«Zmahła raźvitacca pa-ludsku». U Polščy ŭ biełaruski pamior muž — jana raskazała, jak dastaviła prach na radzimu i arhanizavała pachavańnie

Anastasija (imia źmienienaje) akazałasia mienavita ŭ takoj situacyi. U adnoj z varšaŭskich balnic pamior jaje muž. Jana pahadziłasia raskazać Most, jak prajšła hety šlach — ad atrymańnia zaklučeńnia ab śmierci da kremacyi i pachavańnia prachu ŭ Biełarusi.

Muž zaviaščaŭ kremiravać jaho ŭ Polščy, a prach adpravić u Biełaruś

Anastasija pierajechała ź Biełarusi ŭ Polšču ŭ 2023 hodzie razam z mužam Andrejem. Viasnoj hetaha hoda ŭ mužčyny vyjavili ciažkaje ankałahičnaje zachvorvańnie. Lačeńnie akazałasia biezvynikovym — mužčyny nie stała na pačatku leta.

Pierad śmierciu jon paprasiŭ žonku kremiravać jaho, a prach pieravieźci ŭ Biełaruś i pachavać na mahile baćkoŭ.

Pierš-napierš, uspaminaje Anastasija, nieabchodna było atrymać daviedku ab śmierci. Kali čałaviek pamiraje ŭ balnicy, to tam jaje i vydajuć. Kali heta zdaryłasia doma, praces krychu inšy — vyklikajuć doktara, jaki kanstatuje śmierć. Na padstavie hetaha taksama vydajecca dakumient, ale paradak moža adroźnivacca.

— Z hetymi dakumientami treba pajści va ŭžond (administracyju) i atrymać tam akt zgonu — paśviedčańnie ab śmierci. Važna razumieć, što paśviedčańnie vydajuć tolki ŭ tym horadzie, dzie čałaviek pamior. Heta značyć, kali čałaviek žyvie i zarehistravany ŭ Biełastoku, ale pamior u Varšavie, atrymlivać dakumient treba mienavita ŭ Varšavie. Potym užo možna atrymać kopii paśviedčańnia ŭ lubym inšym horadzie.

Dakumienty, nieabchodnyja dla paśviedčańnia ab śmierci, — heta pašpart pamierłaha, daviedka z balnicy, karty pobytu i pamierłaha, i čałavieka, jaki zapytvaje dakumient, a taksama dakumient, jaki paćviardžaje suviaź pamiž imi. U vypadku Anastasii i Andreja — paśviedčańnie ab šlubie.

— U mianie, naprykład, było nataryjalna zavieranaje paśviedčańnie, zahadzia pierakładzienaje, i heta dapamahło. Ale možna i bieź pierakładaŭ. Hałoŭnaje, kab dakumient byŭ zapoŭnieny pravilna. Bo kali ŭ dakumientach budzie choć adna pamyłka — naprykład, niapravilna napisanaja litara ŭ proźviščy — mohuć admovicca viarnuć aryhinały pradastaŭlenych dakumientaŭ.

Anastasija raskazvaje, što pry afarmleńni paśviedčańnia ab śmierci pašpart pamierłaha zvyčajna zabirajuć va ŭžondzie. Ale kali pašpart patrebny, naprykład, dla pieravozki cieła praź miažu, možna napisać zajavu z prośbaj pakinuć jaho na rukach.

— Z balnicy vydajuć jašče adzin važny dakumient — asobny list z karty pamierłaha, jaki patrebny dla mohiłak, dzie budzie pachavany čałaviek. Hety dakumient pieradajecca ŭ pachavalnuju słužbu razam z paśviedčańniem ab śmierci.

«Dumała, što budzie jak u filmach». Ab apaznańni cieła i raźvitańni

Paśla śmierci blizkaha treba było prajści praceduru apaznańnia ŭ balnicy.

— Ščyra kažučy, ja dumała, što ŭsio budzie jak u filmach, kali z kamiery dastajuć cieła i pakazvajuć tabie. Ale ŭsio było inakš. Mianie zaprasili ŭ kaplicu (časoŭniu pry balnicy), tam užo stajała cieła. Jano było nakryta pryhožym biełym pokryvam. Možna było ŭ spakojnaj abstanoŭcy raźvitacca z mužam. Nichto mianie nie abmiažoŭvaŭ u časie, nie pryśpiašaŭ. Niahledziačy na bol, ja adčuła, što zmahła raźvitacca pa-čałaviečy.

