahramaŭ) da varožych pazicyj. Kiravańnie ažyćciaŭlałasia apierataram praz dva kabieli, jakija padavali elektryčnaść na ruchaviki. U patrebny momant bajavaja mašyna padryvałasia.
U 1918 hodzie ŭ ZŠA inžynier Ełmier Vikierschem raspracavaŭ teletankietku z elektrapryvadam. U 1922 hodzie jon atrymaŭ patent na svajo vynachodstva, ale ŭ sieryju hetaja mašyna tak i nie pajšła.
U 1929 hodzie ŭ Japonii byŭ pabudavany pratatyp teletankietki, jakaja atrymała nazvu pa imieni jaho kanstruktara — majora Nahajama. Pry jaje stvareńni była vykarystana chadavaja častka sielskahaspadarčaha husieničnaha traktara Fordson amierykanskaj vytvorčaści.
Dla radyjokiravanaj tankietki Nahajama raspracavaŭ korpus aryhinalnaj kanfihuracyi, jaki pa formie addalena nahadvaŭ padvodnuju łodku. Heta było vyklikana tym, što tankietka pavinna była mieć mahčymaść farsiravać vodnyja pieraškody.
U 1937-m hodzie, rychtujučysia da napadu na Manholiju, japonskija inžyniery raspracavali «inžyniernuju mašynu Typ 98», jakaja bolš viadoma pad nazvaj «Ja-I-Ho». Asnoŭnaj ich zadačaj byŭ padryŭ varožych umacavańniaŭ. Kiravańnie takoj mašynaj ździajśniałasia pa drotach. Byli raspracavany dźvie madyfikacyi (Ko i Ocu), niekalki mašyn byli pieradadzieny na ŭzbrajeńnie, ale da bajavoha vykarystańnia sprava nie dajšła.
Cikavaść da takich sistem prajaŭlali i savieckija inžyniery. U 1929—1932 hadach u Śpiecyjalnym techničnym biuro była raspracavana sistema radyjokiravańnia dla tankaŭ «Most-1», jakaja zabiaśpiečvała suviaź na adlehłaści da niekalkich kiłamietraŭ.
U 1930-m hodzie byli praviedzieny pieršyja vyprabavańni teletanka, stvoranaha na płatformie tanka TT-18. U 1932 hodzie była vypuščana doślednaja partyja teletankaŭ TT-27 u kolkaści 5 štuk. U tym ža hodzie pačałasia raspracoŭka inšaj madeli — TT-26.
Na praciahu 1938-1939 hadoŭ pravodzilisia raboty pa stvareńni i vyprabavańni telemiechaničnaj aparatury dla hrupy tankaŭ TT-BT-7, jakaja składałasia z teletanka i tanka kiravańnia (zvyčajnaha tanka sa štatnym uzbrajeńniem, dapoŭnienaha abstalavańniem, jakoje dazvalała ekipažu pieradavać kamandy teletanku).
Teletank pryznačaŭsia dla raźviedki minnych paloŭ, stvareńnia prachodaŭ u zaharodžach z drotu, vohniemiatańni, stvareńni dymavoj zasłony, dehazacyi ci zaražeńnia miascovaści atrutnymi rečami.
Viadoma, što ŭ pačatku 1940-ch hadoŭ na ŭzbrajeńni Čyrvonaj Armii byŭ 61 radyjokiraavany tank. U bajavych umovach jany ŭpieršyniu byli vykarystanyja ŭ chodzie saviecka-finskaj vajny, ale biespaśpiachova: tanki mieli słabuju braniu i lohka paražalisia supraćtankavaj zbrojaj jašče da padychodu da celi.
Z pačatkam Druhoj suśvietnaj vajny raspracoŭki pa ŭdaskanaleńni teletankaŭ u SSSR spynilisia.
U toj ža čas cikavaść da naziemnych bieśpiłotnych płatformaŭ niamieckich inžynieraŭ pryviała da stvareńnia husieničnaj samachodnaj miny-tankietki «Halijaf». U troch roznych madyfikacyjach jany dastatkova šyroka vykarystoŭvalisia nacysckimi vojskami ŭ pieryjad Druhoj suśvietnaj vajny dla baraćby z tankami i ŭmacavańniami praciŭnika.
Adzin ź viadomych prykładaŭ — razbureńnie barykad, stvoranych paŭstancami Varšavy ŭ 1944 hodzie. Zachavaŭsia navat uzor hetaj mašyny ŭ muziei Varšaŭskaha paŭstańnia.
«Halijaf» ujaŭlaŭ saboj nievialikuju husieničnuju płatformu, jakaja mahła pieravozić ad 75 da 100 kiłahramaŭ vybuchoŭki. Kiravańnie adbyvałasia z dystancyjnaha pulta, jaki byŭ źviazany z tankietkaj drotam. Jana mieła abmiežavanuju efiektyŭnaść — drot časta rvaŭsia, technałohija była darahoj, ustanoŭka mieła nizkuju prachodnaść i chutkaść.
U pieryjad chałodnaj vajny asnoŭnaja ŭvaha navukoŭcaŭ i inžynieraŭ VPK była skiravana na stvareńnie bieśpiłotnych latalnych aparataŭ. Da stvareńnia takoha ž typu naziemnych sistem viarnulisia tolki praź niekalki dziasiatkaŭ hadoŭ.
U 1963 hodzie inžyniery tahačasnaha UNDI-100 (bolš viadomaha jak «UNDItransmaš») pačali daśledčyja i kanstruktarskija pracy pa stvareńni šasi miesiacachoda. U hetym ža hodzie byŭ stvorany makietny ŭzor radyjokirujemaj mašyny na bazie tanka T-55.
