U Bierlinie pakazali opieru pra PVK «Vahnier». U pastanoŭcy ŭdzielničaje i biełaruskaja śpiavačka
A vakalnyja partyi vykonvaje śpiavačka ź Biełarusi.
Kali niamiecki režysior Jens Dzitrych u 2023 hodzie daviedaŭsia, jak zahinuli ŭ Afrycy žurnalisty Alaksandr Rastarhujeŭ, Archan Džemal i Kirył Radčanka, jakija pajechali tudy zdymać vykryvalny film pra rasijskich najmitaŭ, jon vyrašyŭ napisać na asnovie hetaj historyi opieru.
«Z hetaha momantu tema nie adpuskała mianie: čamu niamiecki kampazitar Vahnier vykarystoŭvajecca rasiejskimi nieanacystami? Jak vahnieraŭcy apynulisia ŭ Centralnaj Afrycy? I što ŭsio heta značyć dla niamieckaha kulturnaj śviadomaści?» — raspavioŭ DW Dzitrych.
Dla dapamohi ŭ padrychtoŭcy prajekta byli zaprošanyja žurnalistka z Rasii Maša Barzunova i biełaruskaja žurnalistka.
Jany sabrali miemy, frahmienty tok-šou, skrynšoty, kamientary, daśledujučy, jak stvarajecca kult najmitaŭ u sacsietkach i prapahandzie. Sabrany materyjał staŭ častkaj scenahrafii śpiektakla.
«Mianie ŭraziła, nakolki prycelna rasiejskaja dziaržava vykarystoŭvaje sacyjalnyja sietki, navat na Zachadzie, dla manipulacyi hramadskaj dumkaj», — kaža Jens Dzitrych. Muzyčnaja častka taksama niezvyčajnaja — nie kłasičny arkiestr, a saŭnd-sistema, jakaja vykarystoŭvaje dydžejskuju techniku, kłarniet, vałtornu i kantrabas i pieraasensoŭvaje kłasičnuju spadčynu Vahniera.
Na scenie spałučajucca vahnieraŭskija lejtmatyvy z «Piarścionka Nibiełunhaŭ» (27 pierapracavanych vahnieraŭskich tem), impravizacyja i šumavaja faktura, a hledačy kožny raz čujuć novy tvor.
Sam śpiektakl pabudavany jak miks dakumientalnych śviedčańniaŭ, miedyjnych cytat, scen z «Piarścionka Nibiełunhaz» i kłasičnych aryj, jakija vykonvaje śpiavačka ź Biełarusi Kacia Kaja.
U «Wagner Weltweit» niama liniejnaha siužetu.
Scena vyhladaje adnačasova jak mifałahičny les i televizijnaja studyja. Aktor Chaŭkie Chojman pramaŭlaje teksty, składzienyja z vykazvańniaŭ kremloŭskich prapahandystaŭ, vajskoŭcaŭ, «razmaŭlajučych hałoŭ» i biezymiennych dopisaŭ Telegram-kanałaŭ. Jany pabudavanyja na paznavalnych kliše: «Zachad choča nas źniščyć», «my vajujem za spraviadlivaść», «heta duchoŭnaja bitva». Hučyć znakamity manałoh Pryhožyna: «Dzie bojeprypasy, s***ki?».
Uźnikajuć paraleli pamiž hierojami «Piarścionka» Vahniera i sučasnymi palityčnymi piersanažami. Votan, jaki addaje padstupny zahad zabić Brunhildu, dziejničaje dakładna jak rasijskaje kamandavańnie, a imia Pryhožyna napoŭniena aluzijami na Zihfryda. Hladač apynajecca ŭ miedyjapatoku, dzie ścirajucca miežy pamiž faktam i mifam, realnaściu i vajennaj rytorykaj.
U paralelnych scenach saprana Kacia Kaja vykonvaje vahnieraŭskija aryi. Ich čyścinia kantrastuje ź miedyjnym šumam, u jakim zadychajucca pramovy manipulataraŭ.
Premjera opiery Wagner Weltweit prajšła ŭ Bierlinskim teatry Deutsche Oper.
Kamientary