U Biełarusi niama mora, ale topiacca tut čaściej, čym va ŭsim śviecie

Pra heta pišuć kitajskija daśledčyki ŭ artykule «Hłabalnaja nahruzka ad utapleńnia i faktary ryzyki ŭ 204 krainach (1990—2021)», apublikavanym u Scientific Reports. Jany praanalizavali vypadki ŭtapleńnia i ŭzrovień śmiarotnaści, a taksama vyvučyli tendencyi z 1990 pa 2021 hod u roznych rehijonach i krainach, źviarnuŭ uvahu kanał kanał «De facto. Biełaruskaja navuka».

U 2021 hodzie ŭ śviecie było zafiksavana 856,1 tysiačy vypadkaŭ utapleńnia, jakija pryviali da 274,2 tysiačy śmierciaŭ. 

Z 1990 hoda situacyja ŭ śviecie istotna palepšyłasia: kolkaść vypadkaŭ tapleńnia źmienšyłasia na 51,5% — da 11,1 vypadka na 100 tysiač čałaviek, a śmiarotnaść na 60,9% — da 3,6 vypadka na 100 tysiač čałaviek.

Najlepšy prahres u hetym pakazała Estonija, jakaja maje vychad da mora i bujnych azior, praciahłuju bierahavuju liniju i šmatlikija astravy. Kolkaść vypadkaŭ tapleńnia za try dziesiacihodździ niezaležnaści tut skaraciłasia na 70,2%, a śmiarotnaść — na 83,5%.

Pavialičyć

Najbolšuju pa kolkaści vypadkaŭ utapleńnia zafiksavali na Sałamonavych Astravach u Akijanii — 40,6 vypadka na 100 tysiač nasielnictva.

Jak ni dziŭna, ale śledam u lidarach antyrejtynhu iduć nie inšyja astraŭnyja dziaržavy, a Biełaruś, jakaja nie maje vychadu da mora, i Ukraina. U abiedźviuch krainach hety pakazčyk amal adnolkavy — 28,5 i 28,4 na 100 tysiač nasielnictva adpaviedna. 

Akramia Uschodniaj Jeŭropy, najvyšejšyja pakazčyki pa kolkaści vypadkaŭ utapleńnia adznačalisia ŭ 2021 hodzie ŭ Centralnaj i Uschodniaj Azii.

A voś u antylidary pa śmiarotnaści ad utapleńnia patrapili karlikavaja astraŭnaja dziaržava Nauru (14,4 vypadka na 100 tysiač nasielnictva), Centralna-Afrykanskaja Respublika (12,0) i Maršałavy Astravy (11,8). 

Najvyšejšyja pakazčyki śmiarotnaści ad utapleńnia naziralisia ŭ 2021 hodzie ŭ Akijanii, Centralnaj Afrycy i Karybskim rehijonie. 

Daśledčyki tłumačać taki vysoki ŭzrovień śmiarotnaści ŭ astraŭnych krainach padniaćciem uzroŭniu mora i ekstremalnymi klimatyčnymi źjavami, takimi jak pavodki i cykłony, što pavialičvajuć ryzyku ŭtapleńnia. U Afrycy — chutkaj urbanizacyjaj i niedastatkovaj vodnaj biaśpiekaj, asabliva ŭ stychijnych pasieliščach. 

Nizki ŭzrovień utapleńniaŭ, zafiksavany ŭ Zachodniaj Jeŭropie i krainach z vysokim uzroŭniem dachodaŭ u Paŭnočnaj Amierycy, śviedčyć pra efiektyŭnaść kompleksnych prafiłaktyčnych mier, jakija ŭklučajuć infarmavańnie nasielnictva, navučańnie płavańniu i dobruju infrastrukturu vodnaj biaśpieki.

Adnak u Biełarusi, jak i ŭ inšych krainach Uschodniaj Jeŭropy i krainach Uschodniaj Azii, uzrovień zastajecca vysokim, niahledziačy na istotnaje palapšeńnie sacyjalna-ekanamičnych umoŭ.

Heta daśledčyki tłumačać chraničnaj niedaskanałaściu ŭ rehulavańni vodnaj biaśpieki, złoŭžyvańniem ałkaholem i kulturnymi tradycyjami, źviazanymi z vadoj.

Zhodna z danymi statystyki, u 2021 hodzie ŭ Biełarusi ŭstanoŭleny antyrekord pa kolkaści trahiedyj na vadzie. U krainie ŭtapiŭsia 481 čałaviek, ź jakich 252 byli pjanymi. U dva razy bolš u paraŭnańni z 2020 hodam zahinuła i dziaciej — 42 suprać 20.

• 1
• 0
• 2
• 6
• 1
• 3
• 1
• 0