Historyja1111

Čamu Horadzien staŭ Horadniaj?

Historyk Mikoła Vołkaŭ u fejsbuku raskazaŭ pra zaŭvažanyja im zakanamiernaści ŭ nazyvańni staražytnych nasielenych punktaŭ na terytoryi sučasnaj i histaryčnaj Biełarusi, prymianiŭšy mietady paraŭnalnaj linhvistyki. 

Stary zamak u Hrodnie. Fota: Wikimedia Commons

«Pracujučy razam z kaleham nad historyjaj Bieraścia, vyśvietliŭ, što nazva horada i ŭ histaryčnych krynicach, i dla miascovaha nasielnictva była mužčynskaha rodu, a źjaŭleńnie formy «Bieraście» ŭ nijakim rodzie treba interpretavać jak histaryjahrafičnuju pamyłku.

Pry hetym kalehi źviarnuli ŭvahu na dosyć vyrazna bačnuju zakanamiernaść: amal usie staražytnyja ruskija harady majuć nazvy ŭ mužčynskim rodzie. Heta amal praviła.

Transfarmacyja formy «Horodien'» u «Horodno» — nie histaryjahrafičnaja pamyłka, jana dobra bačnaja pa krynicach XVI stahodździa. A pryčynaj hetaha, vierahodna, była Litva.

Taksama jak z ruskimi nazvami mužčynskaha rodu, uražvaje raspaŭsiudžańnie žanočaha rodu siarod rańnich litoŭskich nazvaŭ: Kreva, Lida, Vilna, Koŭna i h. d. Možna dastatkova chutka dziasiatki takich nazvaŭ adrazu pryvieści, zhadvajučy hieahrafiju histaryčnaj Litvy.

Pryčym rusiny sprabavali ich pierakručvać u mužčynski rod kštałtu: Kovien', Kriev'. Paźniej z hetym dapamahli palaki, dla jakich nazvy kštałtu «Kiernovo» zaŭždy nabyvali mužčynski rod — «Kiernów».

Ja byŭ ździŭleny, kali pa krynicach XV-XVI stahodździaŭ razabraŭsia, što viadomaje miastečka Rakaŭ pad Mienskam nazyvałasia pieršapačatkova «Rakovo».

Adpaviedna, litoŭskim upłyvam možna patłumačyć i źjaŭleńnie Horadna/Horadni. Atrymlivajecca takaja cikavaja dychatamija mužčynskaha i žanočaha, ruskaha i litoŭskaha.

Kamientary11

  • daviedka
    29.01.2025
    «Mołočnyj mir» sdiełał svoim priemialnym briendom «Horodien'», kohda vozhłavił Hrodnienskij oblispołkom Vładimir Kravcov, urožieniec Leninhradskoj obłasti.
    Kotoryj rieċ na biełorusskom jazykie dažie po bumažkie nie smoh pravilno začitať.
  • Haradzieniec
    29.01.2025
    Čamu NN piša Hrodna, Minks zamiest Horadnia, Miensk?
  • rabi pilna i znoŭ budzie Vilna
    29.01.2025
    ale litoŭskaja Vilnia ź niejkaha pierapudu ciapieraka mužčynskaha rodu - Vilnius

Ciapier čytajuć

ZŠA pieradali Łukašenku najnoŭšyja amierykanskija leki dla pachudzieńnia18

ZŠA pieradali Łukašenku najnoŭšyja amierykanskija leki dla pachudzieńnia

Usie naviny →
Usie naviny

Na Čarnobylskaj AES papiaredzili, što abarončy sarkafah moža nie vytrymać novaha rasijskaha ŭdaru2

Na vostravie Teneryfie pabili suśvietny rekord pa daŭžyni kaladnaha desiertu1

«Chaču ŭbačyć mamu žyvoj». Eks-palitviaźni, jakich departavali ź Biełarusi ŭsiaho za paŭhoda da vyzvaleńnia, raskazali pra svaje pačućci1

Jak časta ŭ biełarusaŭ zdarajucca insulty?2

Pamior Valancin Zankovič — adzin z aŭtaraŭ miemaryjału «Chatyń»

Ukrainskaja armija adyšła ad Sievierska3

Va Ukrainie asudzili na 15 hadoŭ ahienta biełaruskaha KDB1

U dakumientach pa «spravie Epštejna» znajšli ślady bujnych hrašovych pieravodaŭ u Minsk. Znoŭ uspłyło imia Karyny Šulak49

Praviali ŭskryćcio cieła Mikity Miełkaziorava18

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

ZŠA pieradali Łukašenku najnoŭšyja amierykanskija leki dla pachudzieńnia18

ZŠA pieradali Łukašenku najnoŭšyja amierykanskija leki dla pachudzieńnia

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić