Мова3232

Гавары правільна: дзіця, а не дзіцёнак

Слова «дзіцёнак» таксама фіксуецца Пяцітамовым акадэмічным слоўнікам беларускай мовы з паметай «абласное». Аднак, на маю думку, яго варта пазбягаць. Па-беларуску добра, правільна — «дзіця», «дзіцё», «дзіцяня», «дзіцянё». А слова «дзіцёнак» лезе ў мову пад уплывам расейскага «ребенок». Між тым па-беларуску «кацяня», «кацянё», а не «кацёнак», «сабачаня», «сабачанё», «шчаня», «шчанё», а не «щенок», «цяля», а не «теленок», «зубраня», а не «зубренок». Так ужо адвеку называлі малых беларусы.

Ласкава ж кажам «дзіцятка», «кацянятка», «сабачанятка».

І нагадаю некалькі нашых прыказак.

Да сямі год пястуй дзіця, як яечка, да дванаццаці год пасі, як авечку, тады выйдзе на чалавечка.

Дзіця здаровае ад матчынага блінца, а разумнае ад бацькавага дубца.

Першае дзіцятка — панятка (= пешчанае).

Якія мамка й татка, такое і дзіцятка.

Дзяцей гадаваць, як камень гладаць.

І ў лецях, і ў дзецях (= здзяцінець)

Першае цялятка — шчанятка (= першы блін — сабаку).

Неспадзеўкі дзіця ў дзеўкі (= думаць галавой трэба).

У каго дзяцей сем, то ёсць долі ўсем, а ў каго дзіця адно, то і тое долі жадно (= долі не мае ніякай).

Каментары32

Цяпер чытаюць

Крутога айцішніка, які вярнуўся з Грузіі, асудзілі па чатырох палітычных артыкулах5

Крутога айцішніка, які вярнуўся з Грузіі, асудзілі па чатырох палітычных артыкулах

Усе навіны →
Усе навіны

Зянковіч расказаў, як у СІЗА паклаў пад вядро газету з партрэтам Лукашэнкі і пісаў тлумачальную2

Ксяндза Генрыха Акалатовіча вярнулі ў калонію

Гэтай мінчанцы 17 гадоў, а яна ўваходзіць у топ-10 найлепшых хэндлераў Еўропы3

Кожныя два метры — пераход. Сюрпрыз для веласіпедыстаў у Мінску1

Сырскі папрасіў Трампа дапамагчы Украіне перанесці вайну на тэрыторыю Расіі7

Ва ўкраінскі палон трапіў 58-гадовы беларус, што ваяваў на баку Расіі8

А цяпер так можна? Як гісторык трапіў у Wargaming, замацаваўся ў ІТ і ўжо не баіцца ні крызісаў, ні ШІ2

«Як дабівацца праўды?» Пасля смерці школьніцы ў бальніцы Ельска бацькам не даюць ніякай інфармацыі пра расследаванне11

Кляшчы пакусалі 2000 беларусаў у адной толькі вобласці5

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Крутога айцішніка, які вярнуўся з Грузіі, асудзілі па чатырох палітычных артыкулах5

Крутога айцішніка, які вярнуўся з Грузіі, асудзілі па чатырох палітычных артыкулах

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць