«Zachoŭvajcie cisk na režym i padtrymlivajcie naš narod». Tekst vystupu Cichanoŭskaj u Jeŭraparłamiencie

Siońnia ŭ Strasburhu Śviatłana Cichanoŭskaja vystupiła z pramovaj pierad deputatami Jeŭrapiejskaha parłamienta padčas Plenarnaj siesii razam ź Siarhiejem Cichanoŭskim. 

Na pačatku pramovy Cichanoŭskaja padziakavała tym, chto padtrymaŭ naminacyju Andžeja Pačobuta na premiju Sacharava (joj sioleta ŭhanaravali Pačobuta i hruzinskuju žurnalistku Mziju Amahłabieli).

«Andžej sapraŭdy hetaha zasłuhoŭvaje. Andžej, polska-biełaruski žurnalist, staŭ simvałam supracivu i asabistym voraham dyktatara.

Pierad tym, jak pačuć svoj prysud — 8 hadoŭ u kałonii ŭzmocnienaha režymu — jon skazaŭ: «Ja idu ŭ turmu sa spakojnym sumleńniem… Ja zaŭsiody viedaŭ, što kali ŭ Biełaruś pryjduć takija časy, ja apynusia ŭ turmie».

Prysudžeńnie premii Sacharava Andžeju i biasstrašnaj Mzii Amahłabieli z Hruzii pasyłaje mocny sihnał usim palityčnym źniavolenym: vy nie adny, i žurnalistyka — heta nie złačynstva.

Jak adnojčy skazała niamiecki parłamientaryj Manueła Rotman: «Siońnia hieroi nie ŭ kino — hieroi ŭ turmach». I Andžej i Mzija — siarod ich», — skazała Cichanoŭskaja.

Paśla jana źviarnułasia da staršyni Jeŭraparłamienta Rabierty Mietsoła.

«Ja nie viedaju, ci pamiatajecie vy, ale piać hadoŭ tamu, u tyja dni našaj mirnaj revalucyi, vy byli adnym ź pieršych lidaraŭ, ź jakimi ja sustrełasia.

My tolki što pieramahli na vybarach — a dziasiatki tysiač užo byli zatrymanyja.

Tady vy skazali mnie: «Nie zdavajciesia. Praciahvajcie zmahacca, niahledziačy ni na što. My zaŭsiody budziem tut dla vas». I vy strymali svajo abiacańnie.

Z samaha pieršaha dnia Jeŭrapiejski parłamient byŭ na našym baku.

Pakul urady vahalisia, vy dziejničali — asudžajučy falšyvuju lehitymnaść Łukašenki, zaklikajučy da sankcyj, spryjajučy vizam i mahčymaściam dla biełarusaŭ.

Razam my padpisali miemarandum ab supracoŭnictvie pamiž Jeŭrapiejskim parłamientam i demakratyčnymi siłami Biełarusi — pakazvajučy, što zakonnaje miesca Biełarusi tut, u ES.

Vy zrabili śmiełyja, nieardynarnyja kroki, jakija buduć pamiatać u padručnikach historyi».

Lidarka demakratyčnych sił padziakavała taksama parłamientaryjam, jakija nahadvajuć pra palitviaźniaŭ, dałučajucca da akcyj salidarnaści, abaraniajuć prava Biełarusi na samavyznačeńnie. 

«Taksama ja chaču adznačyć Litvu i Polšču, našych najbližejšych susiedziaŭ i sajuźnikaŭ, jakija ćviorda supraćstajać režymu Łukašenki, padtrymlivajuć naš ruch i praciahvajuć prymać biełarusaŭ, jakija ŭciakajuć ad teroru.

I, viadoma, vialiki dziakuj Jeŭrapiejskaj kamisii, u pryvatnaści prezidentu Ursule Fon der Lajen, kamisaru Marcie Kos i vysokamu pradstaŭniku Kai Kałas — za ich niaźmiennuju padtrymku biełaruskich ŚMI, hramadzianskaj supolnaści i pravaabaroncaŭ — i za abiacańnie płana na 3 miljardy jeŭra, jaki my budziem realizoŭvać paśla demakratyčnych pieramien.

Pieramieny mohuć pryjści nie za adzin dzień — ale ja viedaju, što jany pryjduć.

