U Lidzie vyznačylisia, jak budzie vyhladać pomnik paetu Valancinu Taŭłaju FOTA
Naprykancy minułaha hoda stała viadoma, što ŭ Lidzie źjavicca pomnik biełaruskamu paetu Valancinu Taŭłaju. Ciapier stała viadoma, jak jon budzie vyhladać. Pra heta paviedamili ŭ aficyjnym telehram-kanale staršyni Lidskaha rajvykankama Alaksandra Viarsockaha.
Z vaśmi eskiznych prajektaŭ pieravahu addali tamu, jaki stvaryŭ skulptar Siarhiej Łohvin. Pa zadumcy aŭtara, Valancin Taŭłaj trymaje ŭ rukach hazietu «Upierad», papiarednicu ciapierašniaj rajonnaj «Lidskaj haziety». Praŭda, hety prajekt jašče pavinna razhledzieć respublikanskaja mastacka-ekśpiertnaja rada pa manumientalnym mastactvie.
Čakajecca, što pomnik zrobiać z bronzy, a stajać jon budzie ŭ parkavaj zonie na skryžavańni lidskich vulic Taŭłaja i Kačana
Adkryćcio pomnika zapłanavanaje na 7 vieraśnia 2025 hoda ŭ Dzień biełaruskaj piśmiennaści, jaki sioleta budzie prymać akurat Lida.
Valancin Taŭłaj naradziŭsia 8 lutaha 1914 hoda ŭ Baranavičach u siamji čyhunačnika. Dziacinstva prajšło ŭ vioscy Rudaŭka na Słonimščynie.
Pačatkovuju adukacyju Valancin atrymaŭ u polskaj škole ŭ Lidzie, a ŭ 1927-1929 hadach vučyŭsia ŭ Vilenskaj biełaruskaj himnazii. Simpatyzavaŭ kamunistam, pravodziŭ padpolnuju dziejnaść, za što nieadnarazova źniavolvaŭsia. Apošni raz byŭ asudžany na 8 hadoŭ turmy.
U 1939 hodzie, paśla vychadu z turmy paśla prychodu ŭ Zachodniuju Biełaruś savieckich vojskaŭ, pasialiŭsia ŭ Lidu, dzie žyŭ u domie Kiry Brant, svajoj pieršaj žonki, pracujučy ŭ redakcyi rajonnaj haziety «Upierad». U hety pieryjad zajmaŭsia tvorčaj pracaj, rychtavaŭ da druku vieršy dla svajho zbornika «Šlachi i kraty».
Paśla vajny Valancin Taŭłaj pierabraŭsia ŭ Minsk, dzie ŭ 1945 — 1947 hadach pracavaŭ navukovym supracoŭnikam, namieśnikam dyrektara Litaraturnaha muzieja Janki Kupały. Pamior 27 krasavika 1947 hoda ad chvaroby serca va ŭzroście 33 hadoŭ.
Pachavany ŭ Minsku na Vajskovych mohiłkach.
Jahonym imiem nazvanyja vulicy ŭ Baranavičach, Hrodnie, Lidzie i Maładziečnie, biblijateki ŭ Baranavičach i Lidzie. U 2014 hodzie da 100-hodździa paeta «Biełpoštaj» byŭ vypuščany admysłovy kanviert, a ŭ Lidzie adkrytyja dźvie pamiatnyja šyldy na budynku redakcyi «Lidskaj haziety» («Upierad»), u jakoj jon pracavaŭ, i na domie, u jakim jon žyŭ u 1939—1941 hadach.
Ciapier čytajuć
Ci atrymajecca va ŭładaŭ viarnuć dziaciej mihrantaŭ u biełaruskija škoły? Naŭrad ci, ale jany sprabujuć — prymusova13
Kamientary
Idzie za hodam hod,
Siviejuć ludzi, chaty, —
I ŭsio ŭ jarmie narod,
A nad šlachami — kraty.
I ŭsio farbujuć bruk
Kryvi achviarnaj plamy.
Čuvać astrožnaj bramy
Na ŭsiu krainu hruk.
I maci nie adna
Hłytaje moŭčki ślozy:
Znoŭ syna pa darozie
Pahnali ŭ kajdanach...