Paśla apaznańnia Anastasija paviedamiła rabotnikam balnicy, jakaja pachavalnaja słužba pryjedzie pa cieła muža. Ich śpiecyjalisty ŭziali ŭsie kłopaty na siabie. Jany arhanizavali ŭvieś praces: zabrali cieła z balnicy, padrychtavali jaho — apranuli, pakłali ŭ trunu, dastavili ŭ carkvu dla raźvitańnia i zanialisia pytańniami kremacyi.

— U nas było zapłanavana jašče adpiavańnie. Muža pryvieźli ŭ carkvu ŭ trunie, tam praviali liturhiju. Adpiavańnie pravodzicca adzin raz, heta značyć u Biełarusi ŭžo rabić hetaha nie treba było. Paśla — pavieźli na kremacyju. Ja tudy ŭžo nie pajechała, bo heta było dla mianie zanadta składana.

Paśla kremacyi urna z pracham moža časova zachoŭvacca ŭ pachavalnaj słužbie, jakaja zajmałasia ŭsim pracesam.

— Jaje možna było i adrazu zabrać dadomu. Ale mnie było b vielmi składana znachodzicca z urnaj, tamu ja pryniała rašeńnie, kab jana zastałasia ŭ ich. Užo potym, napiaredadni transparciroŭki ŭ Biełaruś, ja zabrała urnu dadomu, kab raźvitacca z pracham muža.

Pieravozić urnu biez kantejniera nielha

Firmu dla pieravozki Anastasija znajšła samastojna ŭ internecie — heta była biełaruskaja kampanija, jakaja śpiecyjalizujecca na transparciroŭcy prachu i ciełaŭ.

Takich kampanij davoli šmat, i jany zvyčajna jeździać z roznych krain prykładna raz na tydzień, inšy raz — radziej.

Pa prach Andreja biełaruskaja kampanija pryjechała praz tydzień. Dla pieravozki urny praź miažu nieabchodna było pieradać im apastylavanaje paśviedčańnie ab śmierci (pry nieabchodnaści kampanija sama biare na siabie praces apastylu) i ab kremacyi, a taksama dakumient z balnicy, pryznačany dla pachavańnia na mohiłkach.

Sanitarny dazvoł ad polskaj sanepidstancyi pieravozčyk robić samastojna, a taksama pradastaŭlaje śpiecyjalny kantejnier. Pieravozić urnu prosta tak nielha — usio pavinna adpaviadać sanitarnym normam.

Kolki kaštuje kremacyja, pieravozka prachu i pachavańnie

Pasłuhi pa pieravozcy prachu kaštavali 400 jeŭra. Što tyčycca pasłuh pachavalnaj firmy, to jany abyšlisia prykładna ŭ 8 tys. złotych. Siudy ŭvachodzić uvieś kompleks pasłuh, a taksama adzieńnie, truna i urna dla prachu. Košt moža adroźnivacca i zaležyć ad taho, jakuju trunu i urnu vybieruć blizkija.

Na pachavańnie možna atrymać hrašovuju dapamohu ad dziaržavy — 4 tys. złotych (kala 1000 jeŭra).

— U [Upraŭleńnie sacyjalnaha strachavańnia] ZUS nieabchodna było zanieści paśviedčańnie ab śmierci, kartu pobytu, daviedku z majoj pracy, što ja aficyjna pracuju, dahavor z pachavalnaj słužbaj i vystaŭleny imi rachunak za pasłuhi. Taksama pavodle polskaha Pracoŭnaha kodeksu, kali pamiraje blizki čałaviek, pracujučy moža atrymać dva apłačvanyja vychodnyja dni jak častku adpačynku pa siamiejnych abstavinach.

Rodnyja Anastasii, što žyvuć u Biełarusi, užo na hety momant damovilisia z administracyjaj mohiłak i zamovili kaviarniu dla raźvitalnaj viačery. Jany sustreli urnu na biełaruskim baku, kab pravieści pamierłaha ŭ apošni šlach.

• 2
• 1
• 0
• 1
• 0
• 12
• 0
• 1