Siońnia my budujem rejki hetych pieramien, kab adnojčy my zmahli pastavić Biełaruś na pravilny šlach — jeŭrapiejski šlach — jaki nijakaja Rasija i nijaki Łukašenka nie zmohuć bolš zabłakavać.

I tak, ja vieru, što Biełaruś budzie historyjaj pośpiechu, i my ŭsie napišam hetuju historyju razam».

Cichanoŭskaja adznačyła, što piać hadoŭ prychodziła ŭ hetuju zału z partretam svajho muža.

«Jon byŭ u turmie Łukašenki — izalavany, hałodny, pazbaŭleny hołasu.

Try miesiacy tamu, kali ja ŭbačyła jaho ŭpieršyniu, ja ledź paznała jaho. Jon schudnieŭ na šeśćdziesiat kiłahramaŭ — i vyhladaŭ tak, nibyta viarnuŭsia z HUŁAHu.

Ale viedajecie što? Na nastupnuju ranicu jon skazaŭ mnie: «Ciapier davajcie bracca za pracu».

U hetym i jość sutnaść Biełarusi — źbitaj, źniasilenaj, ale nikoli nie złamanaj.

Siarhiej prynios novuju enierhiju i siłu našamu ruchu. Jon taksama dahaniaje novuju realnaść. Pakul jon byŭ za kratami, jon prapuściŭ našyja natchnialnyja pratesty, mihracyjny kryzis, žorstkija represii, pačatak vajny. Jon navat prapuściŭ svaju ŭłasnuju cyrymoniju ŭručeńnia premii Sacharava.

Ciapier jon žartuje, što, pakolki jaho žonka — prezident, jon — «pieršy džentlmien».

Viadoma, vyzvaleńnie Siarhieja — maja asabistaja radaść. Ale ja nie mahu całkam radavacca, pakul tysiačy siemjaŭ zastajucca padzielenymi. Pakul Aleś Bialacki nie moža pacałavać svaju žonku.

Pakul naša advažnaja Maša — Maryja Kaleśnikava — nie moža abniać svajho baćku.

Pakul žonki pišuć listy ŭ nikudy. Pakul dzieci zasynajuć biez kałychanki baćkoŭ.

Vyzvaleńnie Siarhieja nie było cudam. Jon volny dziakujučy vam — vašym słovam, vašamu cisku, vašaj salidarnaści.

Mienavita vy ŭsie hetyja hady praciahvali zmahacca za Siarhieja i za ŭsich palityčnych źniavolenych. Jaho vyzvaleńnie dakazała, što ŭsio mahčyma — kali my śmiełyja, paśladoŭnyja i ciarplivyja.

I heta byŭ sumiesny vynik: sinerhija jeŭrapiejskaha cisku i amierykanskaj dypłamatyi.

Tut ja chaču adznačyć prezidenta Trampa i jaho kamandu — heta była vydatnaja humanitarnaja apieracyja, jakaja vyratavała 70 žyćciaŭ.

Ciapier prezident Tramp pajšoŭ dalej. Jon zapatrabavaŭ ad Łukašenki vyzvaleńnia ŭsich 1300 palityčnych zakładnikaŭ — studentaŭ, nastaŭnikaŭ, daktaroŭ, rabočych zavodaŭ, žurnalistaŭ.

My ŭsie molimsia, kab chutka ŭbačyć bolš svabodnych ludziej, u tym liku našaha ahulnaha hieroja Andžeja Pačobuta.

Adnak, davajcie nie budziem padmanutyja tak zvanaj «humannaściu» Łukašenki. Davajcie nie budziem naiŭnymi. Jon vyzvalaje šeśćdziesiat — i nieadkładna aryštoŭvaje sto dvaccać. Heta jak karusiel.

Navat tyja, kaho «pamiłavali», nie całkam svabodnyja: departavanyja biez dakumientaŭ, u kajdankach, ź miaškom na hałavie. Ichnija siemji, jakija zastalisia ŭ Biełarusi, pieraśledujucca KDB.

Tych, chto admaŭlajecca źjechać — jak Mikoła Statkievič, lidar biełaruskich sacyjał-demakrataŭ — kidajuć nazad u turmu.

Dla Łukašenki ludzi — nie bolš čym pradmiet handlu. Jon choča źniaćcia sankcyj, jon choča lehitymizacyi, jon maryć pra viartańnie da «zvyčajnaha viadzieńnia spraŭ». Ale my bačyli hety film raniej — toje ž samaje šou na praciahu tryccaci hadoŭ. I my ŭsie viedajem, čym heta zakančvajecca.