U ZŠA Pientahon finansavaŭ prajekty pa stvareńni naziemnych robatyzavanych płatformaŭ dla vyjaŭleńnia i abiasškodžvańnia min. U Izraili raźvivalisia aŭtanomnyja naziemnyja patrulnyja mašyny dla achovy miažy.
U 1980-ch IBM, Honda i inšyja karparacyi pačali raspracoŭku ekśpierymientalnych płatformaŭ na kołavaj i husieničnaj bazie, z GPS-navihacyjaj, kamierami i sistemami paznavańnia pieraškod. Ale jany byli aryjentavany na vykarystańnie ŭ mirnych metach.
Na pačatku XXI stahodździa naziemnyja bieśpiłotnyja płatformy pačali pastaŭlacca ŭ vajskovyja padraździaleńni — najpierš dla raźminiravańnia, praviadzieńnia raźviedki i nazirańnia, transparciroŭki bojeprypasaŭ i evakuacyi paranienych z pola boju.
U 2006 hodzie ŭ Paŭdniovaj Karei stvorany «robat-vartavy», pryznačany dla achovy miežaŭ z Paŭnočnaj Karejaj.
Amierykanskaja kampanija Foster-Miller raspracavała bajavoha robata, jaki byŭ abstalavany bujnakalibiernym kulamiotam. Uletku 2007 hady try robaty hetaj firmy byli paśpiachova vyprabavanyja ŭ Iraku.
Ciapier isnuje vialikaja raznastajnaść naziemnych bieśpiłotnych płatform. Jany znajšli šyrokaja prymianieńnie ŭ rasijska-ŭkrainskaj vajnie. Na leta 2025 hoda vytvorčaściu takoha vidu ŭzbrajeńnia va Ukrainie zajmajecca kala 40 kampanij.
Naprykład, kampanija Ratel vypuskaje niekalki vidaŭ takoj techniki. Siarod ich — lohkija naziemnyja bieśpiłotnyja płatformy (drony) Ratel S, zdolnyja vykonvać jak funkcyi mabilnaj bojehałoŭki dla ataki tankaŭ i blindažoŭ praciŭnika, tak funkcyi miniravańnia, pieravozki i evakuacyi.
Dron maje elektramator, jaki nie stvaraje šumu. Jon moža pieramiaščacca z maksimalnaj chutkaściu 24 kiłamietry na hadzinu i pracavać biez padzaradki da dźviuch hadzin. Zapas chodu dasiahaje 10 kiłamietraŭ. Jaho kiravańnie ažyćciaŭlajecca apierataram z pulta ŭ radyusie 1500 mietraŭ ci 3 kiłamietry z retranślataram.
Ratel S źjaŭlajecca madyfikacyjaj hruzavoha kołavaha drona Ratel M, jaki pieršapačatkova stvaraŭsia dla padvozu bojeprypasaŭ i vady dla vajennych, a taksama evakuacyi paranienych z pola boju.
Ratel M padymaje vahu da 250 kiłahram, moža pracavać ad akumulatara 8 hadzin uletku abo 5 hadzin uzimku. Maksimalnaja dalnaść kiravańnia składaje 6 kiłamietraŭ. Poŭny pryvad i vialikija koły dazvalajuć dronu pieraadolvać pieraškody na šlachu.
Akramia taho, na samachodnuju płatformu možna ŭstalavać abstalavańnie dla raźminiravańnia supraćpiachotnych min.
Kampanija-vytvorca taksama vyrablaje ciažkija kołavyja drony Ratel H, zdolnyja transpartavać da 1400 kiłahramaŭ hruzu.
Jany pryznačany dla šmatmetavaha vykarystańnia: transpartavańnie hruzaŭ ci bojeprypasaŭ na pazicyi, evakuacyi paranienych. Taksama na samachodnuju płatformu možna ŭstanavić dadatkovyja techničnyja srodki, naprykład, REB abmiežavanaj dalnaści.
Niekalki dzion tamu va ŭkrainskich ŚMI źjaviłasia infarmacyja ab paśpiachovaj apieracyi Treciaj asobnaj šturmavoj bryhady, padčas jakoj upieršyniu rasijskija vajskoŭcy zdalisia ŭ pałon naziemnym rabatyzavanym płatformam.
«Bieź piachoty i biez strat. Treci šturm ažyćciaviŭ biesprecedentnuju apieracyju — bajcy atakavali varožyja pazicyi ŭ Charkaŭskaj vobłaści, začyścili ich i ŭziali akupantaŭ u pałon vyklučna z dapamohaj bieśpiłotnikaŭ i naziemnych rabatyzavanych kompleksaŭ», — paviedamlaje bryhada na svajoj staroncy ŭ fejsbuku.
Varožyja ŭmacavańni byli atakavany dronami i naziemnymi robatyzavanymi kompleksami. Nastupny robat užo padychodziŭ da razburanaha blindaža, kali rasijanie, kab paźbiehnuć padryvu, abviaścili ab kapitulacyi. Acalełych rasijskich bajcoŭ inšymi samachodnymi płatformami, jakich vajskoŭcy nazyvajuć «ptuškami», dastavili da ŭkrainskaj linii frontu i ŭziali ŭ pałon.
Kiraŭnik Lidy zaklikaŭ siłavikoŭ nie spyniać palityčnych represij28
Kamientary
Dostała propahanda kak s odnoj tak i s druhoj storony.