Represii praciahvajucca nie tamu, što režym mocny — a tamu, što jon słaby. Tamu što ludzi im pahardžajuć. Dyktatar viedaje: u toj momant, kali represii spyniacca, biełarusy znoŭ padymucca.

I tak — sankcyi pracujuć, niezaležna ad taho, što kažuć apałahiety režymu. My heta ŭžo bačym: sankcyi prymušajuć režym iści na sastupki, vyzvalać ludziej.

Ekanomika režymu stahniruje, deficyt praciahvaje raści. Jon vyžyvaje ŭ asnoŭnym za košt vajennych kantraktaŭ z Rasijaj. Voś čamu ciapier nie čas pasłablać cisk — čas nacisnuć macniej i patrabavać bolš».

@nashanivanews «U nas jość płan, jak stać nastupnaj Finlandyjaj Uschodniaj Jeŭropy. U vas jość pryłady, resursy i moc, kab heta ažyćciavić. Ciapier sprava za vami, Jeŭropa. Nie padviadzi nas! Nie tak, jak u minuły raz. Žyvie Biełaruś!» Siarhiej Cichanoŭski skončyŭ svoj vystup u Jeŭraparłamiencie. Deputaty apładziravali byłomu palitviaźniu stojačy. #našaniva #tichanovskaja #tichanovskij #biełaruśnovosti #mova ♬ mirage - théos & Antent

Cichanoŭskaja prapanavała dvuchbakovy padychod.

«Pakul ZŠA skancentravanyja na humanitarnym treku — na vyzvaleńni ludziej i spynieńni represij — ja zaklikaju Jeŭrapiejski sajuz zastavacca ćviordym i pryncypovym.

Niachaj sankcyi ZŠA słužać dla vyratavańnia žyćciaŭ ludziej. Ale sankcyi ES pavinny być nakiravany na sistemnyja, niezvarotnyja źmieny.

Trymajcie cisk — pakul režym nie spynić sadžać svaich ludziej, nie spynić šantažavać Jeŭropu mihrantami, nie spynić uzbrojvać vajnu Rasii, i pakul Biełaruś nie pačnie šlach da demakratyi.

Vašy karty macniejšyja — i trymajcie ich da patrebnaha momantu.

Nie budźcie naiŭnymi: Łukašenka nikoli nie źmienicca sam. Ale kraina vakoł jaho — užo źmianiłasia.

Bolšaść biełarusaŭ vybrała mir, demakratyju i jeŭrapiejskuju budučyniu. I hetaja budučynia niemahčymaja — pakul Łukašenka zastajecca pry ŭładzie.

Navat tyja, chto vakoł jaho, namienkłatura, šepčuć pra tranzit. Usie razumiejuć: pieramieny niepaźbiežnyja.

Mnohija kaliści vieryli, što Bierlinskaja ściana budzie stajać viečna, jak niekatoryja ciapier vierać, što dyktatura ŭ Biełarusi nikoli nie padzie. Ale jana padzie. Čas dyktatara minaje. Łukašenka stanovicca «kulhavaj kačkaj».

Voś da čaho my pavinny rychtavacca — da Biełarusi paśla Łukašenki.

My pavinny pierakanacca, što nie tolki Biełaruś hatovaja — ale što Jeŭropa hatovaja, kali pryjdzie hety momant.

Dla hetaha my pavinny padtrymlivać prajeŭrapiejski duch unutry krainy:

— praz bolš kantaktaŭ, abmienaŭ i viz dla zvyčajnych biełarusaŭ; adkrytyja miežy, kulturnyja inicyjatyvy, jakija ŭmacoŭvajuć nacyjanalnuju identyčnaść;

— praz bolš mocnuju padtrymku niezaležnych ŚMI, takich jak našy viadučyja vydańni «Lusterka», «Biełsat», «Naša Niva» ci «Radyjo Svaboda», jakija dasiahajuć miljonaŭ unutry Biełarusi;

— praz umacavańnie našych demakratyčnych instytutaŭ, hatovych uziać na siabie adkaznaść, kali adčynicca akno mahčymaściej.

My ŭžo raspracavali nabor reform — naš ułasny jeŭrapiejski płan — kab harantavać, što Biełaruś ruchajecca da demakratyi i praduchilić zachop Rasijaj.

Ale pieršaje, što nam treba, — heta svabodnyja i spraviadlivyja vybary. I dazvolcie nahadać: piać hadoŭ tamu my ŭžo pieramahli na vybarach! — ź pieravažnaj bolšaściu. I budźcie ŭpeŭnienyja, my pieramožam znoŭ.

Ale pierš za ŭsio, adno maje pieršaradnaje značeńnie: Ukraina pavinna pieramahčy.

My zachaplajemsia prezidentam Zialenskim i advahaj ukrainskaha naroda — jany zmahajucca nie tolki za svaju ziamlu, jany zmahajucca za ŭsich nas.

Pośpiech Ukrainy adkryje šlach dla ŭsich našych narodaŭ, jakija žyvuć u cieni impieryi — nie tolki dla Biełarusi, ale i dla Armienii, Hruzii i Małdovy.

My, biełarusy, staim z Ukrainaj nie tolki słovami, ale i spravami.

Siarod našych palityčnych źniavolenych jość sotni hierojaŭ, asudžanych za salidarnaść z Ukrainaj, sabataž rasijskich vojskaŭ i abmien infarmacyjaj.

Pakul my havorym, biełaruskija dobraachvotniki z Pałka Kalinoŭskaha zmahajucca plačo ŭ plačo z ukraincami na pieradavoj.

I jany prasili mianie pieradać paviedamleńnie — toje samaje, što ja pačuła ad Rabierty piać hadoŭ tamu: «Nie zdavajciesia, Jeŭropa».

Kali Ukraina mocnaja, Jeŭropa abjadnanaja, a Rasija asłablenaja — pieramieny ŭ Biełarusi stanuć tolki pytańniem času. I hetyja pieramieny mohuć vyklikać pieramieny i ŭ Rasii».

Cichanoŭskaja zaklikała:

«Dajcie Ukrainie ŭsio, što joj treba, nie prosta kab vytrymać, a kab pieramahčy.

Ja zaklikaju vas — asłabcie Pucina, uvodziačy sankcyi na jaho dachody ad nafty i kanfiskujučy jaho aktyvy. Čym słabiejšaja Rasija, tym słabiejšy Łukašenka.

Ja zaklikaju vas — pryciahnicie złačyncaŭ da adkaznaści: nie tolki Pucina, ale i Łukašenku ź jaho paplečnikami. Padtrymajcie zvarot Litvy ŭ MUS pa złačynstvach suprać čałaviečnaści. Nikoli raniej my nie byli tak blizka da adkryćcia spravy.

I, zachoŭvajučy cisk na režym, padtrymlivajcie naš narod — tych, chto ŭ krainie, a taksama ŭ vyhnańni. Tysiačy biełarusaŭ u ES stanoviacca faktyčna asobami biez hramadzianstva, biez dakumientaŭ, i sutykajucca z transnacyjanalnymi represijami.

Inviestujcie ŭ ludziej, a nie ŭ dyktataraŭ. Tamu što adna tolki vajennaja moc ničoha nie značyć bieź ludziej, hatovych abaraniać svaje kaštoŭnaści.

Ja zaklikaju vas: hladzicie na Biełaruś nie tolki jak na pahrozu, ale i jak na mahčymaść — źmianić status-kvo i asłabić prysutnaść Rasii na vašym uschodnim fłanhu.

Nie bojciesia dyktataraŭ — davajcie prymusim ich bajacca».

Naprykancy Cichanoŭskaja źviarnułasia pa-biełarusku da tych biełarusaŭ, chto hladzieŭ jaje anłajn:

«Darahija biełarusy — i tyja, chto ŭ krainie, i tyja, chto vyjechaŭ. Nikoli nie hublajcie nadzieju. Nikoli nie zdavajciesia. I nie zdradžvajcie svaim pryncypam. Jak kazaŭ Aleś Bialacki: «Ja vieru, bo viedaju, što minaje noč i nadychodzić ranak. Ja viedaju, što nas niaŭtomna šturchaje napierad — heta nadzieja i mara». 

Kali my razam, kali vierym, kali pracujem dziela pieramienaŭ — my ŭsio adolejem».

• 31
• 1
• 1
• 2
• 0
• 0
• 1
• 4